۷ آبان ـ ۲۹ اکتبر ـ نگاهی به افکار جان لاک: دفاع از حقوق اتباع، درجه شایستگی دولت

بیست و هشتم اكتبر ۱۷۰۴ روزی است كه «جان لاك» فیلسوف تجربه گرای انگلیسی درگذشت. وی در ۲۹ اوت ۱۶۳۲ به دنیا آمده بود كه بر پایه افكار او اعلامیه استقلال ایالات متحده نوشته شده و علوم سیاسی و فلسفه سیاسی شكل گرفته است.
به باور لاك هر فكر، عقیده و دانش ناشی از تجربه است. او می گوید كه بشر طبیعتا دارای حقوق و تكالیفی است و این حقوق عبارتند از حق حیات، حق آزادی، حق مالكیت، حق پرداختن به كاری كه در آن علاقه و استعداد دارد، حق انتخاب دولت و قانون نویسان، حق محاكمه شدن در دادگاهی كه دارای هیئت منصفه و قاضی عادل است، حق اعتراض به تبعیض و .... آزادی از نظر لاك همانا برابری سیاسی افراد و برخورداری از حقوق مدنی است. او می گوید وظیفه هر دولت محافظت از حقوق مردم است و توجیه وجود دولت در همین محافظت از حقوق مردم است كه بهتر از خود فرد می تواند این وظیفه را انجام دهد و توان محافظت از حقوق اتباع، درجه شایستگی یك دولت را نشان می دهد و اگر یك دولت نخواهد و یا نتواند حقوق اتباع را محفوظ بدارد، منطق وجودی خود را از دست می دهد و بر مردم است كه حاكم دیگری را برگزینند. لاك می گوید: این فقط مردم هستند كه باید تصمیم بگیرند كه چه كسی بر آنان حكومت كند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز