پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

۲۸ مهر ـ ۲۰ اکتبر ـ نگاهی کوتاه به اندیشه ها و تالیفات «جان دوی» بزرگترین فیلسوف قرن ۲۰ آمریکا به مناسبت زادروز او


۲۰ اكتبر زادروز «جان دوی» بزرگترین فیلسوف قرن ۲۰ آمریكاست كه در سال ۱۸۵۹ به دنیا آمده بود و اول ژوئن ۱۹۵۲ بدرود حیات گفت. پروفسور «دوی» یك سال پیش از وفات، از تلاش مردم ایران به ملی كردن صنعت نفت خود حمایت كرده و گفته بود كه دكتر مصدق ایران را در راهی درست به سوی دمكراسی قرار داده است.
از نظر پروفسور «دوی» كه بیش از هر فیلسوف دیگر در طول تاریخ كتاب نوشت، «آموزش و پرورش» ستون پیشبرد یك ملت به سوی كمال و تمدن و در نتیجه دمكراسی و تضمین حقوق است و گفته بود كه وقتی حقوق افراد رعایت شود «آزادی» كه آرزوی بشر تامین است.
پروفسوری دوی مدارس و رسانه ها (ازنشریه و كتاب تا عكس و فیلم و رادیو ـ تلویزیون) را ابزار های آموزش عمومی معرفی كرده است. با وجود این، گفته است كه انسان عمدتا از تجربه و عمل یاد می گیرد. او تاكید داشت كه اصلاحات یك جامعه باید از آموزش و پرورش (نوجوان و بزرگسال) آغاز شود كه بدون آن حصول پیشرفت عمیق میسر نخواهد بود. در مورد آموزش و پرورش نوجوانان، وی برضد هرگونه تحقیر و تنبیه كودك بود و سرمایه گذاری در آموزش و پرورش را مهمترین سرمایه گذاری یك كشور و همچنین هر خانواده می دانست و تاكید داشت كه نخست باید آموزگار خوب به دست آورد و سپس مدرسه تاسیس كرد.
«دوی» كه از حامیان فلسفه «استقلال فردی» بود تاكید بر این داشت كه بدون توجه به روانشناسی و فرهنگ مانوس یك ملت، نمی توان طرز حكومت و روش زندگانی را به آن ملت تحمیل كرد و انتظار داشت كه به آن وفادار بماند. وی اصرار كرده است كه روانشناسی جامعه باید همیشه مد نظر باشد و گرنه اصلاحات و تحولات را در اولین فرصت رها خواهد ساخت و به راه خویش باز خواهد گشت.
«دوی» پس از دیداری از شوروی و مطالعه سوسیالیسم ماركسیستی این كشور اعلام داشت: میان آزادی عمل فرد و نظامات دولتی باید موازنه برقرار باشد تا جامعه پیشرفت كند و فرد استعداد خلاق خود را بكار اندازد. اگر مراد عدالت است، توجه به خواست و استعداد مردم یعنی عدالت.
وی پس از دیدار از چند كشور در حال پیشرفت و مطالعه دمكراسی های نوپای آنها تاكید كرد: تا زمانی كه اطلاعات مردم ( از طریق احزاب، نشریات مستقل و با كمك معلم، نویسنده و سخنران ) به میزان معین نرسد دمكراسی كامل نخواهد بود، زیرا چنان مردمی در قبال آراء خود و وكالتی كه به دیگران می دهند احساس مسئولیت نخواهند كرد.
دوی می گفت هیچ چیز بیش از این او را رنج نمی دهد كه ببیند «ناشر» دستنویس یك مولف را برای انتشار كتاب رد كرده است. جامعه باید این مسئله را از طریقی حل كند. دوی با محرمانه كاری ها دولتها مخالف بود و می گفت كه مردم حق دارند بدانند و دولتها وكیلانی موقت بیش نیستند.
تالیفات مهم او عبارتند از : «رابطه دمكراسی با آموزش و پرورش» ، «مسائل بشر» ، «چگونه فكر كنیم»، « طبیعت بشر و رفتار»، «فلسفه استقلال فردی» ، «لیبرالیسم و عمل اجتماعی» ، «فرهنگ و آزادی» ، «خواست ها و ناخواست ها» ، «هنر تجربه» ، « فلسفه و تمدن» ، «تجدید ساختار فلسفه» ، «تجربه و طبیعت»، « احزاب و آموزش دمكراسی»، «مطالعه اخلاق» ، «بررسی فرضیه های فلسفی» و ....
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید