تصادف‌های جاده‌ای

به‌طور کلى اصول عمومى رفتار در هر سانحهٔ عمده را مى‌توان به بهترين نحو با مثالى در مورد برخورد با مصدوم‌هاى تصادفات روشن نمود. مهمترين نکته‌اى که بايد به‌خاطر داشته باشيد اين است که مصدوم را مطلقاً حرکت ندهيد مگر آنکه واقعاً لازم باشد. حتى‌الامکان حرکت دادن مصدوم را به اورژانس واگذار کنيد.

- حساب شده ريسک کنيد:

در بسيارى از تصادف‌هاى جاده‌اى براى نجات زندگانى مصدوم‌ها بايد آنها را انتقال داد. تصميم در مورد اين کار به‌ويژه اگر مصدوم بيهوش باشد به علت آنکه ممکن است خطر جراحت ستون فقرات يا خونريزى شديد داخلى وجود داشته باشد، بايستى کاملاً با دقت اتخاذ شود.

اگر مصدوم را خطرهائى از قبيل آتش گرفتن يا قطع تنفس و ضربان قلب تهديد نمى‌کند اول بايد يک معاينه کامل از او به عمل بياوريد تا قبل از حرکت دادن وى شدت جراحات وارده را دريابيد. سپس روش‌هائى را که در زير گفته مى‌شود دنبال نمائيد.

- کارهاى فورى:

۱. ببينيد آيا دور و بر وسيله نقليه علائم هشداردهنده مانند علامت خطر شيميائى وجود دارد يا نه (معمولاً کاميون‌ها يا تريلرهائى که مواد خطرناک حمل مى‌کنند داراى چنين علائمى هستند).

۲. به کسى بسپاريد که بلافاصله به سرويس اورژانس تلفن کند (به مبحث تقاضاى کمک مراجعه شود).

۳. مصدوم را از درون وسيله نقليه به بيرون نکشيد اين کار ممکن است باعث آسيب بيشتر مصدوم شود.

۴. براى به حداقل رساندن خطر آتش‌سوزى موتور روشن را خاموش کنيد و اگر مى‌توانيد باطرى را قطع کنيد چون اغلب آتش‌سوزى‌ها از سيم‌پيچ‌هاى کاپوت يا زير داشبورد به‌وجود مى‌آيد. اجازه ندهيد افرادى که در آن نزديکى هستند سيگار بکشند اگر وسيله نقليه از نوع ديزلى است سوئيچ باک را قطع کنيد. معمولاً براى اينکار يک سوئيچ اضطرارى بيرون وسيله نقليه وجود دارد.

۵. به يکى از حاضرين بگوئيد که علامت خطر مثلثى شکل را در حدود۲۰۰ متر آنطرف‌تر از محل حادثه قرار دهد اگر چنين علامتى در اختيار نداشتيد از کسى بخواهيد که ۲۰۰ متر آنطرف‌تر بايستد و وسائط نقليه را راهنمائى کند.

۶. ماشين را از جاى خود حرکت ندهيد. اگر ماشين روى چهار چرخ خود قرار دارد ترمز دستى را بکشيد ماشين را در دنده بگذاريد و يا يک تکه آجر يا سنگ زير چرخ قرار دهيد. اگر ماشين چپ شده به پهلو قرار گرفته و افرادى در آن هستند سعى نکنيد ماشين را برگردانيد فقط کارى کنيد که ماشين نغلتد.

۷. درون وسيله نقليه را خوب ببينيد احتمالاً ممکن است بچهٔ کوچکى در زير پتو يا اثاثيه پنهان مانده باشد. اطراف را خوب ببينيد تا کسى از ماشين پرت نشده باشد. اگر مصدوم، به هوش است از او بپرسيد که چند نفر درون ماشين بوده‌اند.

