برگی از تاریخ (۱۶ خرداد)

امروز شانزدهم خرداد ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۲۰ جمادی الاول ۱۴۲۸قمری و ۶ ژوئن ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● سرکوب شورش قبرسی ها توسط اردشیر دوم
۲۳۵۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۳۴۴ پیش از میلاد ، اردشیر دوم، شاه هخامنشی ایران شورش قبرسی ها برضد امپراتوری ایران را درهم شكست.
قبرس از زمان داریوش بزرگ تا جنگ ایسوس و سلطه اسكندر بر شرق مدیترانه، نزدیك به دو قرن از سرزمین های امپراتوری ایران در مدیترانه بود. آتن طبق پیمان آنتالكیداس منعقده در سال ۳۸۶ پیش از میلاد حكومت ایران بر قبرس را به رسمیت شناخته بود.طبق این پیمان كه به صلح جهانی معروف است، جهان یونانی زبان ، ایران را به عنوان قدرت اول گیتی به رسمیت شناخته و متعهد شده بود كه اقدامی برضد منافع ایران بعمل نیاورد.
اوایل قرن گذشته، در اكتشافات باستان شناسی در قبرس تعدادی سكه ایرانی رایج در قرن پنجم پیش از میلاد (۲۵ قرن پیش) به دست آمد.
اردشیر دوم از سال ۴۰۴ تا ۳۵۸ پیش از میلاد حكومت كرد. او اراده ای پولادین داشت که اهرم اصلی وی در تثبیت اقتدار جایگاه شاهنشاهی به شمار می رفت. وی با توانی روزافزون در پی زنده کردن بزرگی پیشین دولت جهانی هخامنشی بود.
اردشیر دوم سرانجام پس از ۴۵ سال شاهنشاهی در آذر سال ۲۰۱ هخامنشی در حالی که بیش از ۹۰ سال داشت درگذشت و پسرش وهوک با نام اردشیر(سوم) به جای اونشست.
از رویدادهای معروف دوران حكومت او، شورش برادرش كوروش كوچك است كه مدعی سلطنت بود و در جنگ «كوناكسا» كشته شد و شرح این شورش را گزنفون مورخ و ژنرال یونانی در كتاب «عقب نشینی ده هزار نفری» آورده است.
قبرس پس از گسترش قلمرو امپراتوری روم تا شرق مدیترانه به دست این دولت افتاد. بعدا جمهوری «ونیز» آن را مالك شد و آنگاه به تصرف عثمانی در آمد. عثمانی چهارم ژوئن ۱۸۷۸ قبرس را در ازاء تعهد دولت انگلستان كه در هر جنگ عثمانی و روسیه از عثمانی حمایت كند آن جزیره را به انگلستان واگذار كرد و این دولت در سال ۱۹۱۴ (آغاز جنگ جهانی اول) قبرس را ضمیمه خود ساخت. قبرس در پی یك بپاخیزی طولانی و خونین بر ضد سلطه انگلستان، در سال ۱۹۶۰ استقلال به دست آورد وجمهوری شد. با وجود این، دولت انگلستان پایگاه نظامی خود در آن جزیره را حفظ كرده است. در دهه ۱۹۷۰ تركهای قبرس كه در دوران سلطه عثمانی به این جزیره مهاجرت كرده بودند با كمك نظامی تركیه كه نیرو به قبرس فرستاده بود این جزیره را تجزیه كردند كه این مسئله در حال حل شدن است. داستان قبرس درس عبرتی است برای مللی كه در صدد تجزیه و كوچك كردن و تضعیف خود باشند، وضعیتی كه قدرتهای بزرگتر خواهان آنند.
● اخراج سلوکیها از بابل توسط مهرداد اشکانی
۲۱۶۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۵۴ پیش از میلاد ، مهرداد شاه وقت اشكانی ایران ، منطقه بابل ( عراق جنوب غربی امروز ) را تصرف كرد و قلمرو خود را تا آن سوی فرات گسترش داد. وی پس از فتح بابل، بدون درنگ، به تلاش برای بیرون راندن بازماندگان مقدونی ها از شرق ادامه داد.
این کار در ادامه اخراج « شهر به شهر » سلوكیان ( جانشینان اسكندر مقدونی) از مشرق زمین انجام می شد .
