|
|
|
| ترانهٔ حاجى فيروز در تهران
|
|
| ارباب خودم سلام عليکم
|
| ارباب خودم سر تو بالا کن
|
| ارباب خودم منو نيگا کن
|
| ارباب خودم لطفى به ما کن
|
| ارباب خودم بزبز قندى
|
| ارباب خودم چرا نمى‌خندى؟
|
|
| بشکن بشکنه بشکن
|
| من نمى‌شکنم بشکن
|
| اينجا بشکنم يار گله داره
|
| اونجا بشکنم يار گله داره
|
| اين سياه بيچاره
|
| چقدر حوصله داره
|
|
| حاجى‌فيروزه
|
| سالى يه روزه
|
| همه مى‌دونن
|
| منم مى‌دونم
|
| تو هم مى‌دونى
|
| عيد نوروزه
|
| سالى يه روزه
|
| حاجى فيروزه
|
|
|
| (هوشنگ پورکريم، هنر و مردم، ش ۶۶)
|
|
|
|
| - تهران:
|
| سرخى تو از من |
|
زردى من از تو |
|
|
| - بندرعباس:
|
| زردى مه به تو |
|
سرخى تو به مه |
|
|
| - خراسان:
|
| زردى ما از تو |
|
سرخى تو از ما |
|
|
| - روستاهاى خراسان:
|
| آلا به‌در، بلا به‌در |
|
دزد و هيز و بلا به‌در |
|
|
| - خور:
|
| الا به دُر |
|
ala bedor |
| بلا به دُر |
|
bela bedor |
| دزد و هيز |
|
dozd o hiz |
| از ده به در |
|
az deh be dor |
|
|
| - انارک:
|
| غيلا بى در |
|
qila bi dar |
| غيلا بى در |
|
qila bi dar |
| مردمى بد |
|
mardomi bad |
| از ما بى در |
|
az ma bidar |
|
| بلا بى در |
|
bala bi dar |
| قضا بى در |
|
qeza bi dar |
| از خانمان ما بى در |
|
az xaneman ma bi dar |
|
|
| - کرمانشاه:
|
| زردى مه اراى تو
|
|
سرخى تو اراى مه |
|
|
| - تبريز:
|
| آتيل باتيل چرشنبه |
|
atil batil čaramba |
| بختيم آ چيل چرشنبه |
|
baxtim ačil čaramba |
| عاطل باطل چهارشنبه |
|
|
| بختم بازشو چهارشنبه |
|
|
|
|
| - گيلان:
|
| گول گول چارشنبه |
|
gul gul čaramba |
| به حق پنجشنبه |
|
be haqqe penamba |
| نکبت بى‌شه |
|
nekbat bia |
| شوکت بى‌ئى |
|
owkat baye |
| زردى بى‌شه |
|
zardi bia |
| سرخى بى‌ئى |
|
sorxi baye |
|
|
| - اشکوربالا:
|
| کل کل چارشنبه:
|
| فردا بهاره شنبه:
|
| هر رنج و رنجى بکله:
|
| مى سکه رنجى بکله:
|
| گل گل چارشنبه سورى
|
| فردا بهاره شنبه
|
| گرفتارى‌ها و رنج‌ها بريزد
|
| رنج من که مثل رنج سگ است بريزد
|
|
|
|
|
| - نوروزى‌خوانى در دماوند:
|
| سردسته:
|
| قدم قدم آيم بيرون
|
| آيم خدمت آقايون
|
| و سرآهنگ:
|
| چه از پير و چه از جوون
|
| واگو بر گردان:
|
| نوروز سلطان آمده
|
| گل در گلستان آمده
|
| سردسته:
|
| اى مشتى عموى با ايمون
|
| شدى سوار ماديون
|
| به به ازين يه جفت 'کوتر'
|
| تو نبينى داغ دختر
|
| به‌به از اين يه جفت خروس
|
| تو نبينى داغ عروس
|
| واگو:
|
| نوروز سلطان آمده
|
| گل در گلستان آمده
|
| سردسته:
|
| بالاخونه رو فرش کنين
|
| سَمْور برنج [برنجى] رو تش کنين
|
| توتک حلوا ارو رَج کنين
|
| تا ما بيائيم مبارک باد
|
