جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

مکزیک (۲)


   سياست توسعه جهانگردى و تفريحگاه‌ها
در نتيجه مطالعه اواخر دههٔ ۱۹۶۰، تنوع بخشيدن به صنعت جهانگردي، يک رويکرد ضرورى محسوب مى‌شد (اين توصيفِ خط‌مشى توسعه از کتاب تفريحگاه‌هاى توريستى - سياست مکزيک براى توسعه، نشر فوناتور در ۱۹۸۸ در مکزيکوسيتي، گرفته شده است).
در چارچوب آن بررسي، چنين تصميم‌گيرى شد که سياست بهسازى تفريحگاه‌هاى موجود و ايجاد تفريحگا‌ه‌هاى جديد در پيش گرفته شود. تفريحگاه‌هاى جديد براساس مفهوم ساخت شهرهاى تفريحى کامل و يکپارچه از ابتدا در محل‌هاى توسعه نيافته احداث خواهد شد. در طول چندين ماه، بانک مکزيک بررسى دقيقى از خطوط ساحلى مکزيک به‌عمل آورد و چندين مکان بالقوه را ارزيابى کرد.
اين بررسى موضوعات بسيارى را دربر گرفت - مالکيت زمين؛ شرايط آب‌وهوائى (اقليمي)؛ اثرات محيطي، نوع خاک، دسترسى به وسايط نقليه، مخابرات؛ مراکز نزديک جمعيت؛ سطوح اجتماعى - اقتصادى مردم محلى و تجربه گذشتهٔ آنان از جهانگردى و عوامل ديگر. بررسى اقليمى و ساير بررسى‌هاى مربوط شامل بررسى متوسط ساعات آفتابي، سطوح جزر و مد اقيانوس، شدت و پراکندگى بادهاى موجود؛ اکثريت بلاياى طبيعى و مشخصات ديگر مى‌شد.
بانک مکزيک بر مبناى اين بررسى‌ها در اوايل سال ۱۹۶۹ ساخت پنج شهرک تفريحى يکپارجه توريستي، هريک براى دلايل خاصي، را سفارش داد. اين تفريحگاه‌ها به ترتيب زير هستند:
- کانکون (در ساحل کارائيب در ايالت کينتانارو) - به‌دليل موقعيت محلى مهم آن در کارائيب به‌عنوان منطقه‌اى که تا آن وقت نيز جهانگردان بسيارى را به خود جذب کرده بود، استعداد آن براى تقويت توسعه جهانگردى محدود موجود در جزاير دور از ساحل کزومل و ايسلا موِ خرِس، و براى تقويت پيشرفت منطقه‌اى کينتانارو انتخاب شد.
- لوس کابُس و لورِتو (دو محل در ساحل اقيانوس آرام در بخش جنوبى شبه جزيرهٔ باخا کاليفرنيا) - به‌منظور تقويت توسعه جهانگردى محدود موجود در آن منطقه، تبليغ بيشتر اين منطقه در بازار آمريکا و ترغيب پيشرفت اقتصادى منطقه به موازات جذب بيشتر مردم به اين منطقهٔ کم‌جمعيت انتخاب شد.
- باهياس دِهواتولکو (در ساحل اقيانوس آرام در ايالت اوکزاکا) - به‌دليل امکان بالقوه آن براى جهانگردى و احياء اقتصاد ضعيف اوکزاکا برگزيده شد.
- ايکستاپا (در ساحل اقيانوس آرام در ايالت گوئر رو) - به‌منظور کم کردن از تراکم جهانگردان در آکاپولکو که در حدود ۲۰۰ کيلومترى جنوب شرق واقع شده، به‌دليل موقعيت آن در نزديکى زيهوآتانخو که هم‌اکنون نيز جهانگردى اندکى دارد که به بازاريابى تفريحگاه کمک مى‌کند و نيز براى ايجاد انگيزه براى پيشرفت منطقه‌اى ايالت انتخاب شد.
تمامى اين مکان‌ها ملاک انتخاب محل را دارا بودند از جمله سواحل زيبا، مناظر زيبا، جاذبه‌ها و فضاى گسترده براى توسعه.
رئيس‌جمهور وقت دربارهٔ نياز به تشويق توسعه جهانگردى به خاطر منافع اقتصادى آن بيانيه‌اى منتشر کرد که به‌دنبال آن صندوق ملى زيربناى اقتصادى جهانگردى (به نام سرواژه اسپانيائى آن اينفراتور شناخته مى‌شود) در سال ۱۹۶۹ تأسيس شد. اين مؤسسه براى تحقق بخشيدن به اهداف زير بود:
- طراحى و اجراء پروژه‌هاى زيربنائى جهانگردى که مکمل سرمايه‌گذارى‌هاى دولت فدرال است.
