کروندوم

فرمول : AL۲O۳
سیستم : هگزاگونال
چگالی : ۳/۹۵ تا ۴/۱۰
واكنش با اسید : نامحلول است
رنگ : دارای ته‌رنگ قهوه‌ای، صورتی یا آبی، گاهی بی‌رنگ
به فرمول شیمیایی AL۲O۳ و در سیستم هگزاگونال متبلور می‌شود. رنگ آن خاكستری مایل به كبود یا خاكستری مایل به زرد می باشد. بلورهای شفاف آن به رنگهای مختلف دیده شده است. این بلورهای به عنوان جواهر مورد استفاده قرار می گیرند. به نامهای یاقوت كبود سفیدوش (بی‌رنگ) یاقوت (كبود) یاقوت (سرخ) توپاز خاوری (زرد) آمیتسیت خاوری (بنفش) زمرد خاوری (سبز) و كروندوم ستاره ای و در بعضی از آنها كه بی‌رنگ است خاصیت اوپالسانی به شكل ستاره‌ای با ۶ بازو دارد. این پدیده در اثر وجود انكلوزیونهای میكروسكوپی از مواد خارجی درون آن است. نوع قرمز آن كه به عنوان جواهر به كار می‌رود، سافیر نام دارد كه به رنگهای سفید و كبود هم دیده می‌شود. سختی بالایی دارد كه برابر ۹ می‌باشد و در اسیدها غیرمحلول است.
● خواص تشخیص:
این كانی از سختی زیاد و جلای الماسی تا شیشه‌ای و همچنین از چگالی آن ۳/۹۵ تا ۴/۱۰ می‌شناسیم. غیرقابل گدازش است و نامحلول می‌باشد و در اثر دگرسانی به میكا تبدیل می شود.
● پیدایش:
به عنوان كانی فرعی در سنگهای آذرین و دگرگونی مانند مرمر شیست و گنایس فراوان دیده می‌شود و در سنگهای سیلیسی غیر اشباع هم دیده می‌شود. این كانی همچنین در بلورهای درشت پگماتیتها وجود دارد. در میان رسوبات آواری و ماسه‌های رودخانه‌ای نیز یافت می‌شود.
● كاربرد:
كروندوم معمولی به صورت سنگ سمباده استفاده می‌شود كروندوم مصنوعی به مقدار زیادی از بوكسیت بدست می‌‌آید. ارزش جواهری نیز دارد به عنوان سنگ ساعت یا ابزار علمی نیز استفاده می‌شود.
● علت نامگذاری:
كه از كلمه هندی گرفته شده به نام كارونتاط است.

منبع : سایت مفاهیم