جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

غار یخ مراد، گچسر، چالوس


  غار نِزل، كهكيلويه(دهدشت)
اين غار، ‌ در کوه «نور» دهدشت واقع شده و دو چاه ورودى به عمق ۱۰ و ۱۵ متر دارد.
  غار نول، سى‌سخت، بويراحمد(ياسوج)
اين غار در کوه گل در ۲۰ کيلومترى سى‌سخت واقع شده است. غار نول با ۸۰ متر طول داراى چند تالار پلکانى و انشعابات مختلف و از لحاظ بررسى‌هاى زمين‌شناسى حائز اهميت است. ارتفاع دهانه غار ۳ متر است که در برخى نقاط درون غار تا ۲۰ متر تغيير مى‌کند. سقف و بدنه غار از سنگ‌هاى آهکى اسمارى و قنديل‌هاى زيبايى پوشيده شده و قطرات آب از اين قنديل‌ها و سقف غار چکه مى‌کند. در عمق غار چند چشمه وجود دارد که آب زلال و خنکى از آنها جارى است.
دخالت‌هاى انسانى پيرامون چشمه‌سارها و قنات‌هاى اطراف اين غار بيانگر استفاده از غار در دوره‌‌هاى گذشته و اخير است. به نظر مى‌رسد اين غار در گذشته به عنوان پناهگاه موقتى مورد استفاده بوده است.
  غار نى‌نه، گچساران
اين غار در سينه کوه خاييز در مرز کهگيلويه و بويراحمد خوزستان و در ارتفاع ۷۲۰ مترى از سطح دريا واقع شده است. وجه تسميه غار توسط بوميان محلى از منطقه نى‌زارى که در پائين دست آن وجود دارد گرفته شده است. اين غار که در سال ۱۳۶۶ کشف شد، چهار تالار دارد که بزرگ‌‌ترين آن داراى ۵۰ متر طول و ۲۵ متر عرض مى‌باشد. طول غار نى‌‌نه ۶۰۰ متر، عرض متوسط آن ۱۵ متر و ارتفاع دهانهٔ آن ۸ متر است.
  غار هامپوئيل (كبوتر)، مراغه
غار کبوتر مراغه که در اصطلاح محلى به غار هامپوئيل معروف است در ۱۵ کيلومترى جنوب شرقى مراغه واقع شده است.
اين غار در کمرهٔ‌ کوهى صخره‌اى، رو به جنوب قرار گرفته است و از بستر رودخانهٔ موردى چاى حدود ۱۶۰۰ متر ارتفاع دارد. دهانهٔ‌ غار ۸ متر است و ارتفاعش به ۲۵ تا ۴۰ متر مى‌رسد. طول و عرض ميدان اول غار تقريباً ۴۰ تا ۶۰ متر است. در ابتداى ورود به غار، کتيبه‌اى به زبان روسى ديده مى‌شود که تاريخ آن مربوط به سال ۱۹۲۵ ميلادى است.
اهميت غار کبوتر به خاطر وجود چاه‌‌هاى عميق و مخوفى است که به صورت تندره‌هاى سنگى و تالارهاى بزرگ ديده مى‌شود. اين غار بيش از غارهاى ديگر مورد توجه غارشناسان، محققان و کوهنوردانى است که همه ساله براى بازديد از آن به اين منطقه سفر مى‌کنند.
از دهانهٔ غار که وارد مى‌شويم به محوطهٔ وسيعى مى‌رسيم که در سقف آن دو حفرهٔ جالب توجه وجود دارد. در قسمت شمال شرقى انتهاى ميدان اول، راهرويى بسيار تنگ وجود دارد که راه ورود به ميدان دوّم است. در ميدان دوم، چهار راه وجود دارد که دو راه به ميدان اول، يکى به سمت داخل غار و راه بعدى که راهروى تنگى است به محوطهٔ ديگرى در جنوب شرقى غار باز مى‌شود.
در سمت شمالى و شمال شرقى ميدان دوم، چهار حفره و فرورفتگى گود به چشم مى‌‌خورد که نشان‌دهندهٔ وجود چهار حلقه چاه عميق است. همه ساله تغييرات زيادى در داخل غار اتفاق مى‌افتد. تغييرات عمدهٔ ميدان اول و دوم از نظر زمين‌شناسى پيدايش خاکستر است که گاهى تا قوزک پا و حتى تا زانو مى‌رسد. داخل چاه‌هاى متعدد غار، دو سُفره آب وجود دارد که يکى به علت ريزش از بين رفته، ولى در چاه ديگر آب وجود دارد و صداى جريان آن از بالا به گوش مى‌رسد. در اطراف چاه‌ها و ديواره‌ها و سقف ميدان دوم رسوبات آهکى و استلاکتيت، مناظر جالب توجه و زيبايى به وجود آورده است. هواى غار بسيار مرطوب است و در انتهاى آن به خصوص در کنار چاه سوم و چهارم هواى کافى وجود ندارد و براى رسيدن به کنار چاه‌‌‌هاى غار، ‌ بدون تجهيزات کافى مانند طناب، ‌ نورافکن، وسايل ايمنى، کپسول هوا و راهنما امکان‌پذير نيست. در حال حاضر اين غار تحت مديريت و بهره‌‌بردارى سازمان‌يافته نيست.
  غار هندل‌‌آباد، دهكده هندل‌آباد، مشهد
