پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

ترومبوز ورید عمقی‌ ـ thrombosis deep vein


ترومبوز ورید عمقی‌ عبارت‌ است‌ از بیماری‌ كه‌ طی‌ آن‌ یك‌ لخته‌ خون‌ كه‌ در یك‌ ورید تشكیل‌ می‌شود و ممكن‌ است‌ باعث‌ انسداد نسبی‌ یا كامل‌ جریان‌ خون‌ شود یا رها شده‌ و به‌ ریه‌ برود. این‌ حالت‌ متفاوت‌ از لخته‌های‌ موجود در وریدهای‌ سطحی‌ است‌ كه‌ در آن‌ به‌ ندرت‌ لخته‌ها رها می‌شوند.
معمولاً ساق‌ یا پایین‌ شكم‌ را درگیر می‌كند ولی‌ گاهی‌ سایر وریدهای‌ بدن‌ را مبتلا می‌كند. در افراد بالای‌ 60 سال‌ شایع‌تر است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. گاهی‌ بدون‌ علامت‌
۲. حساسیت‌ به‌ لمس‌ و قرمزی‌ نواحی‌ آسیب‌دیده‌
۳. ناراحتی‌ یا درد در راه‌ رفتن‌. ناراحتی‌ با استراحت‌ بهبود نمی‌یابد.
۴. درد هنگام‌ بلندكردن‌ اندام‌ تحتانی‌ و خم‌ كردن‌ پا (گاهی‌ اوقات‌)
۵. تب‌ (گاهی‌ اوقات‌)
۶. افزایش‌ ضربان‌ قلب‌ (گاهی‌ اوقات‌)
۷. تورم‌ و درد در ناحیه‌ای‌ كه‌ توسط‌ ورید تخلیه‌ می‌شود (معمولاً مچ‌ پا، ساق‌ یا ران‌). تورم‌ در اندام‌ تحتانی‌ هر چیزی‌ در زیر لخته‌ را شامل‌ می‌شود و به‌ انگشتان‌ پا گسترش‌ می‌یابد.
ـ علل‌ بیماری:
تجمع‌ خون‌ در ورید كه‌ مكانیسم‌های‌ لخته‌كننده‌ خون‌ را بر می‌انگیزد. تجمع‌ ممكن‌ است‌ پس‌ از استراحت‌ طولانی‌ در بستر به‌ دنبال‌ جراحی‌ یا در اثر بیماری‌ ناتوان‌كننده‌ مثل‌ حمله‌ قلبی‌، سكته‌ مغزی‌ یا شكستگی‌ استخوان‌ رخ‌ دهد.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. افراد بالای‌ 60 سال‌
۲. چاقی‌
۳. جراحی‌، سانحه‌
۴. بارداری‌
۵. سرطان‌
۶. اختلالاتی‌ چون‌ نارسایی‌ قلبی‌، سكته‌ مغزی‌ و پلی‌سیتمی‌ (افزایش‌ غلظت‌ خون‌)
۷. استفاده‌ از استروژن‌ موجود در قرص‌های‌ ضد بارداری‌ خوراكی‌ یا برای‌ جایگزینی‌ پس‌ از یائسگی‌. این‌ امر به‌ ویژه‌ در صورت‌ استفاده‌ از استروژن‌ همراه‌ با سیگار كشیدن‌ خطرناك‌ است‌.
ـ پیشگیری‌:
۱. به‌ ویژه‌ در صورت‌ مصرف‌ استروژن‌، سیگار را ترك‌ كنید.
۲. در مسافرت‌های‌ طولانی‌ یا اتومبیل‌ یا هواپیما، حداقل‌ هر 2-1 ساعت‌، پاهای‌ خود را حركت‌ دهید.
۳. در طول‌ بیماری‌ها از استراحت‌ طولانی‌ در بستر خودداری‌ كنید. پس‌ از هرگونه‌ اقدام‌ جراحی‌ یا در طی‌ هرگونه‌ بیماری‌ زمین‌گیركننده‌ هرچه‌ زودتر حركت‌دادن‌ اندام‌های‌ تحتانی‌ را شروع‌ كنید.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