● زادروز فخرالمحققین؛ ابوعلی سینای ثانی
۷۴۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۶۸۲ قمری ، علامه فخرالمحققین در شهر حله دیده به جهان گشود. علامه فخرالمحققین که فرزند علامه حلی (شیخ جمال الدین بن مطهر حلی) می باشد، نامش «محمد» است ولی بعداً به شیخ فخرالدین و فخرالمحققین ملقب شد.
ذوق و هوشیاری و همت و تلاش علامه فخرالمحققین چنان بود که در ده سالگی به درجه اجتهاد رسید و همانند پدر بزرگوارش قبل از آن که به بلوغ برسد از تحصیل در نزد دانشمندان بی نیاز شد و شهرت علمی و فقهی وی چنان شد که چنین لقبی - فخرالمحققین – گرفت . درباره علامه فخرالمحققین ضمن آن که ستایش های فراوانی به عمل آمده است، پیرامون اجتهاد وی در ده سالگی نیز اظهار شگفتی شده است.
به همین دلیل وی را با ابوعلی سینا که در نوجوانی به بالاترین مراتب علمی دست یافت و از تحصیل در نزد استادان بی نیاز شد، مقایسه کرده اند. فخرالمحققین در اصل نزد پدرش پرورش علمی و مذهبی یافت. استاد دیگر وی رضی الدین علی بن یوسف بن مطهر حلی است. فخرالمحققین آثار متعددی از خود به یادگار نهاد که نام برخی از آنها چنین است:
▪ ایضاح الفوائد که شرح کتاب قواعد است و به گفته شیخ بهایی نظیر آن در فقه استدلالی تألیف نشده است؛
▪ تحصیل النجاه؛
▪ شرح کتاب نهج المسترشدین،
▪ شرح مبادی الاصول؛
▪ غایه السئول؛
▪ ثبات الفوائد فی شرح اشکالات القواعد؛
▪ جامع القوائد؛
▪ حاشیه بر ارشاد الاذهان؛
▪ الکافیه الوافیه؛ منبع الاسرار؛
▪ مناسک حج؛ رساله فخریه،
▪ المسائل المظاهریه؛
▪ واجبات الصلوهٔ الثمانیه و...
علامه فخرالمحققین علاوه بر تألیف کتاب، شاگردان بزرگی نیز تربیت کرد که نام برخی از آنها عبارتند از:
▪ محمد بن مکی عاملی جزینی معروف به شهید اول؛
▪ شیخ جمال الدین احمد بن متوج بحرانی مؤلف منهاج الهدایه؛
▪ شیخ ناصر متوج بحرانی؛
▪ سید حیدر آملی مولف منبع الاسرار؛
▪ سید بدرالدین مدنی؛
▪ سید تاج الدین حسنی؛
▪ شیخ ظهیرالدین؛
▪ شیخ نظام الدین؛
▪ فاضل مقداد و....
علامه فخرالمحققین از اساتید و شیوخ بزرگ اجازه نیز محسوب می شود. وی از این طریق به ساماندهی امور فرهنگی و ارزیابی دانشمندان می پرداخت.
بزرگان زیادی به محضر علامه فخرالمحققین می رفتند و پس از آنکه میزان دانش خود را عرضه می نمودند و استاد نیز از آنها امتحان به عمل می آورد، برای آنان اجازه نامه صادر می کرد. برخی از کسانی که موفق به دریافت اجازه از علامه فخرالمحققین شدند، عبارتند از:
▪ ابوالفتوح احمدآوی؛
▪ شمس الدین محمد آوی؛
▪ غیاث الدین اعرج حسینی؛
▪ شیخ محمد آملی؛
▪ سید ناصرالدین علوی؛
▪ شهید اول؛
▪ سید حیدر علوی حسینی
و افراد متعدد دیگر.
علامه فخرالمحققین به منظور آشنا کردن خوانین و فرمانروایان مغول با اسلام اصیل، همراه پدر خود به ایران آمد. وی در جریان این مأموریت موفقیت های چشمگیری به دست آورد. او در مناظره چیره دست بود و به راحتی می توانست حقانیت تشیع را آشکار کند. عظمت علمی فخرالمحققین سبب شده بود که وی هدف آماج تهمت های دشمنان شود و حسودان و دشمنان پیوسته به آزار این عالم بزرگ مشغول شوند. به همین دلیل مدتی از وطن خود دور شد و در آذربایجان اقامت کرد. علامه فخرالمحققین پس از ۸۹ سال زندگی با برکت، سرانجام در سال ۷۷۱ ه.ق دیده از جهان فرو بست و علاوه بر آنکه تعداد کثیری آثار مکتوب به یادگار نهاد، فرزندان دانشمند و با فضیلتی نیز به جامعه اسلامی تقدیم کرد که یادگار پدر شدند.