- توسعه پروژه‌هاى زيربنائى جهانگردى که سرمايه‌گذارى خصوصى ايجاد مى‌کند.
- تمليک، توسعه، تقسيم به اجزاء کوچک‌تر، فروش و اجازهٔ املاک مربوط به پروژه‌هاى توريستي.
- همکارى با مؤسسات دولتى ديگر در بهسازى جهانگردي.
مأموريت مهم آغاز ساخت دو تفريحگاه اول يعنى کانون و ايکستاپا به اينفراتور سپرده شد. اولين گام ارائه دستورالعمل‌هائى براى توسعه تفريحگاه و تهيه طرح‌هاى جامع تفريحگاهى بود. اين طرح‌ها منسجم و جامع هستند و مناطق کاربرى زمين (براى ساخت هتل‌ها، منازل مسکوني، اماکن تجاري، امکانات عمومى و مناطق حفاظت‌شده)، شبکهٔ حمل‌ونقل و سيستم خدمات رفاهى ذخيرهٔ آب، نيروى برق، جمع‌آورى و دفع فاضلاب و مخابرات را شامل مى‌شود. در کانکون يک فرودگاه بين‌المللى نيز نساخته شد. طرح کانکون شامل شهرک بزرگ جديدى براى پذيرش جمعيت تفريحگاه براى هماهنگى با مفهوم توسعه تفريحگاه‌هاى شهرها است.
طرح‌هاى تفريحگاهى شامل توصيه‌ها و پيش‌بينى‌هاى دقايقى است - ويژگى‌هاى ورود جهانگردان؛ تعداد هتل‌ها و اتاق‌هاى هر هتل؛ تعداد پروژه‌هاى روزانه مورد انتظار، و برنامه‌هاى سرمايه‌گذارى طرح‌هاى جامع همچنين کيفيت ساخت، بلندى ساختمان، حدود تراکم و سبک معمارى را تعيين مى‌کنند.
اولين قدم در روند توسعه، تملک زمين کافى براى برآوردن نيازهاى بلندمدت، ميان‌مدت و کوتاه‌مدت است. کار عملى در اوايل سال ۱۹۷۰ در کانکون آغاز شد. يک سال بعد مجوز آغاز کار در ايکستاپا داده شد. ابتدا استحکامات زيرزمينى - سيستم آبرسانى و لوله‌هاى فاضلاب، خطوط برق و تلفن و شبکه فاضلاب - نصب شد. سپس تأسيسات زيربنائى روى زمين مانند جاده، فرودگاه (کانکون)، ماشين‌آلات تصفيه آب و فاضلاب، خيابان‌ها و غيره ساخته شد. زيربنا طراحى و طبق معيارهاى بين‌المللى ساخته شد.
در کانکون، اينفراتور، طراحي، تملک زمين و ساخت زيربناى اوليه را براى شهرک جديد (کانکون سيتي) که در نزديکى تفريحگاه ساحلى واقع شده و جزئى از آن محسوب مى‌شد انجام داد. خانه‌سازى در کانکون‌سيتى به‌علت برنامه‌هاى موجود دولت براى ساخت انبوه مسکن و مؤسسات مالى دولت محلى رشد زيادى يافت. اينفراتور براى آموزش مهارت‌هاى ساخت‌وساز به ساکنان محلي، برنامه بسيار خوبى اجراء کرد. آموزش زيان اسپانيولى در اين برنامه گنجانده شده بود زيرا بسيارى از ماياها که در منطقه کانکون زندگى مى‌کردند فقط به زيان خود تکلم مى‌کردند. مؤسسه همچنين يک برنامه آموزشى دربارهٔ ادارهٔ هتل اجراء کرد. اين طرح سرانجام با ارائه سالانه چند صد فارغ‌التحصيل به موفقيت رسيد.
اينفراتور همزمان با توسعه زيربنائي، يک سرى اقدامات اصلاحى براى جذب سرمايهٔ بخش خصوصى براى توسعه هتل‌ها و تسهيلات تفريحى به‌عمل آورد. اولين هتل در سال ۱۹۷۳ در کانکون و در سال ۱۹۷۴ در ايکستاپا افتتاح شد.
به خاطر شروع موفقيت‌آميز اين دو مرکز تفريحي، دولت در سال ۱۹۷۴ سازمان جهانگردى را به سطح يک وزارتخانه ارتقاء داد. در همين حال اينفراتور با صندوق ضمانت جهانگردى ادغام شد. مؤسسهٔ جديد به نام فوتاتور خوانده شد. فوتاتور علاوه بر تملک محل‌ها و توسعه زيربنائى تفريحگاه‌ها و اجراء طرح‌ها موظف به اعطاء وام براى هتل‌ها و سرمايه‌گذارى مستقيم در تسهيلات تجارى در سراسر کشور شد. در اواسط دهه ۱۹۷۰، تفريحگاه‌هاى لوس کابوس و لورتو در باخاکاليفرنيا راه‌اندازى شد. دولت به حمايت جدى خود از توسعه جهانگردى ادامه داد و در سال ۱۹۷۴ تفريحگاه، باهياس دِهواتولکو در اواکزاکا افتتاح شد.
