حمام کردن کودک

حمام کردن کودک، تا هنگامی‌که زخم ناف بچه کاملاً خوب نشده است نباید او را در آب گذاشت. در این زمان برای تمیز کردن کودک به روش زیر رفتار می‌شود. روی میز را با نایلون می‌خوابانند، ابتدا سر او را شسته و خشک می‌کنند آن‌گاه با لیف و صابون بدن کودک را تمیز کرده و خشک می‌کنند. بعد از بهبود کامل ناف، کودک را در لگن یا وان حمام می‌کنند.
روش حمام کردن کودک:
۱.کودک را طوری بگیرید که دست چپ، سر و قسمت بالا و دست راست، قسمت پائین بدن او را نگهداری کند و هیچ‌گونه خطر افتادن وجود نداشته باشد.
کف وان یک قطعه پارچه یا کهنه بیندازید.
۲. کودک را در لگن یا وان بگذارید. با دست چپ شانه و گردن او را طوری‌ نگه دارید که سر کودک زیر آب نرود و با دست راست بدن او را شستشو دهید.
۳. کودک را کمی از آب بیرون آورده بدن او را روی دست راست تکیه دهید و با دست چپ پشت او را بشوئید.
پیشنهاداتی برای حمام کردن کودک:
۱. پیش از حمام کردن کودک دست‌های خود را به‌خوبی تمیز کنید. ناخن‌های دست نباید بلند باشند.
۲. وسایل مورد نیاز برای حمام کردن کودک را روی میزی که مشمع بزرگی روی آن پهن کرده‌اید یا روی فرش به همان ترتیب در نزدیکی جای حمام کردن کودک قرار دهید.
۳. لگن یا وان را از آب گرم (۳۷ درجه تا ۳۸ درجه) پر کنید.
۴. روی میز را با مشمع پهن کرده با حوله یا پارچهٔ تمیز بپوشانید و کودک را روی آن قرار دهید.
۵. چشم کودک را با پنبهٔ تمیز و آب جوشیدهٔ ولرم بشوئید.
۶. گوش کودک را با پنبهٔ تمیزی که به چوبی نازک پیچیده شده است پاک کنید. چوب را در گوش کودک فرو نبرید.
۷. بینی کودک را به روشی که برای تمیز کردن گوش به کار رفت، پاک کنید.
۸. صورت کودک را با آب و دستمالی تمیز شستشو دهید.
۹. کودک را در لگن یا وان طوری بنشانید که سرش از آب بیرون باشد، آنگاه سر او را صابون زده و شستشو دهید. صابون را به روشی به موهای کودک بمالید که کف صابون به چشم او وارد نشود. با کمک لیف صابونی یا دست خود که صابونی کرده‌اید به بدن کودک بمالید. پیشانی کودک را با دست بپوشانید تا از سرازیر شدن کف صابون به سوی چشم‌ها جلوگیری کند.
۱۰. کودک را کمی بالاتر از سطح آب لگن یا وان قرار داده، روی سر و بدن او با پارچ آب بریزید.
۱۱. کودک را روی حوله‌ای قبلاً آماده کرده‌اید قرار داده سر و بدن او را کاملاً خشک کنید. آنگاه بدن او را روغن مالیده، پودر بزنید و لباس بپوشانید. لاله گوش نوزاد را بالا نگه داشته آب درون گوش او را خشک کنید.
حمام کردن کودک بهتر است که قبل از آخرین شیر روزانهٔ او انجام گیرد، زیرا سبب می‌شود که کودک شیر خود را با اشتها خوردن راحت بخوابد.
اگر کودک در مواقع معینی از روز بدون هیچ علتی گریه می‌کند، حمام کردن او را قبل از شیر آن ساعت قرار دهید.
