شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

۵ بهمن ـ ۲۵ ژانویه ـ کناره گیری قوام، کتک خوردن فرغی ، مرگ وثوق الدوله ،حکم اعدام خسرو گلسرخی و ...


● چند رویداد چشمگیر ایران در طول زمان در پنجم بهمن ( ۲۵ ژانویه ) از این قرارند:
در این روز در سال ۱۳۰۱ خورشیدی ( ۲۵ ژانویه ۱۹۲۳) قوام السلطنه دو روز پس از انتشار مقاله روزنامه قیام كه با اهانت به سلطان احمد شاه قاجار به او پرخاش كرده بود كه با این همه مخالفت و نارضایی، چرا و به چه دلیل قوام السلطنه را از نخست وزیری عزل نمی كند كنار گیری كرد. مخالفان قوام السلطنه روز افزون شده بودند و ظرف یك هفته چند تن از مخالفان او به انتشار روزنامه دست زده و عرصه را بر او تنگ كرده بودند. مجلس كه در انتظار كناره گیری قوام بود نسبت به نخست وزیری میرزا حسن مستوفی تمایل خود را اعلام داشت. یك هفته بعد هم احمد شاه از تعقیب ناشر روزنامه اقدام صرف نظر كرد.
پنجم بهمن ۱۳۱۴ (۱۹۳۶ ) علی منصور متهم به رشوه گیری از یك شركت خارجی مقاطعه كار راه سازی در ایران در طول وزارت خود شد . علی منصور پیش و بعد از شهریور ۱۳۲۰ بارها وزیر و نخست وزیر و سفیر شده بود. در پی این اتهام وزارت دادگستری برای او پرونده تشكیل داد و كار تحقیق از او را آغاز كرد.
در این روز در سال ۱۳۲۰ (۱۹۴۲ ) محمدعلی فروغی نخست وزیر وقت هنگام دفاع از لایحه دولت مبنی بر امضای پیمان اتحاد با انگلستان و شوروی ( دو دولتی كه ایران را اشغال نظامی كرده بودند) در مجلس شورای ملی ، توسط یك تماشاگر كتك خورد . با وجود این ، لایحه وی در جلسه بعدی مجلس به تصویب رسید و ایران رسما به صف كشورهای در حال جنگ با آلمان پیوست.
پنجم بهمن ۱۳۲۹وثوق الدوله كه در زمان رئیس الوزرایی خود بادریافت رشوه از انگلستان با امضای قرار داد ننگ آور سال ۱۹۱۹ با تحت الحمایه انگلستان شدن ایران موافقت كرده بود و با وجود اعتراف به گرفتن رشوه و پس دادن آن بعدا هم دارای مقام دارای مقام دولتی شده بود! در ۷۸ سالگی درگذشت.
جان فاستر دالس وزیر خارجه وقت آمریكا كه وارد تهران شده بود از این روز در سال ۱۳۳۶ ( ۱۹۵۸ ) مذاكرات خود را با مقامات ارشد ایرا ن آغاز كرد كه عمدتا سری و در راستای چگونگی مبارزه با شوروی و كمونیسم بود . قبلا نیز سلوین لوید وزیر خارجه انگلستان به ایران آمده بود.
در این روز در سال ۱۳۵۲ (۲۵ ژانویه ۱۹۷۴ ) در تهران اعلام شد كه دو روز پیش از این یك محكمه تجدید نظر ارتش حكم اعدام پنج تن از چپگرایان ایران را كه متهم به تبانی برای سوء قصد نسبت به جان خانواده شاه شده بودند تایید كرده است . این پنج تن خسرو گلسرخی ( روزنامه نگار و شاعر ) ،عباس سماكار ،محمدرضا علامه زاده ، طیفور بطحایی و كرامت دانشیان بودند . سایر متهمان پرونده به زندان محكوم شده بودند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید