شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

جزیره‌ها


  جزيرهٔ ابوموسى، ابوموسى
جنوبى‌ترين جزيرهٔ ايرانى آب‌هاى خليج‌فارس، جزيرهٔ ابوموسى است. اين جزيره در ۲۲۲ کيلومترى بندرعباس و هم‌چنين در ۷۵ کيلومترى بندر لنگه واقع شده است.
جزيرهٔ ابوموسى يکى از چهارده جزيرهٔ استان هرمزگان است که بيش‌ترين فاصله از سواحل ايرانى خليج‌فارس را دارد و طول و عرض آن در حدود ۴/۵ کيلومتر است. شهر ابوموسى مرکز شهرستان ابوموسى مى‌باشد. ارتفاع آن از سطح دريا ۴۶ متر و مساحت آن ۲/۲ کيلومترمربع است.
جزيرهٔ ابوموسى نزديک‌‌ترين پهنهٔ خشکى از خاک ايران به خط استوا است که آب و هواى مرطوب و گرم‌‌ترى دارد. اين جزيره فاقد آب و اراضى مناسب کشاورزى است؛ ولى کشت و زرع محدودى در آن صورت مى‌گيرد و بيش‌تر مردم بومى محل به صيد ماهى اشتغال دارند.
اين جزيره يکى از مراکز صدور نفت خام کشور است که با ظرفيتى قابل توجه فعاليت مى‌کند. وسعت شهرستان ابوموسى ۶۸/۸ کيلومترمربع است که مشتمل بر جزاير ابوموسى (با ۱۲ کيلومترمربع)، جزيرهٔ تنب بزرگ (با ۱۰/۳ کيلومترمربع)، تنب کوچک ( با ۱/۵ کيلومترمربع)، سيرى (با ۱۷/۳ کيلومترمربع)، فرور بزرگ‌ (با ۲۶/۲ کيلومترمربع) و فرور کوچک (با ۱/۵ کيلومترمربع) مى‌باشد.
  جزيرهٔ آرزو، درياچه اروميه، بناب
اين جزيرهٔ نيمه جنگلى با مساحتى حدود ۵۴۲ هکتار در غرب جزيره کبودان قرار گرفته است و ۱۲۷۰ متر از سطح دريا ارتفاع دارد. اين جزيره نيز پذيراى پرندگانى نظير فلامينگو، کاکايى و غاز است.
  جزيرهٔ آرزو، كبودان، اروميه
اين جزيرهٔ نيمه‌جنگلى که در غرب کبودان قرار گرفته و ۵۴۲ هکتار مساحت دارد، ‌ پذيراى پرندگانى نظير فلامينگو، پليکان، کاکايى و غاز است.
  جزاير اسپير، بندر گلمانخانه، اروميه
اين جزيره در غرب کبودان و در ۲۷ کيلومترى بندر گلمانخانه واقع است و ۱۱۵۱ هکتار وسعت دارد. اين جزيره همه ساله پذيراى پرندگانى همچون فلامينگو، پليکان‌ها، کاکايى‌ها و غازهاست. امکانات و تأسيسات جزيره محدود به يک اسکله مى‌باشد.
جزاير کبودان، اشک، اسپير، ‌ آرزو و جزاير نه گانه از امکانات مناسب براى شنا و ورزش‌هاى آبى برخوردار است. در ضمن در جزيرهٔ اسپير اسکله‌اى نيز براى پهلو گرفتن قايق‌ها وجود دارد.
  جزيرهٔ اسپير، درياچه اروميه، بناب
اين جزيره با مساحتى معادل ۱۱۵۱ هکتار در غرب کبودان و ۲۷ کيلومترى بندر گلمانخانه واقع شده است. ارتفاع آن از سطح دريا ۱۲۷۰ متر است و همه ساله پذيراى پرندگانى چون فلامينگوها، پليکان‌ها، کاکايى‌ها و غازهاست. امکانات و تأسيسات جزيره محدود به يک اسکلهٔ کوچک است.
  جزيرهٔ اسلامى، درياچه اروميه
جزيرهٔ‌ اسلامى در ساحل شرقى درياچهٔ‌ اروميه است. توان بسيار بالاى زيستگاهى حيات‌وحش و مرتبط با پارک ملى اين جزيره، درياچهٔ اروميه را از اهميت زيست محيطى ويژه‌اى برخوردار کرده است.
  جزيرهٔ اسلامى (شاهى)، تبريز
جزيرهٔ اسلامى تنها جزيره مسکونى و آباد درياچهٔ‌ اروميه است که در اثر کمى بارندگى و تبخير آب درياچه در تابستان به صورت شبه‌جزيره در مى‌آيد و روستاييان اين جزيره از راه خشکى به تبريز، آذرشهر، گوگان و شبستر رفت و آمد مى‌کنند. در حال حاضر يک رشته جادهٔ خاکى فرعى از جاده آسفالته تبريز - آذرشهر از کنار ايستگاه دام‌پرورى خاصبان به سوى جزيره کشيده شده است. طول جزيره ۲۴ و عرضا آن ۱۵ کيومتر است.
