پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

اجرای مستقل (Independent performance) (اجرای عمل بدون کمک مربی)


همان‌گونه که از نام حيطه پيدا است، در آن اهدافى قرار مى‌گيرند که در جريان دستيابى به آنها هم 'فکر' و هم 'فيزيک' هردو مداخله دارند. به‌طور کلى آموزش مهارت‌ها در اين حيطه قرار مى‌گيرد. بنابراين قسمت‌هاى قابل توجهى از دروس و محتواهاى مربوط به رشته‌هاى فنى و مهندسي، حرفه‌اى و نظاير آنها براساس اهدافى تدوين مى‌شود که در حيطه روانى - حرکتى قرار مى‌گيرد.
  آمادگى و تقليد (Readiness & imitation)
پس از ايجاد آمادگى‌هاى ياد شده، در همين مرحله خود مهارت را به آهستگى و چنانچه لازم باشد چندين‌بار انجام داده، سپس از فراگيران مى‌خواهيم تا آنان اجراى مهارت را تقليد کنند. نکته‌اى که تذکر آن در اين مرحله ضرورى مى‌باشد اين است که به‌خاطر بسيار مبتدى بودن فراگيران لازم است که مربى در اجراى مهارت ارتباط نزديک خود را با فراگير حفظ کرده و از مساعدت و يارى لحظه‌ به ‌لحظهٔ فراگير دريغ نورزد که مسلماً رفته ‌رفته از ميزان اين وابستگى فراگير پس از تکرار و تمرين کافى کاسته خواهد شد.
  آمادگى ذهنى
منظور از آمادگى ذهنى آن است که فراگيران را به‌طور نظرى در جريان مهارت موردنظر قرار دهيم. به‌عبارت ديگر قبل از اجراى عمل کليه مطالب مربوطه را به‌صورت نظرى به آنان آموزش دهيم. مثلاً در رابطه با 'آموزش رانندگي' نام و کاربرد قسمت‌هاى مختلف اتومبيل را که با آنها سروکار داريم به‌طور نظرى براى آنان مطرح کرده و عملياتى را که آنان بايستى انجام دهند برايشان توضيح دهيم.
  آمادگى فيزيکى
در آمادگى فيزيکي، نحوهٔ استفاده از قسمت‌هاى مختلف بدن نظير دست‌ها، پاها، انگشتان و به‌طور کلى قرارگرفتن بدن را دراثناى اجراى مهارت برايشان توضيح مى‌دهيم.
  آمادگى عاطفى
در آمادگى عاطفى ابعادى نظير فايده و کاربرد مهارت که منجر به بالارفتن ميزان انگيزش آنان مى‌شود، مواردى نظير رعايت حقوق ديگران در اجراى مهارت و گاهى مسائل قانونى مربوطه را مطرح مى‌کنيم.
  اجراى مستقل (Independent performance) (اجراى عمل بدون کمک مربى)
طبيعى است که در اين مرحله بايستى ميزان وابستگى فراگير به مربى بسيار ناچيزتر از مرحلهٔ اول باشد. بنابراين با برنامه‌ريزى درست فراگير به اجراى مهارت مبادرت مى‌ورزد، درحالى که ديگر مساعدت و يارى مستقيم مربى ازميان رفته و اين نظارت او بر اجراى مهارت همچنان ادامه دارد. مثال خوبى براى اين مرحله، اجراى رانندگى توسط فراگيرى است که مربى او در کنارش نشسته ولى برايش 'پدال' نمى‌گيرد.
  سرعت و دقت (Acceleration & Accuracy)
در مرحلهٔ قبل يعنى 'اجراى مستقل' ، فراگير در اجراى مهارت از سرعت و دقت عمل کافى برخوردار نيست. به‌عنوان مثال در تعويض دنده‌هاى اتومبيل او تاحدود زيادى به‌درستى عمل مى‌کند، ولى اين تعويق اولاً به‌سرعت صورت نگرفته، ثانياً، ممکن است دقيق نباشد. به همين منظور در اين مرحله، فراگير را با راهنمايي، تکرار و تمرين کافى به‌جايى مى‌رسانيم که اجراى او سرعت و دقت کافى را دارا باشد.
  هماهنگى حرکات (Coordination of Actions)
در مرحلهٔ 'سرعت و دقت' ، فراگير قادر به اجراى پاره‌مهارت‌هاى معدود و محدودى است و معمولاً قادر به اجراى چند پاره‌مهارت مختلف به‌طور همزمان نيست؛ به‌عنوان مثال، در اجراى مهارت رانندگى او قادر است با سرعت و دقت کافى تعويق دنده‌ها را انجام دهد ولى همزمان با آن به‌راحتى نمى‌تواند در آينه نگاه کند، راهنما بزند و غيره. بنابراين بازهم با راهنمايى و تمرين و تکرار او را به مرحله‌اى مى‌رسانيم که بتواند چند پاره‌مهارت مختلف را همزمان انجام دهد. اين مرحله، هماهنگى حرکات نام دارد.
  عادى شدن (Normality)
در اين مرحله، اجراى مهارت براى فراگيران بسيار عادى مى‌شود و يکى از نشانه‌هاى بارز آن اجراى مهارت است بدون اينکه فراگير درجريان اجرا به فرآيند اجرا فکر کند؛ به‌عنوان مثال، فراگير مسافت قابل توجهى را رانندگى مى‌کند، درحالى که دراثناى رانندگى ممکن است به همه چيز فکر کند به‌استثناى فرآيند اجراى رانندگي. طرح زير مراحل مختلف آموزش مهارت را نشان مى‌دهد.


همچنین مشاهده کنید