اگر بتوان‌ از آمبولی‌ ریوی‌ اجتناب‌ كرد، معمولاً با درمان‌ ضد انعقاد قابل‌علاج‌ می‌گردد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
آمبولی‌ ریه‌ كه‌ طی‌ آن‌ لخته‌ رها می‌شود و به‌ ریه‌ می‌رود. جریان‌ خون‌ ریه‌ مسدود شده‌، باعث‌ مرگ‌ بافت‌ ریه‌ آسیب‌ دیده‌ می‌گردد. تعداد قابل‌ ملاحظه‌ای‌ از بیماران‌ دچار آمبولی‌ ریه‌، به‌ خاطر بیماری‌ می‌میرند.
ـ درمان‌:
۱. آزمون‌های‌ تشخیصی‌ می‌توانند شامل‌ ونوگرافی‌ (رادیوگرافی‌ وریدها)، سونوگرافی‌ و پلتیسموگرافی‌ (میزان‌ خونی‌ را كه‌ از اندام‌ عبور می‌كند، اندازه‌ می‌گیرد) باشند.
۲. اگر لخته‌ها كوچك‌، محدود به‌ ساق‌ بوده‌ و بیمار توانایی‌ حركت‌ داشته‌ باشد، درمانی‌ لازم‌ نیست‌. لخته‌ها غالباً خود به‌ خود رها می‌شوند.
۳. برای‌ اكثر بیماران‌ بستری‌ شدن‌ به‌ خاطر تزریق‌ ضد انعقادها و مشاهده‌ عوارض‌ لازم‌ است‌.
۴. در بیماران‌ خاص‌، اقدام‌ جراحی‌ برای‌ كار گذاشتن‌ یك‌ دستگاه‌ غربال‌ («چتر») در ورید اجوف‌ تحتانی‌ (ورید اصلی‌ كه‌ به‌ ریه‌ها وارد می‌شود) برای‌ به‌ دام‌ انداختن‌ لخته‌ها قبل‌ از رسیدن‌ به‌ ریه‌ها.
ـ داروها:
۱. ضد انعقاد داخل‌ وریدی‌ برای‌ پیشگیری‌ از گسترش‌ لخته‌ها
۲. ممكن‌ است‌ داروهای‌ حل‌كننده‌ لخته‌ تجویز شوند كه‌ به‌طور فعال‌، لخته‌ها را حل‌ می‌كنند.
۳. برای‌ به‌ حداقل‌ رساندن‌ خطر آمبولی‌ ریه‌، آزمون‌های‌ خونی‌ برای‌ پایش‌ غلظت‌ ضد انعقاد، اجباری‌ است‌. ضد انعقادهای‌ خوراكی‌ ممكن‌ است‌ به‌ مدت‌ 6 ماه‌ یا بیشتر لازم‌ باشند.
ـ فعالیت‌:
استراحت‌ در بستر تا رفع‌ تمام‌ علایم‌ التهاب‌. در هنگام‌ استراحت‌، حركت‌ دادن‌ عضلات‌ پا، خم‌كردن‌ مچ‌ پا و تكان‌ دادن‌ انگشتان‌ پا را تبدیل‌ به‌ عادت‌ خود كنید. از جوراب‌های‌ كشی‌ مناسب‌ یا بانداژهای‌ كشی‌ استفاده‌ كنید ولی‌ از بند جوراب‌ یا جوراب‌ كشباف‌ بلند استفاده‌ نكنید. در هنگام‌ نشستن‌ به‌ مدت‌طولانی‌ پاها را بالاتر از باسن‌ قرار دهید. پاها را از بستر بلند كنید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
رژیم‌ غذایی‌ خاصی‌ ندارد. در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ ترومبوز ورید عمقی‌ را داشته‌ باشید.
۲. اگر دچار علایم‌ جدید و غیر قابل‌ توجیه‌ شده‌اید. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ تولید كنند.
۳. اگر موارد زیر در طول‌ درمان‌ رخ‌ دهند: خونریزی‌ غیرمنتظره‌ از هر مكان‌، درد قفسه‌ سینه‌، سرفه‌ خونی‌، تنگی‌ نفس، تداوم‌ یا افزایش‌ تورم‌ و درد علی‌رغم‌ درمان.‌


همچنین مشاهده کنید