چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

۳۱ دسامبر سال ۶۲۸ میلادی ـ بازداشت خسروپرویز و آغاز پایان امپراتوری توانمند ایرانیان


۳۱ دسامبر سال ۶۲۸ میلادی ـ بازداشت خسروپرویز و آغاز پایان امپراتوری توانمند ایرانیان
۳۱ دسامبر سال ۶۲۸ میلادی خسرو پرویز ( خسرو دوم ) شاه وقت ایرانیان از دودمان ساسانی که به خاطر اطفاء حس جاه طلبی خود و رسانیدن مرزهای ایران به روزگار داریوش بزرگ دست به جنگهای غیر ضروری ازجمله تصرف مصر و محاصره قسطنطنیه و تصرف همه آسیای غربی زده بود و صلیبی را که مسیح به آن مصلوب شده بود به تیسفون آورده بود و ارتش را فرسوده و مردم را زیر بار مالیاتهای سنگین قرار داده بود در کاخ تیسفون بازداشت شد و این اقدام که به خواست ژنرالهای ایران و تصویب شیرویه پسر او صورت گرفت آغاز پایان امپراتوری توانمند ایرانیان بشمار می رود.
خسرو پرویز پس از شکست نظامی ۹ دسامبر سال ۶۲۷ از هراکلیوس امپراتور روم شرقی در جنگ نینوا و عقب نشینی به تیسفون برای فراموش کردن غم شکست به شراب و باده گساری پناه برده بود و در این کار دست به افراط زده بود و عمل او ژنرالهای ایران را در برابر دشمن بلاتکلیف گذارده بود به گونه ای که تصمیم به بازداشت او و نصب پسرش به پادشاهی گرفتند . خسرو پرویز در حال مستی کامل در جلسات نظامی حضور می یافت و اتخاد تصمیم دشوار بود و نیروهای هراکلیوس به دروازه های تیسفون رسیده بودند.
بازداشت خسرو پرویز ، زیاد مسئله را حل نکرد زیرا مقامات سیاسی و بزرگان کشور تا او زنده بود حاضر به پذیرش پسرش به عنوان شاه نبودند.
پس از چند هفته سرگردانی و بحرانی، ناگهان در تیسفون اعلام شد که خسرو پرویز در بازداشتگاه کاخ در گذشته است که بعدا معلوم شد به اشاره افسران گارد ، زندانبان او را کشته بود و قتل او در سال ششم هجرت صورت گرفت و ۹ سال بعد در ۶۳۷ میلادی ، ارتش ایران درقادسبه شکست خورد.
پس از قتل خسرو پرویز ، پسر او با هراکلیوس آشتی کرد و ضمن قرارداد صلح مورخ سوم آوریل سال ۶۲۸ میلادی ، ایران از همه متصرفات خسرو پرویز از جمله مصر ، سوریه و فلسطین صرف نطر کرد و صلیب را که بهانه جنگ بود به رومیان پس داد. ارتش روم نیزدر این جنگها چنان تضعیف شده بود که هراکلیوس پس از بازگشت به قسطنطنیه پایتخت خود عنوان امپراتوری روم را به پادشاهی بیزانس (بیزانتین شامل یونان و قسمتی از آناتولی و سوریه ) تبدیل کرد و در جنگ سال۶۳۶ در یرموک ( شام ) از اعراب مسلمان شکست خورد و سوریه و بعدا فلسطین را از دست داد و به این صورت سالهای ۷۳۶ و ۷۳۷ را باید افول هردو امپراتوری و برقراری وضعیت تازه ای در جهان بشمار آورد.
حکومت خسرو پرویز از همان آغاز کار با نا آرامی همراه بود ؛ بر ضد پدرش کودتا کرده با کمک رومی ها بهرام چوبین بزرگترین و ماهرترین ژنرال ایران پس از « سورنا » را شکست داده و رنجانده بود و ....
پس از قتل خسرو پرویز که از رویدادهای دگر گون کننده تاریخ جهان است در طول چهار سال و چند ماه ده نفر از این قرار بر ایران حکومت کردند:
شیرویه که به قباد دوم تغییر نام داده بود، اردشیر سوم ، خسرو سوم ، جوانشیر ، پوراندخت ، گشتاسب ، آذرمیدخت ، هرمز پنجم ، فیروز ، خسرو پنجم و آنگاه در سال ۶۳۲ یزدگرد سوم به سلطنت رسید که آخرین شاه دودمان ساسانی بود و پس از چند شکست از اعراب در سال ۶۵۰ در مرو کشته شد.
پوراندخت و آذرمیدخت دختران خسرو پرویز بودند . پوراندخت ۱۷ ماه سلطنت کرد ، ولی دوره سلطنت آذرمیدخت بسیار کوتاه بود و هر دو نیز مانند بسیاری از این شاهان چند روزه در جریان مبارزه برسر قدرت و اختلافات خانوادگی ( داخل قصری ) کشته شدند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید