کمی تعامل و اندکی دیالوگ برای معماری بهتر

شاید حتی تصور این مسئله که در کشور ما، در همین عصر تشکل های کوچک و بزرگ فعال در زمینه معماری، و نهادها و سازمانهای مرتبط با معماری و شهرسازی و تعداد معماران و دفاتر مهندسان مشاور آنقدر هست که شاید نتوان آمار دقیقی از آنها ارائه کرد، چندان ساده نیاید. اما حقیقت است که بسیارند فعالان این حوزه و به همین میزان نیز می توان تزاید آرا و افکار و اندیشه ها و شیوه های گونه گون را در میان معماران دید. اگر از این همه، تنها جمعی از معماران تاثیرگذار، اندیشمند، خلاق و مطرح را نیز مد نظر قرار دهیم باز این تنوع به حدی هست که برای جامعه امروز و معماری این زمانه، کمی زیاد به نظر برسد.
همیشه و همواره کمیت حضور صاحبان یک حرفه نشان و نمادی بودی از روند رو به رشد آن حرفه و اتفاقاتی خوشی و یا لااقل نویدی از اتفاقاتی خوش در آینده ای نه چندان دور. اما در مورد معماری آنچنان که رشد کمی اتفاق افتاده، شاهد رشد کیفی و یا به عبارتی شاهد رشد معماری به عنوان یک هنر-صنعت نبوده ایم و این ادعا هیچ دلیل برای اثبات نمی خواهد چرا که نیست کسی که بتواند آن را انکار کند....
علیرغم خلق آثاری در خور توجه که البته نمونه هایی منومانتال بوده اند از معمارانی که به رنج فراروان توانسته اند آن را به انجام برسانند و به قولی از روی کاغذ به واقعیتی قابل لمس بدل کنند، بیشتر آنچه در فضای معماری امروز و از معماران دانش آموخته می بینیم، حاصل فرایندی پیچیده اند که گویی هرگز فرصتی برای رسیدن به بلوغ و ظهور معمارشان، بوجود نیامده است.
معمار امروز در روند آموزش، دوره ای را سپری کرده که به هر دلیل، تفاوتهای بسیار (نه لزوما ارتقا) با معماران حتی یک ورودی پیش یا پس از خود دارد و در حقیقت در فراگیری الفبای معماری خلاصه شده است و شاید این ذات به ذات آموزش معماری ارتباط داشته باشد. شناخت معماری، درک جایگاهش به عنوان معمار و خلاقیت مبتنی بر این دو می ماند به عهده تربیت ها و تمرین های خود معمار آنهم در صورتی که لزومش را احساس کند. در فضایی بی متولی، اما پر مدعی، حضور در بازار کار را تجربه می کند و همه چیز در نهایت به او و شناختش از مولفه های رشد و پیشرفت بستگی دارد که بتواند موفق بشود یانه! بتواند مطرح بشود یا نه و بتواند دست کم، خویش را و اندیشه ها و دانشش را بی کم و کاست در آثارش به ظهور برساند.
برای هنرمدانی که به یکباره به دنیای مدرن پرتاب می شوند و در راه رسیدن به بلوغ حرفه ای، فاصله بلند تجربه تا خلاقیت را به شبی طی می کنند، عجیب نیست که چندان تمایلی به درک حضور دیگران و کشف و شهود در آثارشان نداشته باشند... و آنچه بر همه دردهای معماری امروز افزوده، کثرت اندیشه معماران نیست، عدم تمایل آنها به برقراری دیالوگ با یکدیگر است.
در گستره نه چندان وسیع معماران مطرح حال حاضر کشورمان هم کمتر می توان معماری را یافت که مشتاقانه، به لمس و درک تئوری ها و اندیشه های همکارانش بپردازد و با در جهانی با این همه کثرت، با رغبت به گفت و شنود با دیگری اقدام کند. این همه نشست و جلسه و کنفرانس و همایش و بزرگداشت و... هم گاه در حد کاری برای پر شدن کارنامه حرفه ای برگزارکنندگان و یا خرج بودجه های پیش بینی شده باقی می مانند و از نتیجه تعامل ها هیچ نمی بینیم.
از همه شنیده ها و نقل قول های یک معمار درباره معماری دیگر که بگذریم و همه تقابل ها را که گاه وجه رسمی و جناهی به خود می گیرند را نیز نادیده بگیریم، چه تاثیری می توان در معماران و معماری امروز دید که برآیند آرا و اندیشه های معماران این عصر باشد؟ معماری امروز کمی هم نیازمند تعامل، هم اندیشی و دیالوگ بین معماران امروز است...
آذر مهاجر

منبع : آرونا، پایگاه اطلاع‌رسانی اختصاصی معماری و شهرسازی