چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا
وضع دينى ايران از اوايل سدهٔ دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم
دوران صفوى عهد غلبه و رواج قطعى مذهب شيعهٔ امامى اثنىعشرى است. هنگام قيام شاه اسمعيل دين رسمى اسلام به روش اهل تسنّن بود و از ميان مذهبهاى سنّى، مذهب حنفى کيش خاندانهاى تيمورى و جغتائى و بيشتر ايلها و طايفههاى ترکنژاد شرقى و قبيلههاى بلوچ و افغان بود و در ناحيتهاى جنوبى و مرکزى و غربى ايران مذهب شافعى غلبه داشت. از شيعيان گروههائى در مرکزهاى ديرين خود مانند شمال ايران، مشهد، سبزوار، و بيهق، رى، قم و کاشان متمرکز و بعضى در ناحيتهاى ديگر بهصورت اقليتها پراکنده بودند و کيش آنان در حال توسعه و رواج بود و بهعلت احترام روز افزونى که نسبت به خاندان راسالت اظهار مىشد و نيز بنابر وضعى که بعد از غلبهٔ مغول برايشان حاصل شده بود، کمتر مورد تعرّض و آزار بودند مگر بهندرت و بهعلتهاى محلى و انگيزههاى شخصى. پيدا است که با قيام شاه اسمعيل و اعلام رسميت تشيع وضع دگرگون شد، تشيّع مذهب اکثريت گرديد و تسنّن کيش اقليت، چنانکه در بسيارى از ناحيتها و شهرها بالمّره متروک ماند و به بعضى از قسمتها، چنانکه هنوز هست محدود شد. |
غير از تشيع امامى اثنىعشرى، دستههائى از شيعهٔ غاليه (دربارهٔ اين دسته که هنوز هم باقى است، مراجعه شود به تاريخ ادبيات ايران تأليف دکتر ذبيحالله صفا جلد ۵) در مغرب ايران، و بازماندهاى از شيعهٔ اسمعيليه نيز در آغاز عهد صفوى بودهاند و شاه طاهر پيشواى اين فرقهٔ اخير در دوران قدرت شاه اسمعيل ناگزير شد ايران را ترک گويد و بدَ کن مهاجرت کند، چنانکه در بيان حالش خواهيم گفت. |
از دينهاى پيشين آئينهاى زردشتى و يهودى و ترسائى هم در عهد صفوى باقى ماند؛ مسيحيان قلمرو دولت صفوى در گرجستان، ارمنستان و بعضى از بخشهاى غربى آذربايجان مىزيستند و شاه عباس اول گروهى از ارمنيان را در آذربايجان و گيلان و مازندران و اصفهان مستقر ساخت. |
در عهد شاه طهماسب اول نسبت به عيسويان خاصه اهل گرجستان رفتارهاى بسيار خشن سر زد اما بعد از او بهويژه در عهد شاه عباس اول شاه عباس دوم با آنان به مهربانى رفتار مىشد؛ اما حال و کار زردشتيان در اين دوره بر همان شيوهٔ نابهنجار پيشين بود تا آنجا که ناگزير شدند با محمود افغان در برانداختن صفويان همگامى کنند. |
همچنین مشاهده کنید
- زبان و ادب فارسى از نخستين سالهاى سدهٔ دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى (۲)
- وضع دينى ايران از اوايل سدهٔ دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى (۳)
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى (۶)
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى (۴)
- وضع سياسى ايران از نخستين سالهاى سدهٔ دهم تا ميانه سدهٔ دوازدهم هجرى
- وضع علوم از سدهٔ دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى
- وضع اجتماعى ايران از نخستين سالهاى سده دهم تا ميانهٔ سدهٔ دوازدهم هجرى (۵)
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
رئیس جمهور مجمع تشخیص مصلحت نظام مجلس شورای اسلامی قوه قضاییه مجلس دولت سیزدهم رهبر انقلاب شورای نگهبان حسن روحانی صادق زیباکلام مجلس دوازدهم مجلس یازدهم
قوه قضائیه پلیس قتل تهران هواشناسی شهرداری تهران بارش باران دستگیری پلیس راهور سازمان هواشناسی سیل وزارت بهداشت
یارانه بانک مرکزی چین قیمت دلار قیمت خودرو خودرو قیمت طلا سایپا بازار خودرو مسکن بورس دلار
فردوسی شاهنامه همایون شجریان نمایشگاه کتاب سحر دولتشاهی تلویزیون نمایشگاه کتاب تهران کتاب دفاع مقدس سینمای ایران سریال تئاتر
دانشگاه تهران وزارت علوم فضا تحقیقات و فناوری
اسرائیل رژیم صهیونیستی روسیه غزه فلسطین جنگ غزه آمریکا حماس ترکیه افغانستان اوکراین نوار غزه
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال فولاد خوزستان لیگ برتر ایران مهدی طارمی فولاد بازی لیگ برتر فوتبال ایران
گوگل هوش مصنوعی همراه اول موبایل دوربین تبلیغات هواپیما ناسا نوآوری اپل ایلان ماسک
زوال عقل کاهش وزن ویتامین سلامت روان کودک واکسن پرستار کنسرو