روش دیگر شستشو:
۱. ابتدا سر نوزاد را بر روی دستتان تکیه داده و کتف او را به‌خوبی بچسبید و خیلی آرام او را از قسمت پاها وارد آب درون تشت نمائید. با کمک دست آزادتان صورت او را با آب شستشو دهید. (برای شستن صورت نوزاد نیازی به استفاده از صابون نیست.)
۲. برای شستن سر نوزاد در حالی‌که سر او به قسمت ساق دستتان تکیه داده‌اید، ران او را خوب و مطمئن بچسبید و سپس دست دیگرتان را به صابون و یا شامپوی مخصوص کودکان آغشته کرده و با حرکات ملایم و دایره‌ای شکل شستشو دهید.
۳. با کمک لیف و یا اسفنجی نرم و صابونی شده، روی سینه و زیر بغل نوزاد را بشوئید.
۴. برای شستشوی قسمت پشت و کمر کودک، دستتان را از روی سینه نوزاد عبور داده و زیر بغل را به‌خوبی بچسبید. در این حالت تمام تکیه نوزاد باید بر روی ساق دستتان باشد. با دست دیگر می‌توانید به‌راحتی لیف صابونی شده را بر روی قسمت‌های نامبرده بکشید.
۵. زیر بغل و لابه‌لای تاخوردگی‌های پوست بدن نوزاد را به‌خوبی خشک کنید.
۶. پس از پایان خشک کردن او، در صورت تمایل، کمی پودر بچه را بر کف دستتان ریخته و سپس بر روی پوست بدن کودک بمالید.
این چند نکته را در شستشوی نوزاد رعایت کنید:
اگر برای اولین بار می‌خواهید کودکتان را حمام کنید، نکات زیر را با دقت بخوانید:
- قبل از درآوردن لباس‌های نوزاد، ابتدا تشتی را که به‌همین منظور در نظر گرفته‌اید، آماده کنید. میزان دمای آب درون تشت را می‌توانید با خم کردن دست خود از محل آرنج تشخیص دهید. توجه داشته باشید، نباید سرد باشد و نیز خیلی داغ. (دمای ۳۸ درجه سانتی‌گراد بسیار مناسب است)
- اگر می‌خواهید به تنهائی و بدون کمک شخص دیگری کودک را حمام کنید، قبلاً لباس‌های او را به ترتیب استفاده قرار داده و حوله نسبتاً بزرگی را در دسترس خود قرار دهید. شامپو، لیف (سعی نمائید لیف نوزاد را از پارچه‌ای نخی و لطیف تهیه کنید) و صابون را نیز در کنار تشت آماده داشته باشید.
- در هنگام حمام کردن نوزاد از سخن گفتن با او غفلت نکنید. شنیدن صدای دلنشین مادر ترس و دلهره را از کودک دور کرده و آرامش خاصی به او می‌بخشد.
- هیچ‌گاه به‌طور ناگهانی بدن کودک را وارد تشت آب نکنید. ضمن اینکه با یک دست کودک را به‌خوبی چسبیده‌اید، با کمک دست دیگرتان آرام آرام ابتدا مقداری آب بر قسمت پاها و سپس روی سینه او بریزید.
- شستشوی کودک باید به آرامی و باحوصله انجام گیرد. اطفال و بالاخص نوزادان از حرکات خشن و ناگهانی به‌شدت وحشت دارند.
- در برابر گریه کودک، باز هم آرامش خود را حفظ کنید و از سخنان محبت‌آمیز خود او را محروم نسازید. نوزاد به‌خوبی ملایمت و خشم مادر را می‌فهمد و نسبت به آن عکس‌العمل نشان می‌دهد.
نظافت روزانه کودک: کودک گذشته از حمام به نظافت روزانه نیز نیازمند است. پارچه‌های ویژهٔ کودک (کهنهٔ بچه) را باید پس از هر ادرار یا خروج مدفوع عوض کرد تا پاها و کشاله‌های ران او دچار سوختگی و ناراحتی‌های پوستی نگردد.