- حرکت دادن مصدوم:

اگر شرايط به گونه‌اى است که بايد مصدوم را حرکت داد، اين کار را خيلى با دقت انجام دهيد. مصدوم بايد تا آنجا که ممکن است ثابت و بى‌حرکت انتقال داده شود. و شما بايد اول مطمئن شويد که به اندازهٔ کافى نفرات در اختيار داريد تا هرکدام قسمتى از بدن مصدوم را بگيرند. در صورتى‌که تعدادى افراد در محل حضور دارند دقيقاً آنها را در مورد اينکه چگونه بايستى مصدوم را انتقال دهند توجيه کنيد. هر فرد بايد دقيقاً از کارى که انجام مى‌دهد آگاهى داشته باشد (به مبحث حمل و انتقال مراجعه شود). حتى‌الامکان بايد انتقال مصدوم با يک حرکت يکنواخت انجام گيرد.

اگر مصدومى زير وسيله نقليه گير کرده باشد و بايستى به‌عنوان مثال به‌خاطر احتمال آتش‌سوزى او را قبل از رسيدن اورژانس از آنجا بيرون کشيد؛ در درجه اول وسيله نقليه را دور سازيد، اگر اينکار امکان‌پذير نبود وسيله نقليه را همان‌طور که گفته شد ثابت و بى‌حرکت کنيد و مصدوم را با ملايمت هر چه تمام‌تر از زير وسيله نقليه بيرون بکشيد.

وضعيت دقيق مصدوم يا وسيله نقليه را قبل از انتقال دادن هر کدام کاملاً به‌خاطر بسپاريد چون احتمالاً پليس بعداً به اين اطلاعات نياز خواهد داشت.

در تمام سوانح فقط به دو علت بايد تصميم بگيريد که مصدوم را حرکت بدهيد؛ يا حال مصدوم دارد بدتر مى‌شود يا خطر جديدى او را تهديد مى‌کند.

- با مصدومى که گير افتاده چه بايد کرد:

قربانيان حوادث ممکن است در وسيلهٔ نقليه (براى مثال) بر اثر ضربهٔ فرمان گير افتاده باشند. چنين مصدومى را بايد به دقت تحت نظر قرار داد چون اگر بيهوش باشد زبان ممکن است به عقب گلو بى‌افتد و راه تنفس را مسدود کند. براى مقابله با چنين احتمالى بايد سر مصدوم را طورى قرار داد که راه تنفس او باز بماند. مصدومى که گير افتاده است بايد تا رسيدن امداد پزشکى به دقت تحت مراقبت قرار گيرد.

- سوانحى که در آنها مواد خطرناک در کار است:

در بعضى از سوانح ممکن است بر اثر نشت مايعات خطرناک يا متصاعد شدن گاز يا دود سمى شرايط بالقوه خطرناکى ايجاد شود. برخورد با اين‌گونه حوادث بايد کاملاً با دقت صورت پذيرد. هيچ‌گاه اقدام به نجات افراد نکنيد مگر آنکه مطمئن شويد که ايمنى کافى وجود دارد. خود را با نزديکى به مواد خطرناک به‌خطر نيندازند.

بسيارى از وسائط نقليه که مواد خطرناک با خود حمل مى‌کنند داراى علامت‌هاى هشداردهنده‌اى هستند که نشان مى‌دهد دقيقاً چه چيزى دارد حمل مى‌شود. حتى زمانى که در مورد معنى علامت ترديد داريد به اندازهٔ کافى فاصلهٔ خود را با وسيله نقليه مزبور حفظ کنيد به‌ويژه اگر نشت مواد را مشاهده کرديد حاضرين را از محل سانحه دور کنيد چون اين احتمال وجود دارد که هر آن بخارهاى سمى به بيرون راه پيدا کند. اگر اين اتفاق روى داد در خلاف جهت حرکت باد بايستيد به‌طورى که بخارهاى سمى از شما دور شوند.

- علائم خطر:

وسائط نقليه‌اى که کالاهاى خطرناک حمل مى‌کنند داراى علائم هشداردهنده‌اى هستند که روى اين علائم مشخص شده است که چه موادى دارد حمل مى‌شود. نمونه‌هائى از اين علائم در زير آمده است.