پارگی‌های شبکیه

پارگى‌هاى شبکيه

کلاپس حاد زجاجيه شايع‌ترين علت پارگى شبکيه مى‌باشد. وقتى چشم و بالتبع شبکيه حرکت مى‌کند، زجاجيه کلاپس يافته از شبکيه عقب مى‌ماند، اين امر موجب اعمال نيرو به محل اتصال زجاجيه به شبکيه و به‌دنبال آن پارگى شبکيه مى‌گردد. در افتالموسکوپي، شبکيه پاره شده به‌صورت Operculum يا فلاپ به داخل کشيده شده، ديده مى‌شود که معمولاً در قدام استواى چشم به‌ويژه در ربع‌هاى فوقانى قرار دارد (شکل چپ: پارگى شبکيه، راست: دکولمان شبکيه). هر چند بسيارى از پارگى‌هاى شبکيه به دکولمان نمى‌انجامد؛ ولى پارگى‌هاى شبکيه (فتوپسى و اجسام شناور) به‌خصوص آنهائى که توأم با خونريزى‌هاى زجاجيه هستند، تمايل زيادى به ايجاد دکولمان شبکيه در عرض چند روز تا چند سال بعد دارند. بنابراين بيمارانى که با علائم کلاپس حاد زجاجيه يا خونريزى زجاجيه مراجعه مى‌کنند، بايد تحت معاينهٔ دقيق شبکيه قرار گيرند تا بتوان وجود پارگى را رد نمود. درمان پارگى شبکيه (ليزر درمانى يا کرايوپکسى پروفيلاکتيک) ساده‌تر و مؤثرتر از درمان دکولمان شبکيه (باکل کردن- Bucking) اسکلرا) مى‌باشد.

دکولمان شبکيه ثانوى به پارگى شبيکه با عنوان رگماتوژن (Rhegmatogenous) مشخص مى‌شود که آن را از دکولمان سروز (مثلاً در اثر تومورکوروئيد، التهاب کوروئيد يا اسکلرا يا نئووسکولاريزاسيون کوروئيد) و از دکولمان تراکشنال شبکيه (مثلاً در اثر نئووسکولاريزاسيون شبکيه) متمايز مى‌کند.

دکولمان رگماتوژن شبکيه

در چشم طبيعي، نيروى مکش وارده توسط اپى‌تليوم پيگمانته، موجب تماس لايهٔ حسى شبکيه با اپى‌تليوم پيگمانته مى‌گردد. در حضور پارگى شبکيه، حرکات کرهٔ چشم مى‌تواند موجب دکولمان شبکيه و ورود زجاجيهٔ مايع، بين لايه حسى و اپى‌تليوم پيگمانته شود. روند دکولمان تقريباً به‌طور ثابت ادامه مى‌يابد، تا کامل گردد. درمان انجام جراحى رتينوپکسى توسط کرايوتراپى يا فوتوکرآگولاسيون ليزرى و معمولاً همراه با Silione Bucking مى‌باشد.

دکولمان کششى شبکيه (Tractinn retinal detinal-detachment)

در اين نوع دکولمان جداشدگى لايهٔ حسى شبکيه در اثر کشش ويترورتينال مى‌باشد. معمولاً ثانوى به رتينوپاتى ديابتى پروليفراتيو، ويترورتينوپاتى پروليفراتيو، رتينوپاتى پرماچوريتى يا تروماى چشم است. معمولاً شبکيه در خلف مدار استوائى درگير مى‌شود و سطح مقعر دارد. اگر دکولمان ماکولا را در برگيرد، جراحى لازم است و مستلزم ويترکتومى و برداشت عوامل تراکشن خواهد بود. باکل اسکلرا يا تزريق گاز يا روغن سيليکون به‌درون چشم نيز ممکن است لازم باشد. گاهى دکولمان کششى به عارضهٔ پارگى شبکيه دچار مى‌شود که موجب دکولمان توأم رگماتوژن و کششى مى‌شود. در اين حالت جراحى زودرس ويترورتينال لازم مى‌شود.