۲۳ تیر ـ ۱۴ جولای ـ کودتای ژنرال قاسم و سالروز پایان سلطنت کوتاه مدت عراق

در روزی چون امروز (۱۴ ژوئیه) در سال ۱۹۵۸ ، یك كودتای نظامی در عراق كه توسط ژنرال متمایل به ماركسیسم ــ عبدالكریم قاسم ــ صورت گرفت به نظام سلطنتی كوتاه مدت این كشور پایان داد . ضمن این كودتا فیصل دوم پسر غازی پسر فیصل اول پادشاه هاشمی وقت ، افراد خانواده اش و نیز نخست وزیر عراق كشته شدند.
دولت انگلستان كه در جریان جنگ جهانی اول برقسمتی از خاور میانه از جمله عراق و فلسطین مسلط شده بود با ساختن كشوری به نام ماوراء اردن یك امیر زاده هاشمی حجاز را سلطان آن و پسر عمویش (فیصل اول ) را سلطان عراق كرده بود ، حال آن كه عراق قبلا سلطنتی نبود .
عراق كه از هزاره چهارم پیش از میلاد مهد نخستین تمدن بشری ( سومریها ) بود از نیمه قرن ششم پیش از میلاد تا نیمه قرن هفتم میلادی به مدت یك هزار و ۱۸۷ سال گوشه ای از امپراتوری ایران و شهر تیسفون ( مدائن واقع در عراق امروز ) ۷۷۰ سال پایتخت ایران بود. بعدا بغداد مقر خلفای عباسی شد که به دست هلاکو خان مغول برانداخته شدند.
از زمان شاه اسماعیل صفوی تا كریم خان زند بر سر عراق میان ایران و عثمانی جنگ بود و هر چند وقت یكی از دو دولت غلبه داشت . از آن پس عراق گوشه ای از امپراتوری عثمانی بود كه از استانبول اداره می شد.
عراق در جریان جنگ جهانی اول به تصرف انگلستان در آمد و دولت انگلستان در سال ۱۹۲۱ یك شاخه از امیران هاشمی را به عراق آورد و زیر نظر خود سلطنت داد . عراق در سال ۱۹۳۲ استقلال یافت ولی در جریان جنگ جهانی دوم دوباره به اشغال نظامی انگلستان درآمد که از انجا به ایران نیرو فرستاد و در شهریور ۱۳۲۰ ایران را هم با مشارکت شوروی اشغال نظامی کرد. بنابراین تا كودتای ژنرال قاسم ، عراق كمتر از چهار دهه سلطنتی بود.
حكومت چپهای افراطی در عراق در سال ۱۹۶۳ با كودتای سرهنگ عارف متمایل به جنبش ناسیونالیستی و حزب بعث بر كنار شد . به نوشته برخی مورخین , آمریكایی ها كه مایل به كمونیستی شدن عراق و دوستی تنگاتنگ آن با شوروی نبودند به كودتای عارف كمك كرده بودند. حكومت عارف در ژوئیه سال ۱۹۶۸ با كودتای ژنرال حسن البكر از شاخه سوسیالیستی حزب بعث سرگون شد و صدام حسین كه معاون البكر بود از ژوئیه سال ۱۹۷۹ جای او را گرفت و خود را مدافع همه جهان عرب اعلام كرد و دست به ایجاد ارتشی چند برابر ظرفیت عراق زد و ....

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز