درباره خانقاه چه می‌دانید؟

خانقاه یا خانه گاه یعنی خانۀ وقت، حال و حضور. گاه، آن لحظۀ واقعی است که انسان بایستی دائم در مراقبه و حضور و حفظ آن باشد، هم ظاهراً و هم باطناً، تا هر«آن» از این حیات حقیقی، مصروف ولگردیها و آوارگیهای مصرف جهان مادّی نشود و سرانجام درهای آسمانِ علم و عشق و هستی بر روی سالک حقیقیِ راه باز گردد. سالک روندۀ راه که دائم در جمعیّت خود و نه در تفرهای مردمی سیر کند تا لحظه ای از هستی جدا نماند.
برای یادگیری هر علمی باید به معلّم و مدرسۀ آن درس رو آورد.
مکتب و مدرسۀ عرفان، خانقاه نام دارد.
در روزگاران قدیم وقتی فردی در جستجوی حقیقت خویش بود، به خانقاه روی آورد. او یافت که زندگی روزمرّه جوابگوی خواست اصلی او، یعنی جستجو و کشف حقیقت انسان نیست. مر اسم و رسمی را که در اجتماع داشت کنار گذاشته و باکمال فروتنی و طلب رو به خانقاه آورد تا با همراهی جمعیّتی حاضر، بخصوص به هنگام ذکر، حضور در حال و زمانی را تجربه کند.
● آداب خانقاه
خانقاه آداب و شرایط خاص خود را دارد.
معیارهای اجتماع آنجا اعتباری ندارند و رنگهای دنیای بیرون در یکپارچگی محیط خانقاه همه نقش برآبند.
فرد هنگام ورود به خانقاه کفشهای خود را در آورد، و گرد و غبار دنیای مادّی با همه تعلّقاتش را از خود جدا کند. او در خانقاه با حضور کامل، دقّت به کار خویش دارد.
نظم، پایۀ راه سالک است. از اینرو او نظم ظاهری خود را نیز حفظ کند. فرد لباس ساده و نقش بر تن دارد، زیرا او نقشها را پشت سر گذاشته تا راز والاتری را کشف کند. هیچ ناهماهنگی او را به خود مشغول کند. لباس او سفید است، چون هدف او پاکی از همۀ آلودگیهاست.
سکوت در بیرون و درون از آشفتگی خاطر و پریشانی، او را به آرامش و صلح واقعی نزدیکتر کند.
خانقاه محیط مناسبی است برای تمرین اصولی که سالک را از هواهای خود رهایی بخشد. او در این محیط خود را سازد، تا در بیرون نیز به همین منوال حضور داشته باشد و در زندگی روزمرّه و کار در دنیای بیرون، آرامش و صفای خاطر خویش را حفظ نماید. آنگاه فرزندِ وقت خویش بوده و به معنی واقعیِ خانقاه (خانۀ گاه = خانۀ وقت) دست پیدا کند.

منبع : مکتب طریقت اویسی