چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

برگی از تاریخ ( ۱۱ اردیبهشت ) (۲)


برگی از تاریخ ( ۱۱ اردیبهشت ) (۲)
● درگذشت احمد شوقی ، از بزرگترین شاعران عرب
۷۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۵۱ ه.ق ، احمد شوقی یکی از بزرگترین شاعران دیار عرب دیده از جهان فروبست .
وی در قاهره به دنیا آمد و در آنجا به تحصیل پرداخت . او سپس به فرانسه رفت تا حقوق بیاموزد . در همین دوره وی در حوز فرهنگ عربی مشغول به کار شد و برای نخستین بار نمایشنامه شعری را به جامعه ادبی عرب هدیه کرد . از این شاعر بزرگ قصاید و اشعار زیبایی به جای مانده است .
● کشته شدن پل دومه رییس جمهور فرانسه ، به دست یک روس
۷۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۳۲ میلادی ، پل دومه رئیس جمهوری وقت فرانسه به دست یك روس به نام «پل گارگالوف» كشته شد .
گارگالوف از آنارشیست ها (معتقدان به اداره امور جوامع از طریق شوراهای انتخابی، نه افراد) بود و معتقد به اصلاح جامعه از طریق از میان برداشتن افراد بد نیت و فاسد از هر طریق، ولو ترور داشت . دومه كه هنگام مرگ ۷۵ ساله بود در سال ۱۹۳۱ به ریاست جمهوری فرانسه انتخاب شده بود .
● دریا سالار دونیتس برجای هیتلر نشست
۶۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۴۵ میلادی ، در پی خود كشی هیتلر و در جریان تصرف شهر برلن توسط دو ارتش از نیروهای شوروی وبه اسارت روسها درآمدن بیش از یك میلیون نظامی آلمانی، دریاسالار«كارل دونیتس » طراح حملات زیردریایی با تاكتیك «وولف پك» از اول ماه مه ریاست رایش سوم (کشور آلمان) را برعهده گرفت و كابینه خود را اول ماه مه در «كیل» تشكیل داد و اعلام كرد كه آلمان بدون قید و شرط آماده تسلیم شدن است.
پیشنهاد دونیتس هفتم ماه مه ۱۹۴۵ از سوی فاتحان جنگ پذیرفته شد و عمر رایش سوم پایان یافت. تا آن روز هنوز باقیمانده نظامیان آلمانی در مناطق غربی این كشور و هامبورگ با نیروهای آمریكا، فرانسه و انگلستان می جنگیدند.
هیتلر ساعتی پیش از این كه خودكشی كند، دریا سالار دونیتس را به عنوان جانشین خود به عنوان رئیس کشور تعیین كرده بود. هیتلر در همان ساعت دکتر پل جوزف گوبلز وزیر تبلیغات آلمان را نیز به عنوان صدر اعظم و جانشین خود در این سمت (ریاست دولت) كرده بود.
مورخان ابتدای ریاست دونیتس بر آلمان را پیش از هفتم ماه مه نوشته و پایان آن را هنگامی ذکر کرده اند که متفقین رسما زمام امور آلمان اشغال شده را به دست گرفتند.
دونیتس بود كه پس از جنگ جهانی اول ، در زمانی كه آلمان ممنوع از داشتن تسلیحات تعرضی بود مخفیانه طرح ساختن زیر دریایی را اجرا می كرد. باوجود تسلیم كردن آلمان، در دادگاه نورنبرگ به زندان محكوم شد و ده سال در زندان بود. وی در ۱۹۸۰ در ۸۹ سالگی در گذشت .
هواداران دونیتس مراسم تدفین او را به طرزی بسیار باشكوه برگزار كردند كه باعث حیرت جهانیان شد.
● خودکشی گوبلز با همسر و شش فرزندش
۶۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۴۵ میلادی ، دكتر جوزف گوبلز رئیس تبلیغات رایش سوم (دولت حزب ناسیونال سوسیالیست) كه تنها یك روز صدراعظم آلمان شده بود در پناهگاهش در برلین، نخست با كمك همسرش شش فرزندشان را مسموم كردند و سپس هردو دست به خودكشی زدند و به پیشوا (هیتلر) كه شب پیش از آن خودكشی كرده بود پیوستند.
هیتلر چند دقیقه پیش از خودكشی، دریاسالار دونتیس را به ریاست كشور (رئیس جمهوری) و دكتر گوبلز را به ریاست دولت (مقام صدر اعظمی) منصوب كرده بود، دو سمتی كه قبلا خود او داشت.
هیتلر سمت رهبری حزب (ناسیونال سوسیالیست كارگران آلمان = نازی) را به كسی تفویض نكرد و با خود به آن دنیا برد. گوبلز كه از هفته ها پیش می دانست از تولید بمب اتمی خبری نیست و شكست آلمان قطعی است، فرزندانش را به نقاط امن و دوردست نفرستاد و در پناهگاهش تا آخرین لحظه نگهداشت.
گوبلز سیاستمداری باهوش بود که شناخت درستی از قدرت داشت و به خوبی آن را درجهت تبلیغ اندیشه های ضد بشری خود و اربابش به کارگرفت. او معتقد بود که دروغ می تواند واقعیت را بی معنی کند و باید آن را آنقدر بزرگ گفت که همه باور کنند و کسی در دروغ بودن آن شک نکند.
● افتتاح آرامگاه سعدی در شیراز
۵۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۳۱ ه.ش ، آرامگاه سعدی در شیراز توسط انجمن آثار ملی ایران با طرحی از مهندس محسن فروغی افتتاح گردید.
آرامگاه شاعر قرن هفتم شیخ مشرف الدین بن مصلح الدین سعدی شیرازی ، در۴ كیلومتری شمال شرقی شیراز، در دامنه كوه فهندژ، در انتهای خیابان بوستان و در مجاورت باغ دلگشا واقع شده است . این مكان در ابتدا خانقاه شیخ بوده كه وی اواخر عمر خود را در آنجا می گذرانیده و سپس در همانجا مدفون گردیده است. برای اولین بار در قرن هفتم توسط خواجه شمس الدین محمد صاحبدیوانی وزیر معروف آباقاخان، مقبره ای بر فراز قبر سعدی ساخته شد. در سال ۹۹۸ به حكم یعقوب ذوالقدر، حكمران فارس، خانقاه شیخ ویران گردید و اثری از آن باقی نماند. تا این كه در سال ۱۱۸۷ ه.ق. به دستور كریمخان زند، عمارتی ملوكانه از گچ و آجر بر فراز مزار شیخ بنا شد كه شامل ۲ طبقه می شد.
طبقه زیرین دارای راهروی بود كه پلكان طبقه دوم از آنجا شروع می شد. در دو طرف راهرو دو اطاق كرسی دار ساخته شده بود. در اطاقی كه سمت شرق راهرو بود، قبر سعدی قرار داشت و معجری چوبین آن را احاطه كره بود. قسمت غربی راهرو نیز به موازات قسمت شرقی، شامل دو اطاق می شد، كه بعدها شوریده (فصیح الملك) شاعر نابینای شیرازی در اطاق غربی این قسمت مدفون شد. طبقه بالای ساختمان نیز همانند طبقه زیرین بود، با این تفاوت كه بر روی اطاق شرقی كه قبر سعدی در آنجا بود، به احترام شیخ اطاقی ساخته نشده بود و سقف آن به اندازه دو طبقه ارتفاع داشت.
این بنا در دوره قاجاریه (سال ۱۳۰۱ ه.ش) توسط فتحعلی خان صاحبدیوان مرمت شد و چند سال بعد نیز حبیب الله خان قوام الملك دستور تعمیر و ترمیم قسمتی از بنا را صادر كرد، و تولیت آن به ملا زین العابدین شیرازی سپرده شد.
بنایی كه در زمان كریخان ساخته شده بود تا سال ۱۳۲۷ ه.ش. برپا بود. در سال ۱۳۲۹ ه.ش به كوشش علی اصغر حكمت و توسط انجمن آثار ملی ایران، بقعه كنونی به جای ساختمان قدیمی ساخته شد و مراسم افتتاح رسمی آن در اردیبهشت ماه ۱۳۳۱ برگزارگردید .
● امر طلاق در ایران به دادگاه سپرده شد
۴۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۴۶ شمسی ، در چهلمین سالگرد آغاز به كار نظام قضایی تازه ایران كه تا حدی ترجمه از سیستم قضایی فرانسه ــ بلژیك بود ، اعلام شد كه از ۲۴ تیرماه این سال با اختصاص یافتن پاره ای از دادگاههای مدنی به « امورخانواده » ، امر طلاق به این دادگاهها محول خواهد شد .
پس از اعلام این موضوع ، مراجعه به محاضر طلاق افزایش یافت تا از مهلت استفاده شود كه دولت با صدور بخشنامه ، محاضر طلاق را تا اجرای قانون تازه از ثبت طلاق منع كرد .