وجود اين جزيره سرسبز و خرم با آب شيرين و گوارا (جزيره ۵۴ چشمه دارد) در دريايى شور و تلخ از عجايب و بدايع طبيعت و خلقت است. پرندگانى مانند پليکان، آنقوت، فلامينگو و ساير پرندگان مهاجر در قسمت‌هاى باتلاقى جزيره و سواحل نيزارى آن زندگى مى‌کنند.
در جزيره اسلامى هفت روستا به اسامى سراى، آق‌گنبد، گميچى، تيمورلو، قبچاق، بوراچارلو و بهرام‌آباد (ورالو) با حدود ۸ هزار نفر جمعيت وجود دارد. شغل عمدهٔ‌ مردم آن، کشاورزى، ‌ گله‌دارى، باغدارى و کار در کشتى‌هاى درياچه است. محصولات عمدهٔ جزيره را غلات، حبوبات، صيفى‌جات و خشکبار تشکيل مى‌دهند.
در اين جزيره بنادر آق‌گنبد و گميچى براى پهلو گرفتن کشتى‌هاى باربرى و مسافربرى در مسير شرفخانه به گلمانخانه اسکله دارند. در حال حاضر از دو سوى جزيرهٔ اسلامى و اروميه بزرگراه شهيد کلانترى در دست ساختمان است؛ از طريق اين بزرگراه، دو استان آذربايجان شرقى و غربى به هم مربوط خواهند شد. از نظر تقسيمات کشورى جزيرهٔ اسلامى تابع شهرستان شبستر است.
  جزيرهٔ اشك، بندر گلمانخانه، كبودان، اروميه
اين جزيره در قسمت جنوبى کبودان، در ۴۰ کيلومترى بندر گلمانخانه قرار دارد و وسعت آن معادل ۲۱۱۵ هکتار است. اين جزيره يک چشمهٔ آب شيرين دارد و يکى از جالب‌ترين زيستگاه‌هاى پرندگان بومى و مهاجر از جمله فلامينگو و تنجه به حساب مى‌آيد. جزيرهٔ اشک از نظر پوشش گياهى شبيه جزيرهٔ‌ کبودان است و گوزن زرد ايرانى که يکى از نادرترين گوزن‌هاى جهان است در آن زندگى مى‌کند.
  جزيرهٔ اشك، درياچه اروميه، بناب
اين جزيره در قسمت جنوبى کبودان، در ۴۰ کيلومترى بندر گلمانخانه قرار دارد. داراى وسعتى معادل ۲۱۱۵ هکتار و ارتفاعى در حدود ۱۲۷۰ متر از سطح درياست. اين جزيره يک چشمه آب شيرين دارد و يکى از جالب‌ترين زيستگاه‌هاى پرندگان بومى و مهاجر از جمله فلامينگو و تنجه است. از نظر پوشش گياهى شبيه جزيره کبودان است. گوزن زرد ايرانى نيز در آن زندگى مى‌کند.
  جزيرهٔ ام‌الكرم و نخيلو، بوشهر
اين دو جزيره خالى از سکنه در حدود ناحيهٔ بردخون در سواحل جنوبى استان بوشهر و در فاصلهٔ‌ کمى نسبت به يکديگر قرار گرفته‌‌اند. جزيرهٔ نخيلو در حال حاضر بيش از هر چيز محل زيست لاک‌پشتان خليج‌فارس است و از اين نظر اهميت زيست محيطى قابل‌توجهى دارد.
   جزيرهٔ تنب بزرگ، قشم
اين جزيره در فاصلهٔ‌ ۱۴ مايل دريايى از جنوب غربى جزيرهٔ قشم، در فاصلهٔ ۹۷ مايل دريايى از بندرعباس و در فاصلهٔ ۲۷ مايل دريايى از شمال شرقى ابوموسى واقع شده است. طول و عرض آن ۳/۹ در ۳/۷۵ کيلومتر، و مساحت آن ۱۰/۳ کيلومترمربع مى‌باشد. مرتفع‌ترين نقطهٔ جزيرهٔ تنب ۵۳ متر از سطح دريا ارتفاع دارد.
در قسمت‌هاى جنوب غربى اين جزيره و در نزديکى سواحل آن، خانه‌هاى مسکونى از راه چندين خيابان و جاده به هم پيوسته‌اند. اين جزيره داراى موج‌شکن و لنگرگاه است.
مردم بومى اين جزيره از صيد ماهى و مرواريد امرار معاش مى‌کنند. در اين جزيره معدن خاک سرخ نيز وجود دارد.
   جزيرهٔ تنب كوچك، قشم
اين جزيرهٔ مثلث شکل در ۶ ميلى غرب جزيرهٔ تنب بزرگ قرار دارد. فاصلهٔ آن تا مرکز استان، از طريق دريا، حدود ۱۰۵ مايل دريايى مى‌باشد. بزرگ‌ترين قطر جزيره ۱/۹ کيلومتر و مساحت آن حدود ۲ کيلومتر مربع است.
اين جزيره غيرمسکونى است و مرتفع‌ترين نقطهٔ آن از سطح دريا، ‌ ۲۱ متر ارتفاع دارد.


همچنین مشاهده کنید