جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

۱۱ تیر ـ ۲ جولای ـ ... و به این سان یک اشتباه یک دودمان را بر باد داد


یك ماه پس از این كه مسعود غزنوی برادرش محمد را كور كرد تا بدون داشتن رقیب و با خاطری آسوده برجای پدر (محمود غزنوی) بنشیند، در قلمرو غزنویان ـ ایران خاوری آن زمان (افغانستان و پاكستان كنونی) ـ میان مردم دو دستگی بروز كرد كه در دراز مدت به تضعیف حكومت غزنویان و پایان كار آنان انجامید.
«مسعود» اول ژوئیه سال ۱۰۳۰ میلادی برادرش محمد را كور كرده بود. سلطان محمود غزنوی ـ از تركان غز ـ پیش از این واقعه در گذشته بود و با این كه پیش از مرگ، مسعود را به جانشینی خود انتخاب كرده بود، مسعود برای این كه بدون دغدغه حكومت كند برادر را كور كرده بود. غزنویان، به ویژه سلطان محمود با این كه زبان آبائ - اجدادی شان تركی بود به فرهنگ ایرانی و ادب پارسی جذب شده و در این زمینه کمک فراوان کرده بودند. گسترش دین اسلام در شبه قاره هند ( بعد از فتوحات اولیه اعرابی که در قرن هفتم میلادی ایران را متصرف شده بودند)،عمدتا در زمان حكومت محمود غزنوی صورت گرفت كه نتیجه اش ایجاد كشور پاكستان در نیمه قرن گذشته، ۹ قرن پس از درگذشت سلطان محمود بوده است.
روی گردان شدن مردم از مسعود پس از كوركردن برادرش، ده سال بعد باعث شكست ارتش مسعود از سلجوقیان ـ دسته دیگری از تركان مهاجر ـ شد. سلجوقیان با اجازه غزنویان به نقاط جنوبی تر كوچ كرده بودند. پس از شكست مسعود و عقب نشینی او به غزنه، مردم ناراضی، او را كشتند و برادر كورش محمد را شاه كردند، ولی نابینا بودن محمد و افتادن امور در دست افرادی كه به شایستگی برخی از ایشان تردید بود باعث تضعیف هر چه بیشتر غزنویان و پایان تدریجی كار آنان شد.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید