کلیسای جامع سنت باسیل مسکو

کلیسای جامع سنت باسیل کلیسای جامع سنت باسیل یکی از برجسته ترین و قابل توجه ترین بناهای تاریخی روسیه کهن است. از قرن شانزدهم تا به امروز زیبایی این کلیسا تحسین کلیه جهانگردان را برانگیخته و امروزه به عنوان نمادی از فرهنگ و تاریخ روسیه به شمار می رود.
این بنا در میدان سرخ – مهمترین میدان مسکو - واقع شده و سمبلی است نمایانگر موقعیت جغرافیایی بی نظیر روسیه مابین اروپا و آسیا. این کلیسا مابین سالهای ۱۵۵۵ تا ۱۵۶۱ ساخته شده و نام آن برگرفته از یکی از قدیسان ارتدکس و بسیار محبوب روسیه است. این کلیسا در حقیقت به دستور ایوان مخوف به عنوان بنایی به منظور بزرگداشت و یادبود تصرف شهر قازان ساخته شد.
سنت باسیل که در ضلع جنوب شرقی میدان سرخ قرار گرفته دارای نه برج است و طراحی آن در اصل مشابه کلیساهای آن دوران روسیه – کلیساهایی که شکل ظاهری شان به خیمه شباهت داشت– می باشد. هر برج که خود یک کلیسای کوچک است، دارای ترکیب و الگوی رنگی منحصر بفردی است که بی شک در زیبایی کل مجموعه تاثیر بسزایی بر جای گذاشته است.
گنبدهای این کلیسا اصطلاحا به "گنبدهای پیازی شکل یا onion domes " معروفند. اصطلاح پیازی شکل به نوعی گنبد اطلاق می شود که عمدتا در معماری کلیساهای روسی از آنها استفاده شده است. از ویژگی های این نوع گنبد یکی قطر آن است که از قطر یک طبل بزرگتر بوده و دیگری، بیشتر بودن ارتفاع هر گنبد نسبت به عرض آن. شکل ظاهری این نوع گنبدها کاملا شبیه پیاز است به طوری که از پایین به بالا به آرامی باریک شده و به یک نقطه نوک تیز می رسند.
طراحی داخلی این کلیسا مجموعه ای از برج های مجزاست که هر یک با تصاویر و شمایل های زیبا، دیوارهای منقوش به سبک قرون وسطا و آثار هنری متنوع پوشیده شده اند. در مقایسه با کلیساهای غربی که معمولا متشکل از سالن های وسیع بوده و همگی به یک شکل واحد هستند، کلیسای سنت باسیل به گونه ای متفاوت، فضایی کاملا صمیمی را داراست.
در محوطه جلوی کلیسا مجسمه برنزی یادبود منیین و پوژارسکی - از قهرمانان ملی روسیه در تهاجم لهستانی ها در پایان قرن شانزده و آغاز قرن هفده – قرار گرفته است. در حقیقت این مجسمه ابتدا در مرکز میدان سرخ ساخته شده بود، اما در سال ۱۹۳۶ دولت روسیه به منظور دستیابی به دید بهتر میدان، آن را به جلوی کلیسا منتقل نمود.
هدف اصلی ساخت کلیسای سنت باسیل، ساخت مجموعه ای از کلیساهای کوچک بوده که هر کدام را بتوان به یکی از قدیسان اهدا نمود، اما ساختار برجی که در مرکز مجموعه قرار گرفته باعث گردیده کل کلیساهای کوچک با هم یکی شده و بنای واحد کلیسای جامع را تشکیل دهند. در مورد سنت باسیل داستان نادرستی رایج است که پس از ساخت این بنا، ایوان مخوف، چشمان معمار و سازنده آن، Postnik Yakovlev را کور کرده تا پس از آن قادر به ساخت بنای زیباتری برای افراد دیگر نباشد.

کلیسای سنت باسیل را نباید با کرملین که در سمت راست آن، در میدان سرخ مسکو واقع شده، اشتباه کرد. سنت باسیل به هیچ وجه جزو کاخ کرملین نمی باشد، هر چند در بسیاری از کتب منتشر شده این بنا را نیز کرملین نامیده اند. گزارشات نادرست روزنامه نگاران و خبرنگاران غربی نیز در قوت بخشیدن به این تصور غلط، بی تاثیر نبوده است.

منبع : مجله اینترنتی فریا