۲۲ اردیبهشت ـ ۱۲ می ـ «صلح رومی» برضد امپراتوری ایران و طرز مصرف آن در دوران معاصر

طبق پیوستی كه بر تاریخ روم تالیف « لیوی » مورخ این كشور در سده اول پیش از میلاد نوشته شده است، "اگوستوس" امپراتور روم ۱۲ ماه مه سال ۲۳ پیش از میلاد ( این تاریخ بعدا پس از تبدیل و احتساب تقویم ها به دست آمده است) اعلام كرد كه دولت روم یك دولت تجاوزگر نیست و جنگها یی را كه به آن دست می زده است به منظور تامین صلح بوده و «آزادیبخش» باید بشمار آیند و دستور داد كه رویداد نگاران ارتش روم كه وقایع روزانه فعالیتهای نظامی را ثبت می كردند و « وقعه » می خواندند از آن پس این نكته را از نظر دورندارند و وقایع را طوری ننویسند كه نشان دهد رومیان تجاوزگر و توسعه طلب بوده اند ، ما دولت تیسفون ( اشكانیان و به نوشته رومیان، پارتیان ) نیستیم كه از سلطه گری دست بر نمی دارند و.... از آن پس، عبارت صلح رومی ( پاكس رومانا ) وارد تاریخ شد و مورخان عهد امپراتوری این كشور تجاوزات و اشغالگری های روم را « خدمت و فداكاری به خاطر صلح » می نوشتند.
پس از شكست های نظامی شدید سال های ۲۳۸، ۲۴۴ و ۲۶۰ میلادی از ایران (زمان اردشیر ساسانی و پسرش شاپور) و از دست دادن دو امپراتور در این جنگ هاو تعهد پرداخت باج و خراج به ایران، سران روم در نشست چند هفته ای ماههای آوریل و مه سال۲۶۱ میلادی كه در آن استراتژی و پالیسی روم تنظیم شد باردیگر « صلح رومی » و دفاع از آزادی سایر ملل، به ویژه ملل كوچك به میان آمد . به موجب این سیاست ،جنگ و تعرض هم البته اگر از جانب روم (ایتالیا) باشد نوعی صلح است!.
همین استدلال و حرفی كه ابرقدرتهای قرن بیستم و تنها ابرقدرت امروز می زند. در مقدمه استراتژی مصوب در مه سال ۲۶۱ كه سند آن موجود است دولت ساسانیان و ناسیونالیسم ایرانی خطر اول برای روم و مسبب همه دشواری های این امپراتوری اعلام شده بود؛ زیرا كه سیاست كلی ساسانیان بر این اصل قرار گرفته بود كه رومیان قدم به آسیا نگذارند و اجازه تاخت و تاز به آنها در سوریه و سواحل غربی آسیای صغیر «تركیه امروز» و حتی مصر داده نشود.
سه دهه بعد ،امپراتور وقت روم برپایه این پالیسی، در پیامی به مناسبت آغاز پادشاهی نرسی پسر شاپور اول شاه ساسانی ایران به او نوشت که این كشور سر جنگ ندارد و جنگهای روم با كشورهای دیگر بخاطر برقراری یك صلح پایدار است! كه نرسی نهم ژانویه سال ۲۹۳ میلادی به او پاسخ داد: تا تعبیر از صلح، چنین باشد كه رومی ها گفته اند، صلحی وجود نخواهد داشت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز