تری‌فلوئوپرازین (اسکازون‍ی) ? TRIFLUOPERAZINE HCL (Eskasoni)

	نام فارسى		تري‌فلوئوپرازين (اسکازينا)
	نام انگليسى		TRIFLUOPERAZINE HCL (Eskasoni)
	نام تجارى دارو		Novoflurazine, Sdazine, Stelazine, Suprazine, Triflurin
	گروه دارويى		آنتي‌سايکوتيک
	گروه شيميايى دارو		فنوتيازين، پيپرازين.
	مكانيسم اثر		با مهار کردن کورتکس مغز، هيپوتالاموس و سيستم ليمبيک، فعاليت و تهاجم را کنترل مي‌کند. به‌وسيله دوپامينى که در سيناپس نورون‌ها وجود دارد انتقال نوروترانسيمترى را مهار مي‌کند و اثرات آلفاآدرنرژيکى شديدى را از خود بروز مي‌کند و اثر مهارکننده آنتي‌کلينرژيکى دارد و مکانيسم اثرات ضدسايکوز آن شناخته نشده است.
	موارد مصرف		اختلالات پسيکوتيک، اضطراب غيرپسيکوتيک، اسکيزوفرني.
	ميزان مصرف		اختلالات سايکوتيک: بالغين: خوراکى ۵ـ۲ mg دوبار در روز، محدوده معمول دارو ۲۰ـ۱۵ mg در روز است، ممکن است به ۴۰mg/day يا بيشتر نياز پيدا شود. عضلانى ۲ـ۱ mg هر ۶ـ۴ ساعت. کودکان بزرگتر از ۶ سال: خوراکى ۱mg هر روز يا دوبار در روز، استفاده عضلانى از دارو در بچه‌ها توصيه نمي‌شود، يا مي‌توان يک ميلي‌گرم هر روز يا روزى دوبار داده شود. اضطراب غيرسايکوتيک: بالغين: خوراکى ۲ـ۱ mg دوبار در روز، حداکثر ۵mg در روز مي‌دهيم. دارو را به‌مدت طولانى بيش از دوازدهه هفته نمي‌دهيم. موارد منع مصرف: حساسيت مفرط، بيمارى قلبى عروقي، اغماء، ديسکرازى خوني، بيمارى کبدى شديد، بچه‌هاى کمتر از ۶ سال.
	توضيحات دارو		عوارض جانبي: تنفسي: اسپاسم حنجره، مهار تنفس. دستگاه عصبى مرکزي: نشانه‌هاى اکستراپيراميدال: پارکينسونيسم کاذب، آکاتيزيا (عدم توانائى در نشستن)، ديستوني، ديسکينزى ديررس، تشنج، سردرد. خوني: کم‌خوني، لکوپني، لکوسيتوز، آگرانولوسيتوز. پوستي: راش، حساسيت به نور، درماتيت. چشم، گوش، حلق و بيني، تاري‌ديد، گلوکوم. گوارشي: خشکى دهان، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، يبوست، اسهال، زردي، افزايش وزن. ادراري‌تناسلي: احتباس ادرار، تکرر ادرار، شب‌ادراري، ناتوانى جنسي، فقدان قاعدگي، ژنيکوماستي. قلبى عروقي: افت فشارخون وضعيتي، افزايش فشارخون، وقفه قلبي، تغييرات ECG، تاکيکاردي. احتياطات: در کانسر پستان، اختلالات تشنجي، حاملگى (در گروه C قرار دارد)، شيردهى بااحتياط مصرف شود. فارماکوکينتيک: جذب گوارشي: کامل. شروع اثر: سريع. اوج اثر: ۳ـ۲ ساعت. مدت اثر: خوراکى ۱۲ـ۱۰ ساعت، عضلانى ۶ـ۴ ساعت. متابوليسم: کبدي. دفع: صفراوى از راه گوارشي. ملاحظات پرستاري: پيگيرى آزمايشگاهي: ـ بلع خوراکى دارو توسط بيمار را کنترل کنيد و عدم مصرف دارو توسط بيمار يا دادن دارو به بيماران ديگر را بررسى نمائيد. ـ نسبت I&O را اندازه‌گيرى نموده و در صورتي‌که برون‌ده ادرارى بيمار کاهش يابد، مثانه را لمس کنيد. ـ بيلي‌روبين، CBC و تست‌هاى عملکرد کبدى را به‌طور ماهيانه بررسى کنيد. ـ آزمايش کامل ادرار قبل و طى درمان طولاني‌مدت توصيه مي‌شود. توصيه‌ها: ـ اگر نشانه‌هاى اکستراپيراميدال ظاهر شوند بعد از اطمينان از دستور پزشک، به بيمار داروى ضدپارکينسون بدهيد. ـ دارو را با ۱۲۰ml گوجه‌فرنگى يا آب‌ميوه، شير، پرتقال، نوشابه‌هاى کربن‌دار، قهوه، چاي، آب يا غذاهاى نيمه‌جامد (سوپ، سرم) مصرف کنيد. روش تهيه / تجويز: ـ براى جلوگيرى از بروز يبوست مصرف مايعات را افزايش دهيد. ـ بيمار بايد با قرارا دادن وسيله‌اى از ورود صدا جلوگيرى کرده و از صداهاى