بودجه فوتاتور اساساً از محل منابع خود مؤسسه تأمين مى‌شود. علاوه بر اين بانک توسعه داخلى آمريکا و بانک جهاني، وام قابل توجهى به اين مؤسسه پرداخت کردند که اولين وام در سال ۱۹۷۱ (به اينفراتور) واگذار شد. نتيجه مهم اين نوع سرمايه‌گذارى دولتى اين است که سرمايه‌‌گذارى خصوصى زيادى را جلب مى‌کند. برآورد مى‌شود که هر پزو (پول رايج مکزيک) که به‌وسيله فوناتور سرمايه‌گذارى شود، ۱۰ پزو سرمايه‌گذارى خصوصى را جذب مى‌کند. علاوه بر اين يک برنامه سرمايه‌گذارى مشترک متشکل از سرمايه مکزيک و سرمايه خارجى به‌طور عمده براى ساخت اولين هتل‌ها در هر منطقه تفريحى صورت گرفته است. در دهه‌هاى ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ فوناتور هزينه ساخت اکثر هتل‌ها را در مکزيک (در پنج منطقه تفريحى خارج از آنها) تأمين کرد. اين مؤسسه همچنين سرمايه‌گذارى مستقيم در بسيارى از مؤسسات توريستى - هتل‌ها، رستوران‌ها، زمين‌هاى گلف و مجتمع‌هاى تنيس - را ادامه مى‌دهد. فوتاتور براساس يک مبناى صحيح مالى عمل مى‌کند و همواره به تعهدات خود براى بازپرداخت وام‌ها پاى‌بند بوده است.
تصور دولت بر اين است که تفريحگاه‌ها منافع اقتصادى مهمى در مناطق خود توليد کرده‌اند و چنين برآورد مى‌کند که هر اتاق هتل ۵/۲ اشتغال مستقيم و به همان تعداد اشتغال غيرمستقيم در بخش تدارکات جهانگردى ايجاد مى‌کند. کسانى‌که به‌طور مستقيم مشغول به‌کار مى‌شوند به‌طور متوسط ۵/۱ برابر حداقل دستمزد در کشور را دريافت مى‌کنند. به‌علاوه ساخت مناطق تفريحى که هنوز هم ادامه دارد موجب اشتغال تعداد زيادى از مردم مى‌شود. تأسيسات زيربنائى که براى شهرهاى تفريحى ايجاد مى‌شود نيز موجب توسعه کلى منطقه شده است.
اواخر دههٔ ۱۹۸۰، طبق برآورد فوناتور کل هتل‌ها در پنج تفريحگاه حدود يک‌چهارم جهانگردى را که به مکزيک سفر مى‌کردند. در خود جاى مى‌دادند. در حال حاضر توسعه تفريحگاه‌ها ادامه دارد. در کانکون که بزرگ‌ترين و شناخته‌شده‌ترين تفريحگاه در سطح جهانى از ميان پنج تفريحگاه مى‌باشد ۱۱۲ هتل يا حدود ۱۸ هزار اتاق در اوايل دهه ۱۹۹۰ وجود داشت. کانکون داراى يک کانون گردهمائي، زمين مسابقات قهرمانى گلف، مراکز خرده‌فروشى و انواع تسهيلات ورزش‌هاى آبى مى‌باشد. نوع محل سکونت بسيار متنوع است به‌گونه‌اى که در جزيره کانکون ۷۲ هتل ساحلى و ۳۲ هتل معمولى و تعدادى محل سکونت ارزان در کانکون‌سيتى وجود دارد. جمعيت شهر بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر است و پيش‌بينى مى‌شود که حداکثر به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر برسد.
گسترهٔ محل سکونت در کانکون امکان مى‌دهد که انواع جهانگردان از جمله بخش وسيعى از جهانگردان داخلى را به خود جذب کرد. اگرچه جهانگردان اغلب براى تفريحات دريائى و ساحلى مى‌آيند اما بسيارى از آنان از ويرانه‌هاى مايائى واقع در اين منطقه و همچنين مناطق مهم حفاظت‌شده طبيعى نيز ديدن مى‌کنند. اين تفريحگاه‌ باعث ديگر پيشرفت‌هاى توريستى در طول ساحل کينتانارو و سواحل جزاير شده است.


همچنین مشاهده کنید