هفت راهکار برای بهبود رفتار کودکان بیش فعال

عملی نمودن بعضی از اصول رفتاردرمانی حتی بدون حضور درمانگر در بعضی موارد امکان پذیر است.
دکتر ویلیام پلهام رئیس مرکز پژوهشکده کودک وخانواده در دانشگاه نیویورک در بافالو معتقد است:«به کمک تربیت صحیح و شایسته در بسیاری از مواقع تغییر و اصلاح رفتار امکان پذیر است». وی همچنین معتقد است: «مشکل اصلی در این است که هیچ کدام از ما آموزش ندیده ایم که چطور والد خوبی باشیم در حالی که کودکان نیازمند والدینی با مهارت و صبور هستند». والدین باید قوانین مشخصی را برای برخورد و تربیت کودک در نظر بگیرند ( البته قوانین نباید مبهم و هم چنین خیلی وسیع باشد) نکته بسیار مهم در این است که قوانین را به صورت ثابت و دائمی به اجرا در آورید. دکتر پلهام هفت راهکار عملی پیشنهاد می دهد:
۱) مطمئن باشید کودک دستورات شما را کاملاً درک کرده است.
فقط صرف این که به کودک بگویید این کار را انجام بده و آن کار را انجام نده کافی نیست باید اطمینان حاصل کنید که وی دستورات و خواسته شما را کاملاً درک کرده. بهتر است لیستی از قوانینی را که مد نظر دارید بنویسید و آن را در جایی که بیشترین محل رفت و آمد کودک است قرار دهید. برای مثال لیستی از کارهای حتی جزیی که کودک برای مدرسه رفتن باید انجام دهد تهیه نمایید.
دستورات باید با جملاتی روشن و واضح بیان شود. دستورات را یک بار با هم مرور کنید. برای آنکه متوجه شوید که آنرا درک کرده.
۲) دستورات را به صورت واضح و روشن ارائه دهید.
در ابتدا کودک را به اسم صدا کنید تا مطمئن شوید که توجه وی به شما جلب شده سپس دقیقاً خواسته خود را بیان کنید. به عنوان مثال فرض نمایید در صف طولانی مغازه ای برای خرید ایستاده اید شما باید اینگونه عمل کنید «استیو کنار من بایست و دست به هیچ چیز نزن» فقط اکتفا کردن به این جمله که پسر خوبی باش کافی نیست زیرا ممکن است کودک دقیقاً متوجه نشود که چه کاری را نباید انجام دهد و در آخر پیامد عدم اطاعت را به وی تذکر دهید و همیشه نسبت به گفته خود ثبات عمل داشته باشید.
۳)انتظار کامل بودن نداشته باشید.
تعادلی میان تحسین وانتقاد کردن از کودک قرار دهید. انتقاد بیش از حد از کودک فقط باعث می شود که رابطه شما و کودکتان خدشه دار شود و به جای این کار می توانید از تشویق های کوچک استفاده کنید و صبور باشید تا به تدریج رفتار وی در جهت مطلوب سوق پیدا کند.
۴) برای تشویق نمودن رفتار خوب کودک از جمله «وقتی ‎/ سپس» استفاده کنید. اگر کودک برای انجام عمل مطلوب از شما اجازه خواست ولی قبل از آنکه تکالیفش را تکمیل کرده باشد. به وی بگویید «باشه ولی وقتی اتاق را تمیز کردی سپس می توانی با دوستانت بیرون بروی». برای کودک کوچکتر موضوع بسیار مهم آن است که پاداش را فوراً بعد از تکمیل وظایف به کودک ارائه دهید.
۵) سیستم اقتصاد ژتونی را به منظور پاداش به کار ببرید.
شیشه ای را انتخاب کنید و هر زمان که از کودک خواستید کاری را انجام دهد و او اطاعت کرد یک تیله داخل شیشه بیندازید وهرزمان که از دستورات شما سر پیچی کرد دو تیله به عنوان تنبیه از شیشه خارج کنید ودر پایان روز بر اساس تعداد تیله های داخل شیشه پاداش کوچکی به او بدهید. این روش برای اطاعت نمودن کودک از دستورات والدین مؤثر است.
۶) تکنیک های انضباطی را با بزرگ شدن کودک تغییر دهید.
در مورد کودکان بزرگتر بهتر است در مقابل رفتار نامناسب آنها بی توجهی کنید و به رفتارمطلوب آنها پاداش دهید. برای مثال ممکن است فرزند شما درخواست کند مدتی را با دوستانش باشد.
۷) از معلمان مدرسه درخواست کنید روش رفتاری یکسانی را در مدرسه اعمال کنند.
بهترین وسیله برای همکاری معلم - والد گزارش روزانه است. به منظور تعیین نمودن رفتارهای کلاسی مطلوب با معلم ملاقات کنید. در ساعت پایانی مدرسه معلم می تواند ارزیابی جدیدی از عملکرد رفتاری کودک در طی یک روز داشته باشد و ارزیابی نوشته شده را با کودک به خانه بفرستد. پاداش وی برای داشتن عملکرد خوب در مدرسه می تواند بازی کردن خارج از خانه باشد. اگر فرزند شما در مقطع راهنمایی یا دبیرستان است حتماً از مشاور مدرسه راهنمایی بخواهید.
بسیاری از والدین بدون کمک حرفه ای از این تکنیک ها استفاده می کنند و اگر شما برای اجرای چنین راهکارهایی به مشکل برخوردید بهتر است که در کلاس های برنامه آموزش والدین شرکت نمایید.

منبع : روزنامه ایران