سیدمحمد علی هبهٔ‌الدین شهرستانی

جنسیت: مرد
نام پدر: سیدحسین ، فرزند سید محسن
تولد و وفات: (۱۳۰۱ -۱۳۸۶) قمری
محل تولد: عراق - سامرا
شهرت علمی و فرهنگی: عالم دینی ، فقیه ، اصولی ، مجتهد ، هیوی ، مفسر و رجالی
ملقب به هبهٔ‌الدین و معروف به شهرستانی. نسبت او با سی واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می‌رسد. او از سادات شهرستانی اصفهان است. مقدمات را درمحضر پدرش فرا گرفت. وی علاوه بر فراگیری صرف ، نحو ، منطق ، عروض ، بدیع ، معانی و بیان از تاریخ و حدیث و ریاضیات بهره‌مند شد. در ۱۳۱۹ق به نجف رفت و درحوزهٔ درس آخوند خراسانی و سیدمحمد کاظم یزدی و شریعت اصفهانی شرکت نمود و به درجهٔ اجتهادنایل شد و خود مستقلاً به تدریس پرداخت. شیخ جعفر نقدی و شیخ محمدرضا شیبی و سیدسعید کمال‌الدین از شاگردان او بودند. وی از شیخ محمدباقر اصطهباناتی شیرازی و سید عبدالصمد موسوی شوشتری و امیر سد محمد آل امیر سید صدرالدین عاملی اصفهانی و آخوند خراسانی اجازه روایت و از سید مصطفی حجت کاشانی و سیدمحمد مجتهد کاشانی و سید مولوی هندی و سیدمحمد مهدی حکیمی و سیدمحمد حجت فیروزآبادی اجازهٔ اجتهاد داشت. او در ۱۳۲۸ق مجلهٔ "العلم" را منتشر نمود که نخستین مجلهٔ عربی در نجف است و برای پشتیبانی آن کتابخانه‌ای تأسیس کرد تا علما و ادبا و بویژه جوانان بتوانند از آن استفاده ببرند. وی همچنین با مجلهٔ "المرشد‌البغدادیهٔ" همکاری داشت و برای نشر معارف دینی به سوریه ، لبنان ، مصر ، حجاز ، یمن ، ایران ، هند مسافرت نمود. در دورهٔ ملک فیصل ، پادشاه عراق؛ عهدهٔ‌دار منصب وزارت معارف گردید. در ۱۳۴۰ق از مقام خود استعفا داد و به امر تألیف پرداخت. در ۱۳۴۲ق مجدداً به امر حکومت عراق به ریاست دیوان عالی تمیز (مجلس نمیز جعفری) منصوب گشت. همچنین در ۱۳۵۲ق از طرف مردم بغداد به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب گردید و پس از انحلال مجلس درهمان سال ، تمامی اوقات خود را صرف تألیف نمود. در اواخر عمر د کاظمین درگذشت و همان‌جا به خاک سپرده شد. از آثار علمی‌اش: "الامامهٔ و الامامهٔ"؛ "الجامعهٔ الاسلامیهٔ و العقائد‌القرانیهٔ"؛ "الجان و الجن"؛ "حکمهٔ الاحکام"؛ "الشریعهٔ و الطیبهٔ"؛ "فغان اسلام" یا "دعوهٔ نامه"؛ "ماهو نهج‌البلاغه"؛ "المعارف العالیهٔ‌للمدارس‌الراقیهٔ"؛ "ثقاهٔ‌الرواهٔ"؛ "مواقع النجوم فی تحقیق سماء الدنیا و الرجوم"؛ "نقض الفرض فی اثبات حرکهٔ الارض"؛ نهضهٔ الحسین (ع)"؛ "الهیئهٔ‌و الاسلام"؛ تفسیر سورهٔ "الواقعهٔ"؛ "توحید اهل التوحید"؛ "المرجانیهٔ" ، در تلخیص "دلائل‌الخیرات"؛ "تنزیهٔ التنزیل" ، در اثبات صیانت مصحف از نسخ و نقض و تحریف"؛ "التنبه فی تحریم التشبه بین‌الرجال و النساء" یا "التنبه فی حرمهٔ التشبه بین‌النساء و الرجال"؛ "المعجزهٔ الخالدهٔ" ، در اعجاز قرآن؛ "رواشح الفیوض فی علم العروض"؛ "اشاعهٔ‌النوادر".

منبع : مطالب ارسالی