زجاجیه (۲)

هيالوز ستاره‌اى (Asteroid hyalosis)

در حالت هيالوز ستاره‌اى صدها جسم کوچک زرد متشکل از صابون‌هاى کلسيم در زجاجيه مشاهده مى‌شوند، که با حرکت چشم‌ها حرکت کرده، ولى هميشه به موقعيت اوليه خود در مى‌گردند. اين حالت معمولاً يک‌طرفه است و در افراد مسن بدون ارتباط با بيمارى چشمى يا سيستميک ايجاد مى‌شود و تأثير چندانى بر بينائى ندارد، ولى به‌علت قدرت آنها در انعکاس نور مى‌توانند در فوندوسکوپى اختلال ايجاد کنند.

کلاپس حاد زجاجيه

زجاجيه طبيعى در نزديکى خط دندانه‌دار (Ora Serrata) به شبکيه و Pars Plana متصل مى‌باشد. تمامى ژل‌ها از جمله زجاجيه با گذشت زمان مستعد پديدهٔ دژنراتيوى به نام Syneresis مى‌باشند. در اين حالت ذرات ژل از مايع زمينه‌اى جدا شده و ژل حالت چروکيدگى پيدا مى‌کند. حداقل ۶۵% افراد بالاى ۶۰ سال گرفتار Syneresis مى‌باشند. افراد نزديک‌بينى حتى در کودکى مستعد اين حالت مى‌باشند. گاه متعاقب Syneresis قسمتى از ژل زجاجيه که سنگين‌تر شده است رو به جلو و پائين کلاپس پيدا کرده، موجب دکولمان خلفى زجاجيه مى‌شود (شکل نمايش شماتيک کلاپس زجاجيه که موجب پارگى و دکولمان شبکيه مى‌شود). به‌علت اينکه قسمت جلوى زجاجيه به کره چشم چسبيده و قسمت عقب آن کلاپس يافته است، حرکات ناگهانى چشم موجب بازگشت قسمت عقب زجاجيه به شکل طبيعى خود کشيده مى‌شود. (شکل زجاجيهٔ آبکي، با حرکات ناگهانى چشم به داخل حفرهٔ درون زجاجيه کشيده شده(چپ) و در حالت استراحت از آن خارج مى‌شود(راست)). حرکات زجاجيهٔ به شبکيه منجر به فوتوپسى (Photopsia) شده و با حرکت کدورت‌هاى خلفى زجاجيه موجب Floaters مى‌گردند. به‌علت اينکه کلاپس حاد زجاجيه مى‌تواند موجب جديد، دچار پارگى يا دکولمان بدون علامت شبکيه هستند؛ مگر اينکه از پارگى يا دکولمان بدون علامت شبکيه شود، چنين فرض مى‌شود که بيماران داراى Floaters يا فوتوپسى طريق معاينه قسمت محيطى شبکيه با افتالموسکوپى غيرمستقيم علت ديگرى براى آن اثبات شود.

التهاب زجاجيه

التهاب زجاجيه که شامل طيفى از حضور تعداد کمى گلبول‌هاى سفيد تا تشکيل آبسهٔ زجاجيه مى‌باشد که علت شايع آن، ضايعات التهابى در مشيميه يا شبکيه (کوريوتينيت يا رتينيت) مى‌باشد. در اين حالت سگمان قدامى گرفتار نبوده بنابراين درد وجود ندارد و قسمت بيرونى چشم طبيعى به‌نظر مى‌رسد. پيش‌آگهى و درمان بستگى به بيمارى زمينه‌اى دارد. اگر نقص اوليه پيشرونده نباشد، زجاجيه معمولاً شفاف مى‌شود، در غير اين‌صورت از جراحى زجاجيه براى برداشتن کدورت‌هاى درشت باقى‌مانده استفاده مى‌شود.