بلند اجتناب کند. ـ تا زمانى که وضعيت دارو تثبيت شود، حرکت کردن بيمار را زيرنظر داشته باشيد و از برنامه‌هاى ورزشى شديد خوددارى کنيد چون ممکن است غش روى دهد. بيمار بايد براى مدت طولانى سرپا نايستد. ـ براى خشکى دهان از مزمزه کردن آب، آب‌نبات و آدامس مي‌توان استفاده کرد. ـ دارو را در محفظه‌هاى محکم و مقاوم به نور نگهدارى نمائيد. محلول‌هاى خوراکى را در شيشه‌هاى کهربائى رنگ نگهدارى کنيد. زردشدن رنگ محلول تزريقى شايع است و روى توان دارو اثرى ندارد. ارزيابى باليني: پاسخ‌درماني: کاهش تحريک احساسات، توهم، هذيان، سوءظن و بازسازى الگوهاى تفکر و کلام. احساس، آگاهى به زمان و مکان، عدم هوشياري، راه رفتن، تعادل، اختلال الگوى خواب. فشارخون ايستاده و خوابيده نيز نبض و تنفس را هر چهار ساعت طى شروع درمان اوليه بررسى کنيد، قبل از شروع درمان فشارخون را در حد پايه، تثبيت کنيد و اگر فشارخون بيمار به ميزان ۳۰mmHg افت پيدا کرد، گزارش نمائيد. گيجي، غش، طپش قلب و تاکيکاردى هنگام بلندشدن را ارزيابى کنيد. نشانه‌هاى اکستراپيراميدال شامل آکاتيزيا (عدم توانائى در نشستن، حرکات بي‌هدف، ديسکينزى ديررس) (حرکات عجيب و غريب در فک، دهان، زبان و اندام‌ها) و پارکينسونيسم کاذب (سفتي، ترمور، pill rolling و تلوتلو خوردن) را ارزيابى کنيد. تورگور روزانه پوست. اگر يبوست و احتباس ادرار روزانه رخ داد، بايد حجم و ميزان آب رژيم غذائى را زياد کرد. آموزش به بيمار و خانواده: ـ از آنجائي‌که افت فشارخون وضعيتى در اين بيماران به‌طور شايعى رخ مي‌دهد، بيمار بايستى از وضعيت نشسته و خوابيده، به‌تدريج بلند شود. ـ بعد از تزريق عضلاني، بيمار بايد حداقل به‌مدت ۳۰ دقيقه در حالت خوابيده، باقى بماند. ـ از آنجائي‌که ممکن است افت فشارخون رخ دهد، بيمار بايد از وان آب‌گرم، دوش آب‌گرم و حمام گرم اجتناب کند. ـ از آنجائي‌که در صورت قطع مصرف سريع دارو ممکن است نشانه‌هاى اکستراپيراميدال رخ دهند، قطع مصرف دارو بايد به آهستگى صورت گيرد. ـ از مصرف فرآورده‌هاى بدون نسخه براى درمان سرفه، تب يونجه و سرماخوردگى بايد اجتناب کرد مگر اينکه با اجازه پزشک باشد از الکل و مهارکننده‌هاى دستگاه عصبى مرکزى نبايد استفاده کرد، چون ممکن است باعث افزايش خواب‌آلودگى شوند. چون امکان دارد، بين داروها، واکنش‌ متقاطع ايجاد شود. ـ در صورت تماس با آفتاب براى جلوگيرى از آفتاب‌سوختگي، بايد از وسايل محافظ استفاده کرد. ـ بايد ميزان تحمل مريض را با رژيم داروئى ملاحظه نمود. ـ از آنجائي‌که ممکن است کانديديازيس دهاني، رخ دهد بايد بهداشت دهان را خيلى زياد رعايت کرد. ـ علائمى چون گلودرد، کسالت، تب، خونريزى و زخم دهان را گزارش کنيد چون رخ دادن اين علائم نشانه پائين افتادن CBC بيمار است که در اين صورت، مصرف دارو را بايد قطع کرد. ـ چون در هواى گرم، احتمال رخ دادن گرمازدگى وجود دارد به بيمار تأکيد کنيد که در محيط خنکى قرار گيرد. تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي: افزايش: تست‌هاى عملکرد کبدي، آنزيم‌هاى قلبي، کلسترول، گلوکز خون، پرولاکتين، بيلي‌روبين، پروتئين متصل به يد، کلين‌استرازها، ۱۳۱I. کاهش: هورمون‌ها (خون، ادرار). منفى کاذب: تست‌هاى حاملگي، PKU. منفى کاذب: استروئيدهاى ادراري، OHCSـ۱۷. درمان مصرف بيش از حد دارو: اگر دارو خوراکى مصرف شده باشد از شستشوى معده استفاده مي‌کنيم، يک راه هوائى تهيه کرده و باعث ايجاد استفراغ نمي‌شويم.