تغییرات تقویم ایران

گاهشماری یا تقویم روش محاسبه و داشتن حساب گذشت زمان و تقسیمات آن مانند ماهها و سالها است.
در ایران هیچ اطلاعی از تقویم‏ها و روش محاسبه تاریخ توسط مردم پیش از دوره هخامنشیان دردست نیست. با این حال، بعد از هخامنشیان دو نوع تقویم ساخته شده است.
نخستین تقویم ایرانی در کتیبه‎های تخت جمشید یافت شد. این گاهشماری شامل ۱۲ ماه و تقویمی خورشیدی بود که احتمالا از پائیز آغاز می‏شده و شامل سالهای کبیسه نیز بود. دومین تقویم، تقویم اوستایی بود که زیربنای گاهشماری کنونی ایرانیان است.
در ایران باستان، از ماههای قمری به روشی متفاوت استفاده می‏شد. هفته که از مهمترین قسمتهای گاهشماری سامی بود، وجود نداشت. در عوض، ماه به ۳۰ روز تقسیم می‏شد، و هر ماه نام مشخص داشت. در گاهشماری اوستایی سال ۳۶۵ روز بوده و دوازده ماه ۳۰ روزه را تشکیل می‏داد. پنج روز باقیمانده نیز “پنجه” نامیده می‏شد. در ایران باستان، زمان تاجگذاری پادشاهی، به عنوان آغاز تقویم به حساب می‏آمد، و سالها، بعد از پادشاهان نامگذاری می‏شدند. برای مثال، می‏گفتند: “پنجمین ماه از هفتمین سال حکومت اردشیر”. با آغاز دوره اشکانیان در سال ۲۴۷ پیش از میلاد مسیح، مبدأ گاهشماری تغییر کرد. با شروع دودمان ساسانیان، ازنو تقویم به آنچه که در دوره هخامنشیان استفاده می‏شد تغییر کرد. در دوره یزدگرد، آخرین پادشاه ساسانیان سال ۶۳۱، به عنوان آغاز تازه گاهشماری ایرانیان برگزیده شد. از آنجایی که هیچ پادشاهی پس از او به پادشاهی نرسید، آن تقویم با نام گاهشماری یزدگردی بکار می رفت.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری