پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

نیش زدن مرواریدهای نوزادی


نیش زدن مرواریدهای نوزادی
شاید اندکی پس از تولد، نیش زدن دندانها، اولین مشکل جدی والدین باشد، چرا که نوزاد با تحولات رفتاری ـ جسمی چون تب، اسهال، آبریزش بینی و چشم، کج خلقی و... این خبر را به والدینش مژده می دهد! تشابه علایم سرماخوردگی با علایم روییدن دندان ها یکی دیگر از مشکلاتی است که والدین با آن روبه رو هستند و در بسیاری موارد نیز زمانی که والدین سرگرم درمان به اصطلاح سرماخوردگی نوزادشان هستند؛ به ناگاه مروارید کوچکی را در دهان فرزندشان می یابند! آن چه در پی می خوانید، نگاهی است به علایم روییدن دندان در نوزادان و نحوه مراقبت از دندان های شیــــری.
● نیــــش زدن دنـــدان و مشکــــــلات آن
بعضی از نوزادان با دندان متولد می شوند و در بعضی نیز اولین دندان شیری حدود ۶ ماهگی نیش زده و در گروهی دیگر، تا حدود یک سالگی دندانی دیده نمی شود؛ که این تفاوت به مسایل مختلفی چون مسایل ژنتیکی، تغذیه مادر و... مرتبط است. گرچه همان طور که گفتیم، سن نیش زدن دندان متفاوت است، اما در اغلب نوزادان حداکثر تا سن دو تا دو و نیم سالگی، دندان های شیری کامل شده و با ورود به سن ۶ سالگی، اولین دندان دائمی، ظاهر می شود.نیش زدن دندان با علایمی چون تب- خفیف یا شدید- بدخلقی، بی اشتهایی، گریه کردن؛ بی خوابی و بیدار شدن های مکرر همراه با گریه، آبریزش بینی و آب دهان، اسهال و حالت هایی شبیه به سرما خوردگی و... همراه است. این علایم گاه چنان شبیه به سرما خوردگی است که والدین برای جلوگیری از شدت یافتن علایم، درمان دارویی را آغاز می کنند. اما با توجه به تشابه علایم نیش زدن دندان و سرماخوردگی، لازم است تا پیش از هر اقدامی با پزشک مشورت کرد؛ چرا که مصرف بعضی از داروها، به رشد دندان ها آسیب جدی وارد می کند. علاوه بر علایمی که برشمردیم، قرمز شدن و تورم لثه ها عاملی جهت کلافگی نوزاد و شدت گرفتن ناآرامی ها و گریه کودک است.یکی از علایمی که کودک به صورت ناخودآگاه از خود بروز می دهد، جویدن انگشتان است که این خود راهی برای آگاهی والدین از نیش زدن دندان های کودک است.
● چگــــــونه نـــــــــوزاد را یــــــاری دهیـــــم ؟
۱) تــــوجه کـــردن به نــــوزاد:
از آن جاییکه نیش زدن دندان با علایمی ویژه و شبیه به سرماخوردگی همراه بوده و نوعی بیماری محسوب میشود، لازم است تا والدین توجه ویژه ای به تغذیه و استراحت نوزاد داشته باشند.
۲) استفـــاده از ژلهـــــــای دندانــــــــی:
با مشورت پزشک می توانید از ژل های دندانی غیرشیرین (Suger-free) استفاده کنید. این ژل ها باعث بی حسی موضعی لثه ها و از بین رفتن حالت تورم، خارش و سوزش شده و تأثیر به سزایی در تخفیف درد دارد. توجه کنید این ژل ها نباید برای نوزادان پایین تر از ۴ ماه استفاده شوند.
۳) مصــــــــرف دارو :
اگرچه مصرف دارو چندان توصیه نمی شود- اشاره کردیم که بعضی از داروها به دندان آسیب وارد می کنند- اما برای مصرف دارو حتماً باید با پزشک مشورت کرد؛ این نکته به ویژه درباره نوزادانی که زودتر از موعد مقرر دندان در می آورند، مهم است.
۴) استفـــاده از حلقــــــه های دندانــــی:
