ارتباط غیرکلا می و افزایش کارآیی تدریس

بکارگیری روش های غیرکلامی در اداره کلاس که بی نظمی و اغتشاش را به حداقل می رساند از مسائل مهمی است که برای معلم و برای ادامه تدریس موفق اهمیت دارد و از آنجا که نظم و انضباط کلا س و توجه دانش‌آموزان به درس، وابستگی زیادی به ادراک و مشاهدات او دارد که از طرف معلم اعمال می شود پس دیدنی ها و شنیدنی های فراگیر بسیار مهم است. یکی از روش های غیرکلا می نگاه چشم معلم است.
چشم معلم می تواند گویا باشد، یک نگاه کلی به کلا س و به دانش‌آموز خاطی رفتار نامناسب را در مسیر خود متوقف می کند بدون این که برای دیگر شاگردان مزاحمت ایجاد کند. اگر پیام چشمی با حرکات و اشارات غیرکلامی مانند گذاشتن انگشت اشاره بر لب یا بالا کشیدن ابروها به نشانه نارضایتی همراه باشد نقش موثری در انضباط و توجه دانشآموز به درس خواهد داشت.
پیام چشم معلم در تفهیم مطالب به دانشآموز موثر است. معلم وقتی پیامی را به دانش‌آموز می رساند باید در چشمانش بنگرد و نگاهش را با نگاه دانشآموز تلاقی دهد و معلم موفق در ارسال این پیامها که با تمرین امکا‌‌ن‌پذیر می شود باید قدرتمند عمل کند.
دیگر از روش های غیرکلامی ظاهر معلم است که از دید نکته سنج فراگیران (دانش‌آموزان) پنهان نمی ماند. معلم با طرز لباس پوشیدن و نیز لباس رسمی بیشتر می تواند در دانش‌آموزان اعمال نفوذ کند. نظر دانش‌آموزان نسبت به معلم و نوع لباس پوشیدن او اثر مثبتی در توانایی و اقتدار معلم ایفا می کند و در نفوذ و مقبولیت او در بین دانشآموزان موثر است. پس معلم علاوه بر تسلط بر تدریس باید ظاهر موجهی نیز داشته باشد.
از دیگر عوامل مهم تنوع صوتی است که با ارزشتر از توانایی صوتی می باشد.
اگر دانش‌آ‌موزی خلا ف کرد معلم می تواند با متوقف کردن کلا م خود و توجه به او آن دانش‌آموز را دوباره به کلا س برگرداند. آهنگ صدای معلم باید از زیروبم لازمه برخوردار بوده و یکنواختی حرکات و رفتار معلم برای دانش‌آموزان رنج آور نباشد.
چنین برخوردهایی به ارتباط مثبت بین معلم و دانش‌آموز روشنی می بخشد و این پیام های غیرشفاهی (حرکات به همراه پیامهای شفاهی) انگیزه و هیجان را در کلا س دو چندان کرده و شرایط سازنده ای را برای یادگیری فراهم می سازد.

نویسنده : فاطمه پیرچه

منبع : روزنامه مردم‌سالاری