پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

گربه طلایی آفریقا


گربه طلایی آفریقا
سلاطین وحش
طول بدن: cm ۱۰۰-۶۰
طول دم: cm ۴۶-۱۶
وزن:kg ۱۴-۱۱
گربه‌ای با جثه متوسط و تقریباً دو برابر یك گربه اهلی بزرگ است كه ارتفاع بدنش از ناحیه شانه تا نیم متر می‌رسد. نسبتاً سری كوچك، پاهای بلند و پنجه‌های بزرگ دارد. نرها معمولاً از ماده‌ها درشت ترند. رنگ بدنش بسته به جایی كه در آن زندگی می‌كند، متغیر است. اما دو فاز رنگی فراوان‌تر است: یكی قهوه‌ای متمایل به قرمز یا طلایی و دیگری خاكستری مایل به نقره‌ای یا آبی. چانه، گلو و شكم روشن‌تر یا سفید است و بالای چشم‌ها لكه سفید كوچكی دارد. گوش‌هایش كوچك، گرد و تیره‌اند. دمش بلند و دارای یك خط تیره مركزی واضح است كه گاهی روی آن نوارهای تیره ای دیده می‌شود و در انتها قهوه‌ای یا سیاه است. روی بدنش معمولاً خال‌هایی دارد، اما الگوی آنها در جاهای مختلف متفاوت است. از گربه طلایی آفریقا دو زیرگونه شناخته شده كه یكی از كنگو تا اوگاندا پراكنده است و تنها روی شكم یا پایین پهلوهایش خال دارد و دیگری در بخش غربی گستره پراكندگی گونه حضور دارد و روی پشت، گردن و پهلوهایش هم خال دارد. گربه طلایی آفریقا در بیشتر مناطق استوایی آفریقا یافت می‌شود. محدوده پراكندگی اش از سنگال به طرف جنوب تا شمال آنگولا و از حوضه كنگو به طرف شرق تا كنیا گسترده است. زیستگاه اصلی‌اش جنگل‌های بارانی گرمسیری و مرطوب آفریقای استوایی است. تا ارتفاع ۳۶۰۰ متری زندگی می‌كند. با این حال در جنگل‌های خشك استوایی و علفزارهای ساوانا نیز می‌توان آنها را یافت. در جنگل‌های ثانویه كه پس از قطع درختان رشد می‌كند هم قادر به ادامه حیات است و این سازگاری با اختلال‌های ناشی از انسان را امكان پذیر می‌سازد. درباره تولیدمثل آن چیز زیادی نمی‌دانیم و بیشتر اطلاعات موجود در اسارت به دست آمده است. پس از ۷۵ تا ۷۸ روز آبستنی یك یا دو بچه به دنیا می‌آورد. بچه‌ها به سرعت رشد می‌كنند؛ در روز ششم یا هفتم چشم‌هایشان را باز می‌كنند و در روز دهم راه می‌روند. از هفته ششم به تدریج از شیر گرفته می‌شوند و در ۱۸ماهگی به بلوغ می‌رسند. از حدود دوسالگی خود تولیدمثل می‌كنند. معمولاً پنهان كار است و به ندرت در طبیعت دیده می‌شود. به همین دلیل درباره رفتارش اطلاعات اندكی در دست است. عمدتاً شبگرد هستند. هنگام غروب و صبح زود شكار می‌كنند و روزها در میان شاخه‌های درخت استراحت می‌كنند. با این حال در بعضی از مناطق پراكندگی‌اش فعالیت روزانه هم دارد. با اینكه عموماً تك زی هستند، اما صداهای گوناگونی تولید می‌كنند كه نشان می‌دهد روابط اجتماعی هم دارند. از جوندگان، هایراكس درختی، پرندگان، آنتیلوپ‌های كوچك نظیر دایكر و میمون‌های كوچك جثه تغذیه می‌كنند. با اینكه بیشتر روی زمین شكار می‌كند، اما به خوبی از درخت بالا می‌رود و لابه لای شاخه‌ها نیز قادر به شكار است. گفته شده كه مرغ و خروس و حیوانات اهلی را نیز می‌گیرد، اما میزان آن مورد بحث است و به جای آن بستگی دارد. فقدان اطلاعات درباره زیست شناسی و بوم شناسی گربه طلایی آفریقا، ارزیابی دقیق وضعیت آن را دشوار می‌سازد. به همین دلیل در فهرست سرخ IUCN نام آن در بخش نقص اطلاعاتی آمده است. با این حال به خاطر نابودی زیستگاه اصلی‌اش به نظر می‌رسد، در خطر باشد. به دلیل كمیابی و پنهان كاری‌اش چندان شكار نمی‌‌شود. شكار آن در دوازده كشور ممنوع شده است. با وجود این دمش در میان بعضی قبایل كوتوله آفریقایی به عنوان طلسم موفقیت در شكار فیل ارزش دارد و از پوستش هم ممكن است در تن پوش‌های سنتی قبیله‌ای استفاده شود. اما پوست گربه طلایی آفریقا معمولاً در میان این قبایل خرید و فروش نمی‌شود و به نظر نمی‌رسد كه شكار تهدیدی جدی برای بقای آن باشد. با وجود شباهت چشمگیرش به گربه طلایی آسیا، اكنون عقیده بر آن است كه خویشاوندی نزدیكی بین آنها وجود ندارد. شباهت میان این دو گونه كه به دو جنس جداگانه تعلق دارند، احتمالاً ناشی از تكامل همگرا در زیستگاه‌های مشابه است.
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید