پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

فضاهای جنگلی، استان گیلان


  جنگل‌ها و مراتع، استان بوشهر
اين استان به علت موقعيت خاص طبيعى و آب و هوايى، فاقد بيشه و جنگل‌‌هاى طبيعى است، ولى با ايجاد فضاهاى سبز خورموج و برازجان و درختکارى طرفين جادهٔ بوشهر - برازجان گام‌هاى مؤثرى در امر ايجاد جنگل‌هاى مصنوعى استان برداشته شده است. در فضاى سبز خورموج و برازجان به مساحت تقريبى ۳۸/۵ هکتار گونه‌‌هاى کهور، ‌ليتپوس، ليموترش و در طرفين جادهٔ‌ بوشهر - برازجان به طول ده کيلومتر گونه‌هاى کهور غرس شده است. جنگل‌هاى مصنوعى استان بوشهر تفرجگاه‌هاى مناسبى براى گذران اوقات فراغت مردم در ايام تعطيل به ويژه در فصل زمستان فراهم آورده‌اند.
مراتع استان بوشهر عمدتاً در نواحى شمالى و در همسايگى مرزهاى استان‌هاى فارس و کهگيلويه و بويراحمد قرار دارند که مورد استفادهٔ عشاير قشقايى و بويراحمدى قرار مى‌گيرند. اين مراتع غناى قابل توجهى ندارند، ولى در زمستان و اوايل بهار بسيار جالب توجه هستند و مسير شيراز - بوشهر در اواخر زمستان، چشم‌‌‌اندازهاى مرتعى سرسبز و زيبايى را به نمايش مى‌‌گذارد.
  جنگل‌هاى منطقه بانه، بانه
مساحت جنگل‌هاى اين منطقه در حدود ۰۰۰‚۵۰ هکتار تخمين و برآورد شده است. دامنه‌هاى غربى کوه‌هاى گردنه خان، مرز شرقى جنگل‌هاى شهرستان بانه است و از اين ناحيه به طرف غرب، ‌ جنگل‌هاى آن همانند جنگل‌هاى مريوان با درختان فراوان و متراکم‌ترى، ‌ همواره سرسبزتر مى‌شوند.
  جنگل‌هاى منطقه سقز، سقز
مساحت جنگل‌هاى سقز در حدود ۰۰۰‚۷۰ هکتار برآورد شده است. منطقهٔ بين بوکان و سقز در دامنه‌هاى شيب‌دار دو طرف جاده شمال و جنوب واقع شده است که براى توليد گونه‌هاى درختى سريع‌الرشد بسيار مناسب است و جنبه‌هاى تفرجگاهى آن نيز جالب توجه مى‌باشد.
  جنگل‌هاى منطقه سنندج، سنندج
مساحت اين جنگل‌ها در حدود ۰۰۰‚۷۸ هکتار است و بيش‌تر در غرب کامياران و جنوب سنندج واقع شده‌اند.
  جنگل‌هاى منطقه مريوان، مريوان
مساحت جنگل‌هاى اين منطقه در حدود ۰۰۰‚۱۸۵ هکتار و حداکثر گسترش آن‌ها از گردنه ‌گاران به سمت غرب تا آبادى شيخ عطار است. دشت‌هاى مرتفع غربى سلسله‌هاى زاگرس، رطوبت ابرهاى بارانزاى مديترانه را جذب نموده و شرايط نسبتاً مساعدى را براى ايجاد پوشش جنگلى فراهم مى‌کند. چون جهت حرکت ابرها از مغرب به مشرق است، دامنه‌هاى غربى آن از دامنه‌هاى شرقى، پوشش گياهى و سرسبزى بيش‌ترى دارد.
   فضاهاى جنگلى، استان خوزستان
بر اثر تنوع آب و هوا و نوع خاک، ‌ برخى از مناطق خوزستان را جنگل‌هاى تنک و بوته‌زار، درختچه و درختان پوشانيده است. خوزستان در ادوار گذشته پوشش جنگلى انبوه‌ترى داشته است. برخى سياحان نوشته‌اند که کرانه‌هاى کارون مابين خرمشهر و اهواز با درختان تبريزى، گز و انواع ديگر کاملاً مشجر بوده است. در دامنهٔ کوه سولک و کوه رزگه جنگل بزرگى از درختان بلوط، بادام جنگلى، بن و غيره وجود دارد. در کرانه‌هاى رودخانهٔ کرخه جنگل وجود دارد و در دو طرف رودخانه دز درختان بزرگ و درهمى به چشم مى‌خورد. مسير اکثر رودخانه‌ها سراسر از درختان جنگلى گز پوشيده شده است.
درخت سدر يا کنار از گياهان خاص اين منطقه است که از ميوه، برگ و چوب آن استفاده فراوان مى‌شود. درختان کهور، بده، ‌خرزهره، استبرق و انواع اکاليپتوس نيز در خوزستان يافت مى‌شود. جنس درختان جنگلى بيشتر بلوط است. مراتع خوزستان از نوع مراتع قشلاقى نامرغوب است که در مناطق کوهستانى پوشش گياهى غنى‌ترى دارد. در فصل بارندگى که از نيمهٔ آبان ماه شروع مى‌شود و تا اواخر فروردين ماه ادامه مى‌يابد کم‌کم بر روى تپه‌ها و زمين‌هايى که از خاک مناسب برخوردارند، گياهان خودرو مى‌رويند. در نواحى مرطوب جنس گياهان از نوع گلسنگ، قارچ و خزه است. در نواحى غيرمرطوب انواع گياهان بومى مى‌رويد. پوشش گياهى در ارتفاعات شمال شرقى موجب گرديده که عشاير اين منطقه به پرورش دام بپردازند. اين منطقه به عنوان مراتع گرمسيرى ايل بختيارى مورد استفاده قرار مى‌گيرد. پوشش گياهى شمال و شمال شرقى به صورت استپ کوهى و کوهپايه‌اى است و درختانى از قبيل: بلوط، ‌ بن، انجير، بادام کوهى، کنار، ‌ سدر و بوته‌هايى از گون دارد.
  فضاهاى جنگلى، استان زنجان
استان زنجان داراى پوشش گياهى مناسب، مرتع‌ها و چراگاه‌هاى وسيع و گسترده‌اى است که از ديرباز مورد استفاده قرار مى‌گرفته‌اند. منطقهٔ چمن سلطانيه داراى يکى از مهم‌ترين مرتع‌هاى استان زنجان است. اين استان فضاهاى جنگلى مطلوبى ندارد و جنگل‌هاى آن بيش‌تر، کم‌درخت يا دست‌کاشت (صنوبرکاري) است. در بلندى‌هاى مناطق طارع عليا و طارم سفلا تا حدودى در قسمت‌هاى جنوبى البرز، مجموعه‌اى از جنگل‌هاى تُنُک به طور پراکنده مشاده مى شود. علل کاهش پهنهٔ جنگل‌ها و تُنُک و مخروبه شدن آن‌ها، همانا قطع درختان و بهره‌بردارى بى‌رويه و عدم حفاظت و مراقبت اصولى از آن‌ها درگذشته است.
از انواع درختان جنگلى استان مى‌توان به اُرُس، بلوط‌، بادام، پسته، گردوى جنگلى، اقاقيا، زيتون، سيب جنگلى و درختچه‌‌هايى از قبيل زالزالک وحشى، تمشک و زرشک اشاره کرد.
  فضاهاى جنگلى، استان گيلان
جنگل‌هاى شمالى ايران و به ويژه جنگل‌هاى گيلان، تنها بازماندهٔ جنگل‌هاى طبيعى و تجارى کشور و بقاياى يک ثروت ملى، تاريخى و طبيعى‌اند. در سرزمين خشک ايران که مساحت چنگل‌هاى آن بسيار اندک است و در هر سال در حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار هکتار از منابع جنگلى محدود آن نيز نابود مى‌شود. هر واحد جنگلى به تنهايى يک فرهنگ و يک هويت و حتى يک ميراث تاريخى و ملى است؛ ميراثى که تنها در محدوده‌هايى از ايران هنوز پابرجاست و با تلاش فراوان در برابر جبر زمان مقاومت مى‌کند تا زندگى خود، همهٔ‌ انسان‌ها و جانورانى را که به آن وابسته‌اند، حفظ کند. پوشش جنگلى در ناحيه‌هاى جلگه‌اى، در سال‌هاى گذشته به شدت کاهش يافته و جاى خود را به کشت‌زارهاى جديد داده است. اما با اين همه، هنوز هم در امتداد جاده‌هاى اصلى، بقاياى جنگلى به صورت انبوه يا نيمه متراکم ديده مى‌شوند. جذابيت جنگل‌هاى گيلان در تنوع گونه‌هاى جنگلى آن‌هاست. ويژگى ديگر جنگل‌هاى گيلان، سرسبزى بستر آن است که مانند فرشى از چمن گسترده است. جنگل‌هاى گيلان، امکانات شايان توجهى را از نظر تغذيهٔ حيات‌وحش و پر کردن اوقات فراغت مردم فراهم ساخته است. محيط طبيعى آن، حتى بدون تجهيزات کافى در کوهپايه‌ها نيز قابليت‌هاى تفرجگاهى فراوان دارد. توسعهٔ‌ راه‌هاى ارتباطى از ميان دره‌هايى که کوه و جنگل را به هم پيوند مى‌دهند، امکان برقرارى گشت‌هاى گردشگرى براى گذشتن از دل جنگل‌ها و دستيابى به دريا را آسان کرده است. در پهنهٔ سرزمين گيلان نواحى ييلاقى و محورهاى جهانگردى بسيار زيبايى پديد آمده‌اند که معروف‌ترين آنها عبارت‌اند از: محور ماسوله و ييلاقات آن، محور و ييلاقات ديلمان، محور و ييلاقات رحيم‌آباد - گرماب دشت و کوجيد، محور و ييلاقات اسالم به خلخال، محور و ييلاقات قلعهٔ رودخان، نواحى ييلاقى امام‌زاده ابراهيم و امام‌زاده اسحاق (ع)، نواحى ييلاقى رستم‌آباد و سلانسر، ييلاقات درهٔ اشکور و درهٔ گوهررود و مارليک.


همچنین مشاهده کنید