توپاز Topaz

▪ سختی :
۸
▪ جلا :
شیشه‌ای
▪ سیستم تبلور :
ارتورومبیك
▪ فرمول :
AL۲SiO۴(F۹OH)۲
▪ رنگ :
رنگ آن متغیر است و ممكن است بی‌رنگ تا زرد و قرمز، آبی روشن و سبز روشن است.
توپاز یك كانی سیلیكاته و از دسته نزوسیلیكاتها است. چگالی این كانی بین ۳/۴ تا ۳/۶ بوده و در یك جهت تورق دارد.
تركیب شیمیائی توپاز نسبتاً ثابت است. بلورهای این كانی معمولاً به صورت منشورهای كوتاه و قطور یافت می‌شوند. پودر توپاز به دلیل دارا بودن آلومینیوم با محلول نیترات كبالت به رنگ آبی درمی‌آید.
در توپاز انكلوزیون‌های میكروسكوپی مایع از جنس آب یا كربنات كلسیم مایع و یا هیدروكربونهای مختلف دیده می‌شود.
در صنعت به صورت مصنوعی توپازهایی به رنگ آبی بسیار تیره از توپازهای بی‌رنگ به وجود می‌آورند.
در اثر حرارت به كانی سیلمانیت تبدیل می‌شود. و معمولاً با كانی‌های تورمانین، كاسیتریت، آپاتیت، فلوریت و گاهی بریل، میكا و كوارتز دیده می‌شود.
● پیدایش:
این كانی در سنگهای آذرین اسیدی مانند گرانیتها و ریولیتها و پگماتیتهای گرانیتی دیده می‌شود.
به دلیل سختی زیاد و مقاومت در مقابل فرسایش در رسوبات با منشاء آذرین نیز یافت می‌شود.
▪ در ایران:
این كانی در برخی از رگه‌های پگماتیتی گرانیتهای الوند و در جزیره هرمز دیده شده است.
● كاربرد:
توپاز معمولاً به عنوان جواهر به كار می‌رود.
● ویژگی شناسایی:
خواص نورانی مهمترین عامل شناسایی این كانی است، عدم گداختن با فوتك و سختی زیاد از دیگر عوامل شناسایی آن به شمار می‌روند.
نام این كانی از نام جزیره Topazion واقع در دریای سرخ گرفته شده است.

منبع : سایت مفاهیم