عقوبت جدایی و طلاق بیشتر متوجه كودكان خانواده است كه دل به عنایت و مهر والدین دارند و خانه را مركز امید و پناهگاه خویش می شناسند . جدایی پدر و مادر از یكدیگر كودك را به اختلال عاطفی دچار می سازد، حالت افسردگی برای او پدید می آورد و در مواردی قدرت اراده و اندیشه را از او باز می ستاند و در كل او را چنان پریشان می سازد كه اثرات شوم آن مادام العمر عارض كودك است.
● سالروز درگذشت آرام خاچاتوریان
۲۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۷۸ میلادی آرام خاچاتوریان آهنگساز بلند آوازه ارمنی اتحاد شوروی درگذشت.
آرام سالها ریاست اتحادیه آهنگسازان شوروی را برعهده داشت و با این كه عضو حزب كمونیست بود علنا از پاره ای از تصمیمات و كارهای دولت مسكو انتقاد می كرد. وی هنگام فوت ۷۴ساله بود.
● روزجهانی كارگر
همه ساله چنین روزی( یکم ماه می برابر با ۱۱ اردی بهشت ) ، به عنوان روز جهانی کارگر در دنیا گرامی داشته می شود . در واقع این روز ، یادمان شورش کارگران آمریکائی در اول ماه مه ۱۸۸۶ در شیکاگو است که هرسال در بسیاری از کشورهای جهان جشن گرفته می‌شود.
در آن روز بر اثر اعتصاب و تجمع كارگران در شهر شیكاگو، پلیس به روی آنان آتش گشود كه شماری كشته و عده ای مجروح شدند. كارگران اعتصابی خواستار تعدیل شرایط كار و كاهش ساعات روزانه كار از ده ساعت به ۸ ساعت بودند.
در ایران نیز این روز ، همه ساله گرامی داشته می شود و تجمعاتی در جهت بزرگداشت و خواسته های صنفی این قشر زحمتکش برگزار می گردد. در ادامه بخشی از بیانیه خانه کارگر به مناسبت بزرگداشت این روز در سال ۸۶ را ملاحظه می نمایید:
... یازدهم اردیبهشت هر سال از آن جهت برای كارگران با شكوه است كه یادآور استواری و پایمردی كارگرانی است كه برای احقاق حقوق خود، دست به اعتراض زدند، اگرچه در آن زمان محكوم به سكوت شدند و هیچ كس سخن آنان را نشنید، اما روزی را در تاریخ جهان ثبت كردند تا همه كارگران جهان از آن پس با تأسی و همراهی به آنان استوار باشند, اگر چه حرفشان و دردشان را هیچ یك از دولتمردان جهان متمدن دیروز و امروز نشنود و نبیند.
اگر آن روز معدنچیان شیكاگو در قیام خود علیه صاحبان معدن و دولت آمریكا به خاك و خون كشیده شدند و اگر از آن روز تا امروز جهان، این حركت اعتراضی را تكریم می كند، نه از باب پاسداشت خون كارگران كشته شده است، بلكه تاكید و استواری بر اصولی است كه باید به زندگی آبرومندانه كارگران ختم شود. حقوقی كه از بدیهیات حیات نوع بشر و قوانینی جهان شمول است و ساز وكار معاش را تنظیم می‌‏كند، این مسلمات البته به ثروتمندی كارگران منجر نمی شود و آنها نیز هیچگاه نمی خواهند در جهان امروز بیشترین ها را داشته باشند, بلكه بر حفظ حداقل ها تاكید دارند كه این حق قانونی آنان است.
در پاسداشت این روز بزرگ، دیدیم كه چگونه سال گذشته كارگران، دانشجویان و دانش آموزان فرانسوی با دو ماه مبارزه مستمر, راه چهل ساله را یك شبه پیموده و نشان دادند كه پایداری و استواری تا چه اندازه می تواند موثر واقع شود و این درس تاریخ است كه اگر بارها نوشته شود, بازهم باید نوشت و تكرار كرد، تا احقاق حق شود...

منابع :
۱- روزنامک
۲- مهر
۳- صداوسیما
۴- گوگل
۵- ویکی پدیا
۶- سایت رشد
۷- سایت خشت و آئینه
۸- سایت تاریخ آذربایجان
۹- سایت خبرگزاری کار ایران
۱۰- تاریخ تمدن، ویل دورانت
۱۱-سایت داستانهایی از تاریخ
۱۲- ایرانگار
۱۳- سایت آریا بوم
۱۴- سایت رسانه
۱۵- عکس بلاگ
منبع : تبیان


همچنین مشاهده کنید