حلقه های دندانی (Teething ring) یا لاستیک های دندانی، در اشکال مختلف ویژه نوزادان طراحی شده است تا با جویدن و دندان زدن نوزاد به این حلقه ها، خارش و سوزش لثه ها تخفیف پیدا کند. برای انتخاب این حلقه ها، اطمینان از کیفیت آنها بسیار مهم است؛ این حلقه های لاستیکی باید از جهت نوع مواد مصرفی و رنگ به کار رفته در رنگ آمیزی آنها مطمئن باشند. استفاده از تکه های نان، هویج پوست کنده، سیب، کرفس و... نیز توصیه می شود اما باید توجه داشت تا تکه های جدا شده از این خوراکی ها باعث خفگی نوزاد نشود.
● مــــــراقبت از دندانهـــــا
دندان های شیری ۲۰ عدد- ۱۰ دندان در فک بالا و ۱۰ دندان در فک پایین- است. این دندان ها اگر چه دایمی نبوده و حداکثر ۵ سال- فاصله بین یک تا ۶ سالگی- کارایی دارند، اما مراقبت از آنها ضروری است، چرا که پوسیدگی و شکستگی دندان ها نه تنها باعث اختلال در جویدن و هضم غذا می شوند بلکه زمینه ساز خراب شدن دندان های دایمی نیز می شود. اصولی ترین، مهم ترین و رایج ترین شیوه مراقبت از دندان ها مسواک زدن، حداقل ۲ بار در طول شبانه روز، یک بار صبح و یک بار پیش از خوابیدن است. هر چند کودکان از مسواک زدن سرباز می زنند، اما والدین وظیفه دارند تا با نظارت دقیق و اتخاذ تدابیری مفید، این مشکل را برطرف کنند. بـــرای این منظـــور :
۱) بــرای کــــودک، مسواک ویــــژه کودکان تهیه کنید.
این مسواک ها نه تنها از جهت اندازه، جنس و کیفیت مطابق با سن کودک طراحی شده اند بلکه باعث ترغیب کودک به مسواک زدن می شوند.
۲) خمیــــر دنــدان نیـــز باید ویــــژه کـــــودک خــــــریداری شود.
چرا که خمیر دندان کودکان از جهت طعم و بو متفاوت از خمیر دندان بزرگسالان بوده و به جهت تفاوت در رنگ و عطر و طعم کودک را به مسواک زدن تشویق می کند. در انتخاب نوع خمیر دندان به میزان «فلوراید» آن توجه کنید.
۳) زمان مســـواک زدن فرزندتان را با مســـواک زدن خودتان تنظیم کنید.
این کار او را به مسواک زدن ترغیب می کند.
۴) دندان های او را مسواک بزنید.
تا پیش از زمانی که کودک خود بتواند مسواک بزند، دندان های او را مسواک بزنید.
۵) لثه های نوزاد را با پنبه آغشته به آب ولرم، شست وشو دهید.
در نوزادان پس از نوشیدن شیر، به ویژه پیش از درآمدن دندان ها، لثه های نوزاد را با پنبه آغشته به آب ولرم، شست وشو دهید.
۶) به شیوه تغذیه کودک توجه کنید.
مصرف شیر پس از یک سالگی باید با لیوان- نه با شیشه ـ صورت بگیرد چرا که مکیدن شیر باعث بد فرم شدن دندان ها و متمایل شدن آنها به سمت جلو می شود.
۷) به تغذیه کودک توجه داشته باشید.
اگرچه نمی توان مصرف شیرینی، شکلات، نوشیدنی های شیرین و... را ممنوع کرد؛ اما می توان با اتخاذ تدابیری از مضرات مصرف این خوراکی ها کاست. مثلاً پس از خوردن شیرینی، خوردن سیب یا هویج را در برنامه غذایی کودک قرار بدهید تا با این شیوه ذرات باقی مانده شیرینی از سطح و بین دندان ها خارج شده و PH دهان نیز تغییر کند تا فعالیت باکتری های عامل پوسیدگی دندان متوقف و مختل شود.
۸) عادات تغذیه ای کودک را به سوی مصرف مواد غذایی بی ضرر، میوه و سبزی و نوشیدنی های بدون قند چون دوغ و... سوق دهید.
این مسأله نه تنها مانع از پوسیدگی دندان می شود بلکه از ابتلای کودک به اضافه وزن نیز جلوگیری می کند.
● و در پــــــــایـــــــان :
نوع و شیوه تغذیه کودک از دوران جنینی و سپس مراقبت های دوران کودکی و بزرگسالی از مهم ترین عوامل حفظ سلامت دندانها است.....


مترجم: مهتاب صفرزاده خسروشاهی
منبع : سایت کودکان


همچنین مشاهده کنید