هتروفوری

عبارت است از انحراف چشم‌ها که توسط ديد دو چشمى مهار و پنهان شده است. مقادير کم آن طبيعى است و تقريباً همه افراد به آن مبتلا هستند. علائم آن مى‌تواند دوبينى متناوب يا خستگى چشم‌ها (Asthenopia) باشد. دوبينى ممکن است فقط در زمان خستگى يا در محيط کم‌نور (نظير رانندگى در شب) ايجاد شود. علل اصلى آن ناشناخته است. عيوب انکساري، عدم تعادل عضلاني، عينکى داراى عدسى‌هائى با قدرت نابرابر و نابرابرى تصاوير در دو چشم از علل ديگر خستگى چشم هستند. در اين حالت فر دچار احساس سنگيني، خستگي، درد مبهم، درد عمقي، سردرد و حتى تارى ديد و دوبينى به‌خصوص پس از استفاده طولانى از چشم‌ها مى‌شود (به‌ويژه در ديد نزديک، لذا بى‌زارى از خواندن ايجاد مى‌شود). خستگي، بيمارى و مصرف دارو يا الکل مى‌تواند باعث بروز علائم شود. به‌ کمک منشور و پوشش مى‌توان هتروفورى را اندازه‌گيرى کرد. در اين روش مرتب شماره منشورها را در جلوى چشم فرد، در حالى‌‌که در نزديک و دور نگاه مى‌کند، زياد مى‌کنيم و حداکثر مقدارى را که هنوز بيمار مى‌تواند بر آن فائق شده، مانع دوبينى گردد، به‌دست مى‌آوريم (Relative Fusional Vergence Amplitudes).

تست را با چرخاندن قاعده منشور در چهار جهت تکرار مى‌کنيم. مقادير طبيعى تقريبى براى ديد دور، همگرائى ۱۴ پريزم ديوپتر و واگرائى ۶ پريزم ديوپتر و براى ديد نزديک، همگرائى ۳۵ پريزم ديوپتر و واگرائى ۱۵ پريزم ديوپتر مى‌باشد. مقادير عمودى در ديد دور و نزديک ۵/۲ پريزم ديوپتر مى‌باشد. فردى که هتروفورى دارد نمى‌تواند به مقادير طبيعى فوق برسد و زودتر دچار دوبينى مى‌شود. هتروفورى زمانى درمان لازم دارد که علامت‌دار باشد ولى عدم درمان هتروفورى و خستگى چشم، آسيب دائمى به‌چشم‌ها نمى‌زند. درمان طبى شامل اصلاح عيب انکساري، عدسى‌هاى مثبت و ميوتيک‌ها در ازوفورى و عدسى‌هاى منفى براى اگزوفوري، منشورها (حداکثر تا نصف انحراف را مى‌توان با آنها اصلاح کرد) و تزريق توکسين بوتولينوم A مى‌باشد. در شکست درمان طبى درمان جراحى لازم مى‌شود که مشابه درمان جراحى استرابيسم است.