سوختگى

سوختگى

با اينکه نبايد بيهوده شما را در جريان اتفاقات ناگوار قرار داد ولى دربارهٔ سوختگى نيز حتماً بايد مطالبى بدانيد. 'چنين اتفاقى هرگز براى بچهٔ من نخواهد افتاد' ، اين تصورى است که هر مادرى دارد ولى با وجود آن شاهد اين همه وقايع سوختگى هستيم، چه خفيف و چه شديد. در سوختگى پوست چند حالت پيش مى‌آيد:

- اگر پوست فقط قرمز شده باشد ، می‌گوئیم سوختگی از نوع درجه یک است.

- اگر سوختگی همراه با تاول باشد ، می‌گوئیم سوختگی از نوع درجه دو است.

- و اگر پوست کنده شده و زخم شده باشد می‌گویند سوختگی از نوع درجه سه است.

و اما باید دانست که شدت سوختگی در ساعات اول مشخص نمی‌شود بلکه غالباً پس از چند ساعت مشخص می‌گردد که بافت‌ها تا چه اندازه آسیب دیده‌اند.

سوختگى بسيار سوزش دارد و بيشتر از اين جهت است که بلافاصله پس از سوختگى طفل را نزد طبيب و يا به بيمارستان مى‌برند. در بيمارستان‌ها معمولاً طبيب فوراً در بالين طفل سوخته حاضر مى‌شود و اگر سوختگى در دست و يا در صورت باشد در اينجا حضور فورى طبيب حتماً لازم است. در غير اين صورت ممکن است عواقب شومى به‌دنبال داشته باشد. در دست به خاطر احتياج مبرم و به اين عضو در صورت به لحاظ بد شکل و بد منظر شدن که در اطفال اين خطر بسيار جدى است. در هنگام سوختگى که سطح وسيعى از پوست را در برگرفته باشد مثلاً سطح تمام پشت و يا يک دست و يا سطح تمام پا بايد حتماً تحت نظر پزشک مداوا صورت گيرد. زيرا در اينجا مسئله فقط يک زخم سطحى نيست که بايد معالجه شود بلکه در کنار اين مسئله جريان خون و سوخت و ساز سلول‌ها نيز مطرح است که در اين قسمت اطفال بيشتر از بزرگسالان حساس هستند. درست نقطهٔ مقابل سقوط!

حال تکليف شما در موارد سوختگى جزئى و يا عميق تا اينکه دکتر برسد چيست؟ انگشت اشاره و کنجکاو طفل خود را که به اطو چسبيده فقط به خاطر آنکه باور نمى‌کرده که داغ باشد، در آب سرد فرو ببريد. اين کار هم از سوزش آن مى‌کاهد و هم جريان التيام را تسريع مى‌کند. سوختگى‌هاى عميق و جدى را با يک باند استريل و اگر باند در دسترس نبود با دستمال شسته شده‌اى که مجدداً روى آن اطوى داغ کشيده باشيد، بپوشانيد. از اعمال اين روش قديمى که روى سوختگى‌ها آرد مى‌پاشيدند و يا روغن مى‌ماليدند مطلقاً دورى کنيد. بلکه از ژل‌هاى سوختگى جديد استفاده نمائيد. اين ژل هم سطح زخم را خنک مى‌کند که مطبوع است زيرا از سوزش مى‌کاهد و هم يک لايه روى زخم را مى‌پوشاند که در سوختگى‌هاى درجهٔ ضعيف ديگر احتياج به پانسمان نيست. و هم از عفونى شدن جلوگيرى به‌عمل مى‌آورد. زيرا سطح سوخته شده بسيار مستعد عفونت است، و هم باعث مى‌شود که سطح زخم نرم نگاه داشته شود.

آفتاب سوختگى

سوختگى فقط توسط اطو، آب جوش، و اجاق داغ صورت نمى‌گيرد بلکه آفتاب نيز باعث سوختگى مى‌شود. در نوع سوختگى اخير علاوه بر آثار ظاهرى کليه ارگان‌هاى بدن نيز آسيب مى‌بينند. اطفال کوچک که در آفتاب خيلى مانده باشند مى‌توانند پس از چند ساعت آثار بيمارى از خود بروز دهند و حتى دچار تب شوند. سر مخصوصاً از ساير اعضاء حساس‌تر است. جاذبهٔ نور خورشيد که به سر بتابد تغييراتى در نحوهٔ جريان خون بدن در مغز ايجاد مى‌کند که مى‌تواند باعث اختلالاتى در جريان عمومى خون بدن شود.

