خط‌مشی‌های قیمت‌گذاری چند کالا

خط‌مشى‌ قيمت‌گذارى يک کالا بايد غالباً تغيير کند اگر اين کالا، فقط يکى از چند کالايى باشد که شرکت عرضه مى‌کند. در اين مورد شرکت در پى مجموعه‌اى از قيمت‌هاى مختلف است که سود ترکيب کالاها را به حداکثر ممکن افزايش دهد. تعيين چنين مجموعهاى از قيمت‌ها دشوار است، زيرا هر محصول داراى قيمت‌ تمام‌شدهٔ ويژه و سطح تقاضاى بازار خاصى است. علاوه بر اين، نوع رقابتى که هر کالا با آن مواجه است با کالاى ديگر فرق مى‌کند. پنج وضعيت قيمت‌گذارى ترکيب کالا عبارتند از:

قيمت‌گذارى خط محصول

براى قيمت‌گذارى خط محصول، مديريت بايد براى کالاهاى مختلف، قيمت‌هاى مختلفى را در نظر بگيرد. اين تفاوت قيمت، با در نظر گرفتن اختلاف بين قيمت تمام‌شده، ارزيابى مشتريان از ويژگى‌هاى مختلف هر يک از مدل‌ها و قيمت‌هاى رقبا تعيين مى‌شود. اگر تفاوت قيمت بين دو مدل متوالى کالا اندک باشد، خريداران معمولاً مدل پيشرفته‌تر را مى‌خرند. اگر اختلاف بين قيمت تمام‌شده اين دو مدل کمتر از اختلاف بين قيمت فروش آنها باشد، شرکت به سود بيشترى دست خواهد يافت و اگر تفاوت قيمت فروش بين دو مدل بسيار زياد باشد، مشتريان عموماً مدل معمولى را خواهند خريد.

قيمت‌گذارى اختيارى

در اين روش، قيمت کالا تابع اقلام و لوازم اضافى همراه کالاى اصلى است. مشترى در انتخاب اين اقلام و لوازم اضافي، اختيار و آزادى عمل کامل دارد. مثلاً خريدار يک اتومبيل هنگام خريد مى‌تواند تجهيزات اضافى نظير شيشه برقي، مه‌شکن و غيره را درخواست کند. البته تعيين قيمت اين تجهيزات اضافى کار چندان آسانى نيست.

قيمت‌گذارى اجبارى

بعضى از شرکت‌ها کالاهايى را توليد مى‌کنند که بايد لزوماً همراه با کالاى اصلى مورد استفاده قرار گيرد. اين شرکت‌ها از قيمت‌گذارى اجبارى استفاده مى‌کنند. براى مثال، کالاهايى نظير تيغ صورت‌تراشي، فيلم عکاسى و نرم‌افزار کامپيوتر از جمله کالاهاى اجبارى هستند.

قيمت‌گذارى محصولات فرعى

توليد فرآورده‌هاى گوشتي، نفتي، شيميايى و ساير کالاها معمولاً با ضايعات و ساير محصولات فرعى همراه است. اگر اين اقلام فرعى و يا ضايعات فاقد هر گونه ارزشى باشند و معدوم کردن آنها مستلزم هزينه باشد، اين امر بر قيمت‌گذارى کالاى اصلى تأثير مى‌گذارد. در قيمت‌گذاى کالاهاى فرعى غالباً توليدکننده در پى يافتن بازارى است که به‌نحوى از دست اين اقلام رهايى يابد و قيمت فروش موردقبول نيز هر قيمتى است که بيش از هزينه نگاهدارى و حمل آن باشد. وجوه دريافتى بابت فروش محصولات فرعي، باعث کاهش قيمت فروش کالاى اصلى مى‌شود.

قيمت‌گذارى سرهم

فروشندگان غالباً چند قلم از کالاهاى خود را با هم عرضه مى‌کنند و البته با قيمتى که کمتر از مجموع تک‌تک آنها است. اين روش، قيمت‌گذارى سرهم نام دارد. همچون سينماها و تيم‌هاى ورزشى که مبادرت به فروش بليط‌هاى فصلى مى‌کنند. قيمت بليط فصلى در اين صورت پايين‌تر از جمع قيمت تک‌تک بليط‌ها است.