سید جمال الدین اسدآبادی

سید جمال الدین حسینی اسدآبادی، از شخصیتهای ممتاز و روشنگری است که در پایان قرن سیزدهم و آغاز قرن چهاردهم هجری، در دنیای اسلام و از حوزه تشیع ظهور کرد. او، مسلمانان و ملل شرق را به بیداری و قیام دعوت می‏نمود. در راه استراتژی کلی، که خود بر محور سه اصل:
۱) بیداری شرق
۲) بازگشت به اسلام
۳) وحدت مسلمانان ترسیم کرده بود، تلاش خستگی ناپذیری را آغاز نمود و برای رسیدن به این اهداف، سفرهای متعددی به کشورهای سه قاره مهم جهان: آسیا، آفریقا و اروپا نمود و با تدریس، سخنرانی، نگراش مقاله و نشر روزنامه و مجله و تربیت شاگردان آگاه و شجاع، به موفقیتهای دست یافت.
هر کس که در زندگانی و فعالیتهای وسیع و گسترده سید جمال، اندک تأملی کند، به نقش وی در بیداری مشرق زمین اذعان خواهد کرد و از خود خواهد پرسید: اگر تلاشهای آگاهی بخش سید جمال نبود، امروز ملل شرق و دنیای اسلام در چه وضعیتی به سر می بردند؟ آیا همین گونه بود که الان هست؟ یا تا مدتهای بیشتری مردم مصر، ایران، هند و... تحت سلطه بیگانگان بودند؟ آنچه مسلم است، تمام نهضتهای اصلاحی صد ساله اخیر، در شرق و دنیای اسلام، از مکتب سید جمال الهام گرفته و به گونه‏ای مرهون تلاشهای وی می باشد.
نوشتار حاضر نگاهی است تاریخی به تکاپوهای سید جمال در راستای نیل به بیداری اسلامی و وحدت مسلمین.
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
▪ ولادت: شعبان ۱۲۵۴ ه ق.
▪ عزیمت به نجف: ۱۲۶۶ ه ق.
▪ هجرت به هندوستان: ۱۲۷۰ ه ق.
▪ سفر به افغانستان: ۱۲۷۸ ه ق.
▪ ترک افغانستان و ورود به شهر بمبئی: ۱۲۸۵ ه ق.
▪ اخراج از هند و عزیمت به مصر و عثتمانی: ۱۲۸۶ ه ق.
▪ ورود به تشکیلات فراماسونری: ۱۲۹۲ ه ق.
▪ افزایش تحرکات سیاسی در مصر: ۱۲۹۵
▪ خروج از تشکیلات فراماسونری: ۱۲۹۶ ه ق.
▪ اخراج از مصر و بازگشت به هند: ۱۲۹۶ ه ق.
▪ ورود به لندن و پاریس: ۱۳۰۰ ه ق.
▪ جدل با ارنست رنان: ۱۳۰۰ ه ق.
▪ انتشار مجله عروهٔ الوثقی: ۱۳۰۱ ه ق.
▪ ارسال عروهٔ الوثقی به اقصی نقاط جهان: ۱۳۰۱ ه ق.
▪ تعطیلی عروهٔ الوثقی و وقایع سودان: ۱۳۰۲ ه ق.

منبع : باشگاه اندیشه