| واگو:
|
| نوروز سلطان آمده
|
| گل در گلستان آمده
|
|
|
| (نقل از: جابر عناصرى، 'نوروزخوانى' ، مجلهٔ آهنگ ش ۲ و ۳)
|
|
| - نوروزى‌خوانى در سنگسر سمنان:
|
| سردسته:
|
| صد سلام و صد عليک
|
| و سرآهنگ:
|
| مشتى چون سلام عليک
|
| صد سلام و صد خوشه
|
| مشتى جون احوال خوشه؟
|
| نوروز و نوسال آمد
|
| عيد بزرگان آمد
|
| نوروز سلطان آمد
|
| گل در گلستان آمد
|
| واگو و برگردان:
|
| لاله‌زار مبارک بو [باشد]
|
| نوبهار مبارک بو
|
| سردسته:
|
| مشدى جون مهربون
|
| و سرآهنگ:
|
| نشستى تالارميون
|
| اين منم نوروزى خون
|
| دست به بر تو کيسه ميون
|
| در بيار صد تا قرون
|
| واگو:
|
| لاله‌زار مبارک بو
|
| نوبهار مبارک بو
|
| سردسته:
|
| در بيار صد تا قرون
|
| يکيشو بده نوروز خون
|
| صد بار خونه‌ات آبادون
|
| واگو:
|
| لاله‌زار مبارک بو
|
| نوبهار مبارک بو
|
| سردسته:
|
| توى سينى، برنج بريز
|
| و سرآهنگ (خطاب به کدبانو):
|
| يه تخم‌مرغ هم روش بذار
|
| تخم‌مرغ يکى کمه
|
| دل کدبانو بى‌غمه
|
| تخم‌مرغ هم گرونه
|
| قيمت زعفرونه
|
| کدبانو هنر داره
|
| سالى يک پسر داره
|
| واگو:
|
| لاله‌زار مبارک بو
|
| نوبهار مبارک بو
|
|
|
| (جابر عناصرى، نوروزخوانى)
|
|
| - نوروزى‌خوانى و عيدى گرفتن در اصفهان:
|
| نوروز شد، نوروز شد
|
| عيش و نشاط امروز شد
|
| کار جهان پيروز شد
|
| بابا بده نوروزيم
|
| تا برخورى از روزيم
|
| يا اسب رهوارى بده
|
| يا قوج پروارى بده
|
| يا زر به دينارم بده
|
| گندم به خروارم بده
|
| بابا بده نوروزيم
|
| تا برخورى از روزيم
|
|
|
| (جابر عناصرى، نوروزخوانى)
|
|
| نغمه‌هاى نوروزى و اعتقادات مذهبى
|
|
| در قلمرو باورهاى مردم، مولا على عليه‌السّلام در روز مبارک نوروز تولد يافته و جهان را به قدوم خويش مزيّن ساخته است. همچنين مردم مى‌گويند که اميرالمؤمنين (ع) در خجسته روز نوروز به خلافت رسيده است:
|
|
| همايون روز نو روز است امروز و به فيروزى
|
| بر اورنگ خلافت کرد شاه لافتى مأويٰ
|
|
|
| (هاتف اصفهانى)
|
|
| گاهى به مناسبت تلاقى سوگوارهٔ محرم با جشنوارهٔ نوروزى، نوروزى‌خوان‌ها مضامين ترانه‌هاى نوروزى را به‌شرح وقايع مذهبى و توصيف مصايب سالار شهيدان ـ حضرت اباعبدالله‌الحسين (ع) ـ مختصّ مى‌نمايند و به شيوهٔ مرثيه‌سرائى، اشعارى مى‌خوانند و ضمناً از صاحبخانه‌ها عيدى مى‌طلبند:
|
|
| نوروز آمد، عالم شد روشن
|
| صد لعن خدا بر شمر ذى‌الجوشن
|
| در کرب و بلا آتش کرد روشن
|
| بهاره، نوبهاره، نوبهار است
|
| زمين از خون شهيدان لاله‌زار است
|
|
| خانه آمدم از بهر اميد
|
| آقا تو نکن مرا نااميد
|
| به حق حسين (ع) از ماه شهيد
|
| بهاره نوبهاره، نوبهار است
|
| زمين از خون شهيدان لاله‌زار است
|
|
|
| (جابر عناصرى، نوروزخوانى)
|
