سه شنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 23 April, 2024
مجله ویستا

نارسایی‌ حاد كلیه‌ ـ renal failure acute


نارسایی‌ حاد كلیه‌ نارسایی‌ ناگهانی‌ عملكرد كلیه‌ها. كلیه‌ها در حالت‌ طبیعی‌ وظیفه‌ پاك‌ كردن‌ بدن‌ از مواد زاید را به‌عهده‌ دارد، و در صورت‌ نارسایی‌ آنها، مواد زاید تجمع‌یافته‌ و باعث‌ بروز علایمی‌ می‌شوند كه‌ شدت‌ آنها متغیر است‌. این‌ اختلال‌ معمولاً دارای‌ یك‌ سیر كوتاه‌ و نسبتاً شدید بوده‌ ولی‌ اغلب‌ قابل‌ علاج‌ است‌.
ـ علایم‌ شایع‌:
۱. قطع‌ برون‌ده‌ ادراری‌ یا برون‌ده‌ ادراری‌ كم‌
۲. تهوع‌، استفراغ‌، اسهال‌ و بی‌اشتهایی‌
۳. تغییرات‌ ذهنی‌ از قبیل‌ تحریك‌پذیری‌، خواب‌آلودگی‌، استوپور یا اغما
۴. تشنج‌
۵. خارش‌ شدید
۶. فشار خون‌ بالا یا پایین‌
۷. بروز بدون‌ توجیه‌ كبودی‌، نقاط‌ خونریزی‌ زیرپوستی‌ یا خونریزی‌ خودبه‌خودی‌ علایم‌ بیماری‌های‌ زمینه‌ساز نارسایی‌ حاد كلیه‌ (به‌ قسمت‌ «علل‌» رجوع‌ شود) نیز ممكن‌ است‌ وجود داشته‌ باشد.
ـ علل‌ بیماری:
بیماری‌های‌ خود كلیه‌ یا سایر قسمت‌های‌ بدن‌ می‌توانند باعث‌ اختلال‌ عملكرد كلیه‌ گردند كه‌ در نتیجه‌ مواد زاید در جریان‌ خون‌ و بافت‌ها تجمع‌ می‌یابند. بیماری‌های‌ زمینه‌ساز نارسایی‌ حاد كلیه‌ عبارتند از:
۱. شوك‌ همراه‌ با فشار خون‌ بسیار پایین‌
۲. مسمومیت‌ خون‌ (سپتی‌سمی‌)
۳. نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
۴. عدم‌ تعادل‌ مایعات‌ و الكترولیت‌ها
۵. واكنش‌ به‌ تزریق‌ خون‌
۶. تصادفات‌ شدید همراه‌ با آسیب‌ عضلانی‌ گسترده‌
۷. گلومرولونفریت‌ حاد
۸. میلوم‌ متعدد
۹. انسداد جریان‌ خون‌ مشروب‌كننده‌ كلیه‌
۱۰. سنگ‌های‌ كلیه‌ كه‌ باعث‌ انسداد هر دو حالب‌ و یا پیشابراه‌ شده‌ باشند. بزرگی‌ پروستات‌
۱۱. مصرف‌ برخی‌ داروها، از قبیل‌ داروهای‌ ضد سرطان‌، كانامایسین‌، آمفوتریسین‌ بی‌، داروهای‌ ضدتشنج‌ یا مصرف‌ بیش‌ از حد ویتامین‌ ـ د
ـ عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر:
۱. جراحی‌ اخیر
۲. افرادی‌ كه‌ تنها یك‌ كلیه‌ دارند.
۳. تصادفات‌ منجر به‌ آسیب‌های‌ شدید
۴. سابقه‌ طبی‌ بیماری‌های‌ درگیركننده‌ كلیه‌، نظیر دیابت‌ یا نقرس‌
ـ پیشگیری‌:
پیشگیری‌ خاصی‌ ندارد. در صورت‌ امكان‌ درصدد درمان‌ هرچه‌ سریعتر علل‌ زمینه‌ساز و عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر ذكرشده‌ در بالا برآیید.
ـ عواقب‌ موردانتظار:
اگر علت‌ زمینه‌ای‌ قابل‌ كنترل‌ بوده‌ و درمان‌ فوری‌ نارسایی‌ كلیه‌ امكان‌پذیر باشد، احتمال‌ بهبود كامل‌ وجود دارد. در غیر این‌ صورت‌، این‌ اختلال‌ می‌تواند به‌ نارسایی‌ مزمن‌ كلیه‌ یا مرگ‌ بینجامد.
ـ عوارض‌ احتمالی‌:
۱. نارسایی‌ احتقانی‌ قلب‌
۲. افزایش‌ خطر عفونت‌ها
۳. نارسایی‌ مزمن‌ كلیه‌
ـ درمان‌:
۱. بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ آزمایش‌ شمارش‌ سلول‌های‌ خون‌، آزمایش‌های‌ خون‌ و ادرار جهت‌ ارزیابی‌ عملكرد كلیه‌ و وضعیت‌ تعادل‌ آب‌ و الكترولیت‌، نوار قلب‌ (روشی‌ برای‌ تشخیص‌ بیماری‌های‌ قلبی‌ از طریق‌ ارزیابی‌ فعالیت‌ الكتریكی‌ قلب‌)، نمونه‌برداری‌ سوزنی‌ كلیه‌، و رادیوگرافی‌ شكم‌، كلیه‌ها، حالب‌ها و مثانه‌ برای‌ شناسایی‌ سنگ‌ كلیه‌، باشد.
۲. درمان‌ براساس‌ علت‌ زمینه‌ساز نارسایی‌ كلیه‌ تعیین‌ می‌شود.
۳. جراحی‌ در مواردی‌ كه‌ علت‌ زمینه‌ای‌ با جراحی‌ قابل‌ اصلاح‌ باشد توصیه‌ می‌شود.
۴. بستری‌ فوری‌ بیمار در بیمارستان‌ جهت‌ تجویز آب‌ و الكترولیت‌ و دیالیز (گاهی‌) ضروری‌ است‌.
۵. دیالیز (روش‌ مصنوعی‌ برداشت‌ مواد زاید از خون‌ در غیاب‌ عملكرد كلیه‌ها) تا هنگام‌ بازگشت‌ عملكرد كلیه‌ها ممكن‌ است‌ لازم‌ گردد.
ـ داروها:
داروهایی‌ برای‌ كنترل‌ علت‌ زمینه‌ای‌ نارسایی‌ كلیه‌، آنتی‌بیوتیك‌ها در صورت‌ بروز عفونت‌.
ـ فعالیت‌:
تا بهبود این‌ اختلال‌ در بستر استراحت‌ نمایید. پس‌ از بهبود علایم‌ فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را هرچه‌ سریعتر از سر بگیرید.
ـ رژیم‌ غذائی‌:
غذاها و مایعات‌ دریافتی‌ باید با دقت‌ كنترل‌ شوند تا از بروز اختلالات‌ آب‌ و الكترولیت‌ جلوگیری‌ شده‌ و تجمع‌ مواد زاید در بدن‌ به‌ حداقل‌ برسد. طرح‌ریزی‌ یك‌ رژیم‌ غذایی‌ حاوی‌ كربوهیدرات‌ زیاد و پروتئین‌ (منبع‌ اصلی‌ تولید مواد زاید در بدن‌) كم‌ برای‌ كاستن‌ از بار كاری‌ كلیه‌ها ممكن‌ است‌ بخشی‌ از درمان‌ این‌ اختلال‌ باشد.
ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:
۱. كوتاهی‌ نفس‌
۲. تب‌، لرز، سردرد، یا درد عضلانی‌
۳. خونریزی‌ غیرمنتظره‌ از هر جای‌ بدن‌


همچنین مشاهده کنید