● تولد پیر کرنی
۴۰۱ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۶۰۶ میلادی ، پیر کرنی یکی از برجسته ترین نویسندگان و نمایشنامه نویسان فرانسوی به دنیا آمد .هوراس عنوان مهمترین اثر اوست .
● زادروز توماس مان، نویسنده مشهور آلمانی
۱۳۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۷۵ میلادی توماس مان نویسنده مشهور آلمانی دربندر لوبك واقع در شمال آلمان دیده جهان گشود. او از اوایل جوانی در كنار تحصیل به كار پرداخت و ازهمان زمان هم به نویسندگی مشغول شد . توماس مان در دانشگاه مونیخ هنر و ادبیات آموخت و در دوران جوانی دست به نگارش کتب مختلفی زد . بودن بروکس نخستین اثر اوست که برای او شهرت فوق العاده ای به دنیال آورد . وی به سال ۱۹۲۹ میلادی جایزه نوبل ادبی را از آن خود کرد .
با روی کار آمدن نازی در آلمان ، وی به سال ۱۹۳۳ میلادی این کشور را ترک کرد و به آمریکا رفت . وی در این کشور دو کتاب به نامهای دکتر فاستوس و گناهکار مقدس را به رشته تحریر در آورد . اونویسنده ای رئالیست بود و در نوشته های خود به تحلیل وضعیت اجتماعی و روانی شخصیت هایش می پرداخت .
از مهمترین آثار او میتوان به فردریك و اتحاد كبیر ، کوه جادو ، تفكرات مرد غیر سیاسی ، تلاش ها و تونیو كروگر اشاره کرد . توماس مان در۱۲ اوت سال ۱۹۵۵ پس از هشتاد سال زندگی ، در اثر عارضه قلبی ، پس از چند روز بیماری در بیمارستان ایالتی التی چشم از جهان فرو بست.
● تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان
۲۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۸۲ میلادی ، رژیم صهیونیستی حمله خود را به کشور لبنان آغاز کرد . این رژیم به همراه نیروی نظامی خود بخش هایی از لبنان را به اشغال خود در آورد . در این حمله بیش از سی هزار نفر از نظامیان رژیم صهیونیستی لبنان را مورد تهاجم نظامی خویش قرار دادند . در این میان رژیم صهیونیستی بخش جنوب لبنان را به اشغال خود در آورد . پس از این بود که حزب الله لبنان به عنوان یک نیروی جهادی ابتکار عمل را در دست گرفت و شروع به مبارزه با اشغالگران پرداخت . حزب الله لبنان یک جریان اسلام گرایانه جهادی است که پیدایش آن به‏سال ۱۳۶۱ باز می‏گردد. در این سال نظامیان رژیم صهیونیستی ، دومین پایتخت‏عربی یعنی بیروت را نیز به تصرف خود درآوردند . اما این اشغال خود تبدیل به نقطه عطفی برای پیدایش حرکتی‏شیعی شد که هدفش مبارزه با اشغالگران تا آزادی کامل سرزمین‏های‏اشغالی براساس شعار پیروزی خون بر شمشیر، بود. حرکتی به نام "‏حزب الله" که با ماهیتی کاملا جدید و نشات یافته از اسلام و انقلاب‏اسلامی ایران در جامعه لبنان شکل گرفت.
جنبشی که رژیم صهیونیستی را نامشروع می‏داند و مبارزه تاآزادی کامل وطن و اراضی اعراب را در سرلوحه اولویتهای خود قرارداده است. در همین زمان لبنان شاهد اولین عقب نشینی ارتش رژیم صهیونیستی بود و نیروهای غاصب صهیونیست‏ بسیاری از مناطق اشغالی لبنان راتخلیه کرده و در جنوب لبنان یا به اصطلاح خود کمربند امنیتی‏مستقر شدند.
● مراسم باشکوه تشییع پیکرمطهرامام خمینی (ره)
۱۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۸ شمسی و در ساعت شانزده و چهل دقیقه ، در مراسمی باشکوه و بی نظیر ، پیكر مطهر حضرت امام خمینی(ره) رهبر فقید انقلاب اسلامی ، رهبری كه حامی میلیونها انسان ستمدیده بود با اندوهی فراوان به آغوش خاك سپرده شد .
