بابونه

● خصوصیات گیاه شناسی:
بابونه (Matricaria chamomilla) گیاهی است علفی ، یك ساله متعلق به تیره گل ستاره ایها (Asteraceae) . منشأ این گیاه آسیای صغیر گزارش شده است ولی در شمال و جنوب آمریكا و همچنین دراسترالیا نیز می روید. ارتفاع این گیاه بین ۵۰ تا ۸۰ سانتی متر است .
برگها منقسم، باریك، كشیده، نیزه ای شكل ، صاف و فاقد كرك بوده و به صورت متناوب نسبت به یكدیگر روی ساقه قرار می گیرند. گلها در انتهای ساقه های اصلی و فرعی ظاهر می شوند.
قسمت میانی گلها كه مجموعه ای از گلچه های لوله ای زردرنگ است در اوایل رویش نیمه كروی است ولی با نمو گلها و باز شدن گلچه های لوله ای كمابیش مخروطی شكل (به شكل كله قند) میشوند. قطر گلهای بابونه متفاوت و بین ۵/۱ تا ۳ سانتی متر است .
● مواد موثره:
گلهای بابونه حاوی مواد موثره هستند. هنگامی كه گلها كاملاً باز می شوند از بیشترین مقدار ماده موثره برخوردارند. در گلهای بابونه اسانس، فلاونوئید و مواد موسیلاژی ساخته و ذخیره میشود.
مهمترین تركیبات اسانس را كامازولن و آلفا بیسابلول تشكیل می دهند. مهمترین فلاونوئیدهای موجود در گل بابونه عبارتند از آپی ژنین، آپی ژنین-۷- گلایكوزید و لوتئولین.
● كاربرد:
كامازولن دارای خاصیت ضد التهاب است و در مصارف خارجی از عصاره آن كرم های ضد التهاب پوستی و جلوگیری از اگزما تهیه می شود. پمادهای حاصل از این گیاه جهت معالجه سوختگیهای پوستی نیز استفاده می شود. عصاره بابونه به رشد و تقویت پوست و مو كمك كرده و سبب جلوگیری از حساسیت های پوستی می شود. تركیبات موجود در عصـاره بـابونـه سبب تسریـع گردش خون درمنطقه حساس و آسیب دیـده شده و تقسیم سلول و در نهایت ترمیم زخم را تسریع می نماید.

دكتر رضا امید بیگی
مراجع:
۱-امیدبیگی، رضا، تولید و فرآوری گیاهان دارویی، جلد سوم، انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۷۹، ۳۹۷
۲-امیدبیگی، رضا، بابونه، نشریه ترویجی.
۳- Dragoco catalogues¸ Extrapones
۴- Martindale ۱۹۸۸.
۵- Budavari¸ F.۱۹۸۹. the merk index ۱۱th ed.

منبع : زردبند