جاذبهٔ شديد نور خورشيد در جريان خون مغزى اختلال ايجاد مى‌کند و باعث اختلالات گردش خونى در کليهٔ بدن مى‌گردد. هر کس به تجربه مى‌داند که عارضهٔ آفتاب سوختگى فوراً ظاهر مى‌گردد و حتى در ابتدا احساس سوزش نيز وجود ندارد و از طرف ديگر قابليت تحمل پوست هر طفل در مقابل نور خورشيد متفاوت است. امروزه مد شده است که پوست را در آفتاب مى‌سوزانند و برنزه مى‌کند و تصور مى‌کنند که انسانى که پوست او در اثر نور خورشيد قهوه‌اى شده باشد سالم و سرحال است. اما فراموش مى‌کنند که اين قهوه‌اى شدن پوست به قيمت آفتابزدگى حاد و يا ضعيف تمام مى‌شود مخصوصاً اگر بخواهند در مدت کوتاهى به آن جامعه عمل بپوشانند در حالى‌که بايد بدانند نور خورشيد تا اين حد براى پوست خوب نيست. و براى جريان خون نيز مضر است. و اين مسئله در مورد اطفال بيشتر مصداق دارد. از اين جهت بايد در خصوص حمام آفتاب محتاط بود. حمام آفتاب را براى اطفال از بهار آغاز مى‌کنيم و در ابتدا از دقيقه شروع مى‌نمائيم. در تابستان و کنار دريا حتماً کلاهى با لبهٔ پهن سر آن مى‌گذاريم. دقت کنيد که اطفال در کنار دريا بيشتر در سايه بمانند و کمتر وارد آب شوند.

ولى از آنجائى که اطفال کمتر در سايهٔ کنار ساحل بند مى‌شوند و بيشتر دوست دارند در آب بازى کنند و آنجا نيز آفتاب داغ و سوزان به سر مى‌تابد، بنابراين به مسئلهٔ آفتاب‌زدگى فکر کنيد و بهتر است که اطفال از نصف يک روز تعطيل بهره و لذت ببرند تا اينکه بعد شما سه روز کار بيماردارى نکنيد. در شهرها خطر آفتاب‌زدگى کمتر است، زيرا ساختمان‌ها و شيشه‌ها قسمت اعظم اشعه‌ماوراء بنفش را جذب مى‌کنند. در روزهاى داغ بهتر است در ساعات اوليهٔ صبح که خنک‌تر است براى خريد و هواخورى بيرون برويد تا طفل شما دچار گرمازدگى نشود. به‌طور کلى برنامهٔ روزانه را بايد با آب و هواى منطقه منطبق ساخت. آفتاب سوختگى مانند ساير سوختگى‌هاى خفيف درمان مى‌شود و بهتر از همه پودر زدن است. مادامى که پوست قرمز است از صابن اجتناب مى‌ورزيم. روغن زدن در اول بى‌فايده است مخصوصاً بعضى از انواع روغن‌ها بيشتر ناحيهٔ سوخته را تحريک مى‌کنند. روغن فقط هنگامى که پوست شروع به پوسته پوسته شدن مى‌کند اثر مطلوب دارد. اگر تب ظاهر شده و طفل بى‌حال است و پوست تاول زده بايد حتماً با طبيب مشورت کنيد. بهتر از همه آن است که مطلقاً از بروز چنين اتفاقى جلوگيرى به‌عمل آوريد و بايد هميشه در اين فکر باشيد که نور مستقيم خورشيد در تابستان فقط يک منبع حرارت نيست بلکه اشعه‌اى بسيار مؤثر و قوى است. مخصوصاً براى اشخاص شهرنشين چون هيچوقت از جاذبه نور خورشيد به‌طور کامل استفاده نکرده‌اند مى‌توانند خطرناک باشد.