دهکدهٔ‌ هندل‌‌آباد در ۴۵ کيلومترى شهر مشهد قرار گرفته است. فاصلهٔ روستا تا غار معادل با دو ساعت راه‌پيمايى است. دهانهٔ غار، بسيار کوچک به شکل مربعى به سمت جنوب قرار گرفته است. طول غار ۹۰ متر و داراى استالاگميت و استالاکتيت مى‌باشد. درون غار، چشمهٔ آب کوچکى وجود دارد که مردم محلى به آن جنبهٔ تقدس داده‌اند و مى‌‌گويند آب آن، ‌ آبلهٔ گوسفندان را درمان مى‌کند.
  غار هيزج، همدان
اين غار در قريهٔ هيزج، که با قلعه جوق در حدود ۶ کيلومتر فاصله دارد، ‌ در کنارهٔ شمالى کوه قوزى قشلاق واقع شده است و در زبان محلى زاغه دره سى گفته مى‌شود.
پس از عبور از دهانهٔ‌ سنگ چين و ديوارهٔ کوتاه غار به تالارى به طول ۱۲ متر مى‌رسيم و پس از عبور از تالار وارد محوطه وسيعى مى‌شويم که يک راه فرعى در گوشهٔ آن و تخته‌ سنگ‌هاى عظيم ريزشى در قسمت ديگرش ديده مى‌شود. غار به شکل دهليزى ساده و سرراست و بدنه‌اى تقريباً صاف و سفيد با کمترين خمگرد و انحنا تا عمق ۱۵۰ مترى ادامه دارد. در اين فاصله در خمگرد غار وارد محوطه‌اى مى‌شويم که در دهانهٔ آن پيش‌بندى آويخته است. پس از طى مسافتى پهناى غار قدرى کمتر و سقف آن کوتاه‌تر مى‌شود. در اين قسمت به تپهٔ کوچکى از خاک رسوبى برمى‌خوريم. در گوشهٔ تالار، دهانهٔ‌ کوتاه، ولى گشادى است که به دهليز وسيع و هموارى راه دارد. در کنار چپ دهليز يک حفرهٔ ۵ مترى مى‌بينيم. از غار تا دهکده هيزج راه زيادى نيست. اين غار سر راه اراک - همدان قرار دارد و طول آن ۵۲۰ متر است. آنچه بيشتر از همه در اين غار جالب توجه است آويزه‌هاى آهکى عجيبى است که مانند قنديلى کامل از بدنهٔ‌ غار آويزان شده است. در حال حاضر از اين غار بهره‌بردارى خاصى نمى‌شود.
  غار هيزدج، روستاى هيزدج، وفس، اراك
اين غار در نزديکى روستاى هيزدج در دامنه‌هاى شمال غربى کوه «قوزى قشلاق» واقع شده و با غار قلعه جوق بيش از ۶ کيلومتر فاصله دارد. دهانه غار به قلعهٔ مخروبه‌اى باز مى‌‌شود. آنچه بيش از همه در اين نقطه و شايد در سرتاسر غار ديدنى و قابل توجه است، آويزه‌هاى آهکى شگفت‌انگيزى است که از بدنه و سقف غار آويخته شده و صاف و صيقلى است. در فاصله ۸۰ مترى از دهانه غار، مدخلى کوچک وجود دارد که در پشت آن آب انبار بزرگى با گنجايش ۴۰/۰۰۰ ليتر آب قرار دارد که آب آن از شکاف‌هاى بالايى کوه تأمين مى‌شود.
  غار وشنوه، كوهستان اردهال، قم
اين غار در ۶۰ کيلومترى قم و در کوهستان اردهال واقع شده است. در اين کوهستان چهار غار يا چاله غار شناخته شده دارد که در داخل يکى از آن‌‌ها منبع عظيمى از آب وجود دارد.
اين آب از شکاف‌هاى کوه سرازير مى‌شود و جا به جا نيز به صورت چشمه فوران مى‌کند. اين غار از جذابيت‌هاى جهانگردى جالب توجهى برخوردار است.
  غار يخ مراد، گچسر، چالوس
اين غار در نزديکى گچسر حد فاصل استان تهران و مازندران قرار دارد و از عجايب غارهاى جهان به شمار مى‌آيد. زمستان‌هاى گرم و تابستان‌هاى بسيار سرد دارد و داراى قنديل‌هاى آهکى و يخى است.
علاوه بر غارهاى فوق‌الذکر، در محدودهٔ‌ استان غارهاى ديگرى نيز وجود دارد که عبارتند از:
- غار سياه‌پور در منطقهٔ‌ اميرى، بين درهٔ هراز لاريجان و فيروزکوه.
- غار هيلدو در نزديکى روستاى شوراب ساري.
- غار خرم‌آباد در نزديکى خرم‌آباد تنکابن.
  غار يخ‌مراد، گچ‌سر، تهران
اين غار در مسير جادهٔ تهران - چالوس در منطقهٔ‌ گچ‌سر و در جايى مصفا به نام آزادبر قرار گرفته است. از اين محل با يک ساعت پياده‌روى مى‌توان به غار يخ مراد رسيد. برودت درون غار به اندازه‌اى است که تا ماه خرداد هم مى‌‌توان قنديل‌هاى يخ را در آن ديد. در فصل بهار، گياهان معطر کوهستانى محوطه بيرون غار را مى‌پوشانند که اين براى بازديدکنندگان از غار بسيار ديدنى است.
  غار يكه چاه ، روستاى يكه‌چاه، محلات
اين غار در کوه‌هاى جنوب شرقى محلات و در مجاورت روستاى يکه چاه واقع شده است. اين غار محوطه وسيعى دارد و از دو قسمت تشکيل شده است که به وسيله حفره‌اى با يکديگر ارتباط دارند.


همچنین مشاهده کنید