مدیریت خشم

چرا این‌قدر عصبانی هستید؟ چرا فکر می‌کنید زمین و زمان با شما سر جنگ و دشمنی دارند؟ هیچ می‌دانید عصبانیت و خشم با سلامتی شما چه می‌کند؟
درست است که خشم، یک حس کاملاً طبیعی و یکی از واکنش‌های انسان نسبت به موقعیت و شرایط اطرافش است، اما همین حس طبیعی اگر کنترل نشود و بیش از حد قدرت مانور و بروز داشته باشد، علاوه بر اینکه بر موقعیت اجتماعی و روحی شما تأثیر می‌گذارد، می‌تواند از نظر جسمی هم تاثیرات نامناسبی داشته باشد. هنگامی که شما به خاطر یک واقعه، مثل باخت تیم مورد علاقه‌تان در مسابقه، یا قرار گرفتن در یک موقعیت، مثل ماندن در یک راه‌بندان سخت، عصبانی و خشمگین می‌شوید، سطح هورمون‌های بدن‌تان افزایش پیدا می‌کند، تنفس‌تان سریع‌تر می‌شود و میزان ضربان قلب و فشار خون‌ شما بالا می‌رود. بنابراین عرق می‌کنید، مردمک چشم‌هایتان گشاد می‌شود و بدن شما آماده انجام یک عملیات مثل جنگ یا فرار می‌شود.
عصبانیت می‌تواند اثرات طولانی مدتی روی بدن شما داشته باشد. مطالعات، ارتباط بین خشم و فشار خون بالا، افسردگی و بیماری‌های قلبی را نشان داده‌اند. در مطالعه‌ای نشان داده شده افرادی که زود عصبانی می‌شوند و استعداد بالایی برای خشمگین شدن دارند، نسبت به افرادی که کمتر عصبانی می‌شوند، سه برابر بیشتر احتمال دارد که دچار حمله قلبی یا بیماری کشنده عروق کرونر شوند.
پس راه‌حل چیست؟ آیا باید عصبانیت خود را بروز دهیم یا آن را در درون خود حبس کنیم؟ کارشناسان عقیده دارند هیچ‌یک از این راه‌ها به طور مطلق مناسب نیستند. چه شما خشم خودتان را بیش از حد بروز دهید، چه همیشه آن را در خودتان بریزید، در هر دو حال ممکن است، خطرات زیادی سلامتی شما را تهدید کند.
شاه‌کلید حل مشکل این است که خشم خودتان را سودمند کنید و به آن جهت ببخشید. کارشناسان می‌گویند اولین قدم در این راه خودآگاهی است. در مواقعی که عصبانی می‌شوید تا آنجا که ممکن است سعی کنید از عصبانیت و دلیل آن آگاه شوید و به خودتان اجازه ندهید از کوره در بروید. مثلا اگر شما در وضعیت‌های معینی دچار عصبانیت می‌شوید، بیاموزید که چگونه از پیش آمدن آن شرایط جلوگیری کنید یا اگر آن شرایط اجتناب‌نا‌پذیرند، چطور بهترین تصمیم را برای مواجهه منطقی با آن موقعیت‌ها بگیرید.
اما با تمام این اوصاف گاهی در شرایطی قرار می‌گیریم که خواه‌ناخواه خشم‌مان برانگیخته می‌شود. بنابراین بهتر است در این مواقع برای کاهش آسیب‌های عصبانیت، نکاتی را به‌یاد داشته باشیم:
- تنفس: از بهترین و اولین اقدامات موقع خشمگین شدن، نفس عمیق کشیدن است؛ نفس عمیق بکشید و بازدم عمیق داشته باشید. دم و بازدم عمیق و محکم، فشار عصبی را کاهش می‌دهد.
- استراحت: هنگامی که عصبانیت جرقه زد، شرایطی را که باعث ایجاد عصبانیت شده ترک کنید و فضای متفاوتی را به‌وجود بیاورید، مثلا پیاده‌روی کنید یا مشغول کار دیگری شوید.
- تصور و تفکر: فکرتان را مشغول تصویرهای خوبی کنید که دوست دارید، مثلاً به جایی که دوست دارید باشید، فکر کنید و یک صحنه متفاوت (حتی خنده‌دار) را تصور کنید.
- ورزش: فعالیت بدنی را می‌توان به عنوان یکی از راه‌های خوب رفع عصبانیت و خشم پیشنهاد کرد. سعی کنید به آرامی حرکات کششی شبیه به آنچه که در یوگا انجام می‌شود انجام دهید.

منبع : روزنامه تهران امروز