زنی در میان راه زندگی

● مروری بر زندگی و آثار دوریس لسینگ بانوی ادبیات و برنده جایزه نوبل
سرانجام پس از ۱۰۷ سال آکادمی نوبل جایزه ادبیات خود را به نویسنده ای که در ایران متولد شده است، اهدا کرد. «دوریس لسینگ» ۲۲ اکتبر ۱۹۱۹ از پدر و مادری انگلیسی در کرمانشاه ایران به دنیا آمد. پدرش بانکدار «آلفرد کوک تایلر» که کارمند بانک بود در جریان جنگ جهانی اول در ارتش انگلیس خدمت می کرد. «دوریس» در سال ۱۹۲۵ همراه خانواده اش به زیمباوه مهاجرت کرده است. وی که به اجبار به مدرسه ای کاتولیک رفته بود، در سن پانزده سالگی مدرسه را نیمه رها و از آن به بعد خودآموزی کرد. اولین رمانش در سال ۱۹۴۹به نام «چمن آواز می خواند» در لندن منتشر شد و بعد به اروپا رفت و ساکن انگلستان شد.
«دوریس لسینگ» در سال ۲۰۰۱ جایزه «پرنس استریاس» اسپانیا را بخاطر دفاع از آزادی و جهان سوم از آن خود کرد; جایزه ای که تا به حال به نویسندگان مطرحی همچون «گابریل گارسیا مارکز»، «ماریو بارگاس یوسا» و «پل اوستر» اهدا شده است. وی همچنین بخاطر نوشتن کتاب «زیر پوست من» جایزه «یادمان تیت بلک» را برده و یک بار هم جایزه ادبیات بریتانیای «دیوید کوهن» را از آن خود کرده است. نام «دوریس لسینگ» امسال نیز در کنار نام نویسندگانی همچون «کارلوس فوئنتس» و «چینوئا آچهبه» در لیست نهایی جایزه بوکر قرار داشت، اما این جایزه در نهایت به «آچهبه» پدر ادبیات مدرن آفریقا رسید. زندگی ادبی او به سه بخش عمده تقسیم می شود: بخش اول آن زمانی که «لسینگ» همچون بسیاری از نویسندگان دیگر جهان، درگیر کمونیسم شده بود و با تاثیر از نظریات کمونیستی داستان می نوشته است. دومین بخش زندگی داستانی او به سالهایی برمی گردد که به موضوعات روانشناختی علاقه مند شد و انعکاس دغدغه های اجتماعی در آثارش به خوبی دیده می شود و پس از این دوره بخش سوم زندگی داستانی او شروع می شود. بخشی که بیشتر به جهان بینی صوفیها روی آورد و در عین حال به داستان های علمی و تخیلی هم علاقه مند شد.
بخش عمده زندگی «لسینگ» به فعالیت های فمینیستی مربوط می شود، به طوری که او را از پایه گذاران تئاتر فمینیستی به شمار می آورند. او که سالها جزو نامزدهای دریافت جایزه نوبل ادبیات به شمار می رفت، سرانجام نوبل ۲۰۰۷ را از آکادمی سوئد دریافت کرد. سال قبل «اورهان پاموک» ترک و سال قبل از آن «هارولد پینتر» انگلیسی این جایزه را دریافت کرده بود. از آثار «لسینگ» این نویسنده ایرانی الاصل می توان به «دفترچه طلایی»، «سبزه آواز می خواند»، «ازدواج موفق»، «به خانه رفتن» و «چال مورچه» اشاره کرد.

منبع : روزنامه مردم‌سالاری