پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

فئوكروموسیتوم‌ ـ pheochromocytoma


فئوكروموسیتوم‌ توموری‌ كه‌ معمولاً در مركز (مدولا) غدد فوق‌كلیوی‌ (دو غده‌ چسبیده‌ بر بالای‌ دو كلیه‌) ایجاد می‌شود. این‌ تومور اغلب‌ خوش‌خیم‌ (95% موارد) بوده‌ و به‌ سایر اعضا گسترش‌ نمی‌یابد. این‌ بیماری‌ بزرگسالان‌ از هر دو جنس‌ را مبتلا ساخته‌ و معمولاً در سنین‌ 50-30 سال‌ بروز می‌كند.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. لرزش‌ و عصبی‌ بودن‌
۲. احساس‌ مرگ‌
۳. احساس‌ گرسنگی‌
۴. تعریق‌؛ رنگ‌ پریدگی‌
۵. ضعف‌ و خستگی‌
۶. كاهش‌ وزن‌ بدون‌ توجیه‌
۷. حملات‌ فشار خون‌ بسیار بالا همراه‌ با سردرد
۸. تُندی‌ ضربان‌ قلب‌ پس‌ از وزش‌، هیجانات‌ یا مواجهه‌ با سرما
۹. تهوع‌ و استفراغ‌ حملات‌ برخی‌ از این‌ علایم‌ ممكن‌ است‌ چندبار در روز رخ‌ داده‌ و یا به‌ طور گاهگاهی‌ با فاصله‌ تا دو ماه‌ بروز كند.
ـ علل‌ بیماری:
هورمون‌های‌ اپی‌نفرین‌ و نوراپی‌نفرین‌ تولید شده‌ توسط‌ مركز غدد فوق‌كلیوی‌ در دستگاه‌ عصبی‌ مركزی‌ جهت‌ كنترل‌ ضربان‌ قلب‌، فشارخون‌ و سایر عملكردهای‌ حیاتی‌ بدن‌ به‌ كار می‌روند. وقتی‌ توموری‌ در این‌ ناحیه‌ ایجاد شود (فئوكروسیتوم‌) با وجود خوش‌خیم‌ بودن‌، بیش‌ از اندازه‌ معمول‌ هورمون‌ ترشح‌ می‌كند و این‌ افزایش‌ هورمون‌ها باعث‌ ایجاد علایم‌ می‌شود. علت‌ ایجاد تومور ناشناخته‌ است‌.
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
بارداری،‌ سابقه‌ خانوادگی‌ فئوكروموسیتوم‌.
ـ پیشگیری‌:
پیشگیری‌ خاصی‌ ندارد.
ـ عواقب‌ مورد انتظار:
معمولاً با جراحی‌ قابل‌ معالجه‌ است‌.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
سكته‌ مغزی‌ ناشی‌ از فشارخون‌ بسیار بالا در طی‌ یك‌ حمله‌، آسیب‌ كلیوی‌، مغزی‌ یا قلبی‌ و یا مرگ‌ در اثر فئوكروموسیتوم‌ تشخیص‌ داده‌ نشده‌ و درمان‌ نشده‌.
ـ درمان‌:
بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌های‌ ادرار و خون‌ برای‌ اندازه‌گیری‌ سطوح‌ كاتكولامین‌ها (كاتكولامین‌ها از محصولات‌ تولید هورمون‌ در مركز غدد فوق‌ كلیه‌ هستند). ام‌آرآی‌، و اسكن‌ هسته‌ای‌ باشد. جراحی‌ برای‌ برداشت‌ تومور. معمولاً پس‌ از چند روز بررسی‌ و درمان‌ مقدماتی‌ با داروهای‌ مهاركننده‌ آزادشدن‌ هورمون‌ها در طی‌ جراحی‌، تومور از طریق‌ یك‌ برش‌ جراحی‌ برروی‌ شكم‌ خارج‌ می‌گردد.
ـ داروها:
داروهای‌ مسدودكننده‌ گیرنده‌های‌ آلفا و بتا آدرنژیك‌ قبل‌ از جراحی‌ به‌ منظور مهار اثر هورمون‌ها در طی‌ جراحی‌ تجویز می‌شود تجویز داروهایی‌ برای‌ درمان‌ فشارخون‌ بالا ممكن‌ است‌ ضرورت‌ یابد.
ـ فعالیت‌:
پس‌ از بهبود از جراحی‌ محدودیتی‌ ندارد.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
قبل‌ از جراحی‌، رژیم‌ پرنمك‌ برای‌ افزایش‌ حجم‌ خون‌ ممكن‌ است‌ توصیه‌ گردد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان دارای‌ علایم‌ فئوكروموسیتوم‌ باشید. اگر دچار علایم‌ جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای‌ تجویزی‌ ممكن‌ است‌ با عوارض‌ همراه‌ باشند.


همچنین مشاهده کنید