در این آیین مردم داغدار ایران اسلامی پس از نماز گزاردن بر پیکر امام خمینی (ره) پیکر مطهر ایشان را تا محل بهشت زهرا تشییع کردند . این آیین به حدی باشکوه بود که بسیاری از رسانه های غربی از آن به عنوان بزرگترین تشییع جنازه تاریخ یاد کردند .
در فضای ماتم بار بهشت زهرا ، دریای بیكران مردم داغدار، پیكرپاك حضرت امام را در آغوش گرفت و این باردرالتهاب آخرین وداع خون گریست. مراسم وداع با پیکر پاک امام امت ، بسیار یادآور مراسم استقبال مردم از آن حضرت در روز تاریخی ۱۲ بهمن ۵۷ بود که در همان مکان مقدس به ایراد سخنرانی تاریخی خود برای مردم پرداخته بود .
● درگذشت رونالد ریگان
۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۲۰۰۴ میلادی ، رونالد ریگان چهلمین رئیس جمهوری آمریكا كه ده سال با بیماری فراموشی ( آلزایمر ) دست و پنجه نرم كرده و حافظه اش را ازدست داده بود در ۹۳ سالگی درگذشت. او پیش از ریاست جمهوری بازیگر هالیوود بود و دوران طلایی را با این عنوان سپری کرده بود .
وی در ۶۹ سالگی به ریاست جمهوری انتخاب شده بود كه انتخاب شدن در چنین سنی در تاریخ آمریكا سابقه نداشت و به علاوه، بیش از هر رئیس جمهور دیگر آمریكا عمر كرد. وی در دهه ۱۹۸۰ دوبار متوالی به ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شده بود.
چند مورد كوتاه از خاطرات ریگان تاكنون نقل شده شده است. ریگان درباره گورباچف گفته بود كه او همیشه ترس داشت كه ما (آمریكا) شوروی را مورد حمله اتمی غافلگیرانه قرار دهیم و برای كسب اطمینان كه حمله ای صورت نخواهد گرفت حاضر بود امتیاز بدهد. او مذاكره كننده باهوشی نبود و زود كوتاه می آمد.
ریگان در جای دیگر نوشته است: پس از حمله اسرائیل به بیروت در سال ۱۹۸۲، ملك فهد پادشاه سعودی به من تلفن كرد كه كاری بكنم و گفت كه چشم اعراب در هرگوشه و كنار به اوست زیرا كه او را دوست آمریكا می دانند. حركت منفی توده های عرب برای او و روابط سعودی و آمریكا تولید مشكل می كند. همان لحظه به بگین نخست وزیر اسرائیل تلفن و حرفهای پادشاه سعودی را به او منتقل كردم و خواستم كاری نكند كه موقع آمریكا در خاورمیانه به مخاطره افتد و یادآور شدم كه اگر عربها دربست خود را به دامان مسكو بیندازند، كار همه ما خراب خواهد شد.
ریگان در دوران ریاست جمهوری خود دستور حملات مختلفی را به برخی از کشورها از جمله جزایر کارائیب، لبنان و لیبی صادر کرد.
● روز ملی سوئد
همه ساله چنین روزی به عنوان رو زملی سوئد دراین کشور گرامی داشته می شود . سوئد کشوری است در شمال اروپا در شبه‌جزیره اسکاندیناوی. از غرب با کشور نروژ، از شمال شرق با کشور فنلاند، از شرق با خلیج بوتنیا، از جنوب شرقی با دریای بالتیک و از جنوب غربی با کشور دانمارک همسایه است. پایتخت این کشور شهر استکهلم است. مردم سوئد همراه با مردمان نروژ ایسلند و دانمارک از تبار هندواروپایی بوده و تبارشان به وایکینگ ها می‌‌رسد. زبان سوئدی ها از خانوادهٔ زبان های هندواروپایی شاخهء ژرمنی است و با زبان‌های نروژی و دانمارکی نزدیکی دارد. این سه زبان بسیار به هم نزدیک بوده و اغلب گویشوران آن ها می‌توانند هر کدام به زبان خود با هم ارتباط زبانی برقرار کنند.

منابع:
۱- مهر
۲-صداوسیما
۳- روزنامک
۴- آریانام
۵- ویکی پدیا
۶- سایت اصالت
۷- manager
۸- irib

منبع : تبیان