شهر باستانی لی جیان

شهر باستانی لی جیان در شهرستان خود مختار ملیت ناسی لی جیان در استان یونن در جنوب غرب چین قرار دارد و درپایان قرن ۱۳ میلادی یعنی در اواخر عمر سلسله سون و اوایل سلسله یوان ساخته شده است. این شهر در فلات یون گوی واقع است. از سطح دریا ۲۴۰۰ متر ارتفاع دارد و مساحت شهر ۸/۳ کیلومتر مربع است از قدیم بازار و شهرک آن شهرت زیادی داشته است. جمعیت کنونی۲۵ هزار نفر با ۶۲۰۰ خانوار است که در این میان اکثر جمعیت را ملیت ناشی شامل می‌شود و ۳۰ در صد شهروندان به تهیه ظروف مسی و نقره‌ای، پشمی و چرمی نساجی و مشروب سازی مشغولند. خیابانهای این شهر کنار کوه و ساحل رود ساخته شده و مسیر سنگفرش شده قرمز رنگ آن دیدنی است. خیابان "سی فان " نماینده خیابان قدیمی این شهر است. بر روی سیستم ابیاری رود "یو حه " ۳۵۴ پل ساخته شده یعنی اینکه در هر یک کیلومتر مربع ۹۳ پل وجود دارد و اشکال پل‌ها گوناگون است .از جمله پل سوتیو- پل سنگی – پل وان چیان – پل نان مون – پل ماان در سلسله‌های مینگ و چینگ در قرنهای ۱۴-۱۹ ساخته شده است وپل سنگی یک صد متری در خیابان سی فان که همه آنها دارای ویژگی‌های خاصی است.
"موفو یوان " در درون شهر قدیمی دفتر قدیمی توسی لی جیان واقع است و درسال ۱۲۷۱ -۱۳۶۸ ساخته شد.سال ۱۹۹۸مرمت شده و به موزه شهر مبدل گردیده است. در این حیاط جمعا ۱۶۲ اتاق وجود دارد و۱۱ تخته چوبی افقی که روی آن مطالبی نگاشته شده از سوی امپراتوران اعطا گردیده است. بنای وفولو در معبد فوگو در درون شهر با ارتفاع ۲۰ متر در سال ۱۶۰۱ میلادی ساخته شده ونقوش سقفی آن بسیار ظریف است و این بنا دارای سبک هنری معماری‌های خان – تبت – ناشی بوده و اثری نادر و نمونه معماری باستانی در چین است. مجموعه مسکونی بای شاجی در۸ کیلومتری شمال شهر لی جیان قرار دارد و مرکز سیاسی اقتصادی و فرهنگی ناحیه لی جیان در سلسله‌های سون و یوان در قرنهای ۱۰ -۱۴ میلادی محسوب می‌شود.در میان آن میدانی دیده می‌شود که از سمت شمال سرچشمه‌ای به آن جاری می‌شود. مجموعه مسکن سو حه در ۴ کیلومتری شمال غربی شهر لی جیان قرار دارد و بازاری در اطراف این شهر قرار دارد و رود چین لون از میان مجموعه مسکونی عبور می‌کند و پل سنگی چین لون بزرگرترین پل در این منطقه است.
تاریخ شهر باستانی دیرینه و ساختار مسکونی شهر منظم است . در واقع دارای سیمای کوهستانی و سیمای رود است مسکن تبلور ملیتهای خان بای ای و تبت و سبک مخصوص ملیت ناشی است .این آثار برای تحقیق در باره تاریخ معماری و فرهنگ چین مهم بوده و میراث با ارزش فرهنگی و بشری است. شهر باستانی لی جیان شهری است دارای ارزش جامع و تاریخ و فرهنگ که تاریخ و فرهنگ و رسوم ملی را نمایان می‌کند.
در این شهر اقامتگاه‌های سنتی اقلیتهای ملی دیده می‌شود که برای تحقیق وبررسی تاریخ معماری‌های بشر و تاریخ توسعه ملیتهای بشر گرانبهاست و میراث گرانمایه فرهنگی بوده که در فهرست میراث جهانی نیز به ثبت رسیده است. دسامبر سال ۱۹۹۷ طبق استاندارد انتخاب میراث فرهنگی در فهرست میراث جهانی ثبت شد. ارزیابی کمیته میراث جهانی در باره این شهر این چنین است : شهر لی جیان جایگاه اقتصادی و راهبردی باعوارض زمینی پر پیچ وخم بوده و سیمای زیبای کامل وساده است.

منبع : رادیو بین‌المللی چین