|
| اختلال خواب مرتبط با تنفس
|
|
| با خواب مختل و ناآرام که منجر به خواب‌آلودگی زیاد یا بی‌خوابی می‌شود و در اثر یک اختلال تنفس مرتبط با خواب به‌وجود می‌آید مشخص می‌شود. سه نوع آپنه خواب عبارتند از: انسدادی، مرکزی، مختلط.
|
|
| - آپنه خواب انسدادی:
|
| ۱. معمولاً در مردان مسن یا میانسال با وزن بالا روی می‌دهد.
|
|
| ۲. علایم اصلی عبارتند از خر خر بلند با دوزهای آپنه.
|
|
| ۳. خواب‌آلودگی شدید در طی روز با حملات طولانی و غیر نیروبخش روزانه خواب.
|
|
| ۴. بیماران از دوره‌های آپنه آگاهی ندارند.
|
|
| ۵. سایر علایم عبارتند از: سردردهای شدید صبحگاهی، کنفوزیون صبحگاهی، اضطراب و افسردگی
|
|
| ۶. یافته‌های دیگر شامل افزایش فشار خون، آریتمی، نارسائی قلب راست و ادم محیطی هستند که در صورت عدم درمان به‌تدریج تشدید می‌شوند.
|
|
| ۷. ارزیابی‌های آزمایشگاهی خواب نشان‌دهنده توقف جریان هوا یا وجود ادامه حرکات تنفسی در قفسه سینه هستند.
|
|
| ۸. در موارد شدید، بیماران بیش از ۵۰۰ حمله آپنه در یک شب دارند.
|
|
| ۹. هر حمله ۱۰ تا ۲۰ ثانیه طول می‌کشد.
|
|
| ۱۰. درمان عبارت است از فشار مداوم و مثبت مجرای تنفسی از طریق بینی (continuous positive ariway pressure ـ CPAP)، اوولوفارنژیوپالاتوپلاستی، کاهش وزن یا داروهای سه‌حلقه‌ای که دوره‌های REM را کوتاه می‌کنند. آپنه انسدادی بیشتر در این مرحله رخ می‌دهد. اگر اختلال مشخصی در مجاری تنفسی فوقانی یافت شود، مداخله جراحی لازم می‌شود.
|
|
| - آپنه خواب مرکزی:
|
| ۱. نادر است.
|
| ۲. توقف جریان هوا ثانویه به کاهش یا فقدان تلاش تنفسی.
|
| ۳. درمان شامل تهویه مکانیکی یا CPAP از راه بینی است.
|
|
| - نوع مختلط:
|
| شامل ویژگی‌های هر دو آپنه انسدادی و مرکزی هنگام خواب است.
|
|
| - کاهش مرکزی تهویه آلوئولر:
|
| آپنه مرکزی که به دنبال آن یک مرحله انسدادی رخ می‌دهد.
|
|
| ۱. نقص تهویه به‌صورتی که اختلال تنفسی صرفاً در خواب پدیدار یا تشدید می‌شود و حملات آپنه هم دیده نمی‌شوند.
|
|
| ۲. اختلال تهویه با حجم جاری یا تعداد تنفس ناکافی در طی خواب مشخص می‌شود.
|
|
| ۳. ممکن است باعث مرگ در حین خواب شود (نفرین ondine).
|
|
| ۴. درمان با تهویه مکانیکی (مثلاً تهویه از راه بینی) انجام می‌شود.
|
|
| اختلال خواب چرخه شبانه‌روزی (circadian rhythm sleep disorder)
|
|
| شامل محدوده وسیعی از مسائلی است که دربرگیرنده عدم هماهنگی بین دوره‌های خواب واقعی و مورد نیاز هستند.
|
|
| ـ اختلالات گذرا همراه با تغییر شیفت کار و خستگی پرواز ـ jet lag:
|
| ۱. خودمحدود است. با هماهنگ شدن بدن یا برنامه خواب و بیداری جدید از بین می‌رود.
|
| ۲. هماهنگ شدن یا جلو افتادن زمان خواب سخت‌تر از تأخیر خواب است.
|
|
| - اختلالات شامل: نوع تأخیر در خواب، نوع خستگی پرواز (به‌دلیل اختلاف ساعت)، نوع شیفت کاری، نوع نامشخص (مثلاً جلو افتادن خواب، الگوی غیر ۲۴ ساعته، الگوی نامنظم یا به‌هم ریخته خواب و بیداری).
|
|
| ۱. کیفیت خواب طبیعی است، اما زمان‌بندی آن به‌هم خورده است.
|
| ۲. بیمار می‌تواند تا زمانی‌که برنامه جدید حاصل شود با تأخیر تدریجی در زمان خواب، برنامه خواب خود را تنظیم کند.
|
|
| - بیشتر درمان‌های مؤثر برای اختلالات برنامه خواب بیداری، شامل یک برنامه منظم از نوردرمانی با نور درخشان گذرا مفیدتر از اختلالات دائم است. مصرف خوراکی ملاتونین، هورمونی که توسط غده پینه‌آل تولید می‌شود و باعث القاء خواب می‌شود، برای تغییر چرخه‌های خواب و بیداری به‌کار می‌رود، اما اثر آن هنوز مشخص نیست.
|
|
| کژخوابی‌های طبقه‌بندی‌شده
|
|
| - اختلال حرکت دوره‌ای پا (که در گذشته به‌عنوان میوکلونوس شبانه خوانده می‌شد):
|
| ۱. حرکات دوره‌ای و کلیشه‌ای یا (هر ۳۰ ثانیه)
|
| ۲. هیچ فعالیت تشنجی وجود ندارد.
|
| ۳. بیشتر در بیماران مسن‌تر از ۵۵ سال دیده می‌شود.
|
| ۴. همراه با بیدار شدن‌های مکرر است.
|
| ۵. خوابی که نشاط‌آور و خستگی‌زدا نیست.
|
| ۶. خواب‌آلودگی روزانه یک علامت اصلی است.
|
| ۷. بیمار از وقایع میوکلونیک آگاه نیست.
|
| ۸. داروهای متنوعی از جمله کلونازپام، مواد شبه‌افیونی و لوودوپا می‌توانند مؤثر باشند.
|
|
| ـ سندرم پاهای بی‌قرار:
|
| ۱. احساس ناراحتی در پاها در زمان استراحت.
|
| ۲. محدود به زمان خواب نیست، اما می‌تواند در به خواب رفتن تداخل کند.
|
| ۳. با حرکت دادن پاها از بین می‌رود.
|
| ۴. ممکن است همزمان میوکلونوس مرتبط با خواب هم وجود داشته باشد.
|
| ۵. درمان انتخابی استفاده از بنزودیازپین‌ها (مثلاً کلونازپام) است.
|
| در موارد شدید لوودوپا یا مواد شبه‌افیونی هم ممکن است به‌کار روند.
|
|
| - سندرم کلاین - لوین:
|
| ۱. اختلال دوره‌ای پرخوابی.
|
| ۲. معمولاً در مردان جوان روی می‌دهد که برای چندین هفته بیش از اندازه می‌خوابند.
|
| ۳. بیمار فقط برای غذا خوردن حریصانه از خواب بیدار می‌شود.
|
| ۴. با فعالیت زیاد جنسی و خصومت زیاده از حد در ارتباط است.
|
| ۵. به دنبال حملات فراموشی رخ می‌دهد.
|
| ۶. ممکن است بعد از سال‌ها به‌طور ناگهانی بهبود یابد.
|
| ۷. بیماران در فاصله بین حملات طبیعی هستند.
|
| ۸. درمان شامل محرک‌ها (آمفتامین، متیل‌فنیدیت 'methyl-phenidate' و پمولین 'pemoline' برای پرخوابی و روش‌های پیشگیرانه برای سایر علایم است. استفاده از لیتیوم هم موفقیت‌آمیز بوده است.
|
|
| - سندرم مرتبط با قاعدگی:
|
| برخی زنان ممکن است هنگام قاعدگی و یا کمی قبل از شروع آن، پرخوابی شدید متناوب، تغییر الگوهای رفتاری و خوردن حریصانه را تجربه کنند.
|
|
| - خواب ناکافی:
|
| با شکایت از خواب‌آلودگی روزانه، تحریک‌پذیری، ناتوانی در تمرکز و نقص در قضاوت در شخصی که به‌طور دائم نمی‌تواند به مقدار کافی بخوابد، تا یک بیماری همراه با هوشیاری داشته باشد مشخص می‌شود.
|
|
| - مستی خواب:
|
| ۱. ناتوانی در هوشیاری کامل برای مدتی طولانی بعد از بیدار شدن از خواب.
|
| ۲. بیشتر از افراد مبتلا به آپنه خواب و یا بعد از محرومیت مداوم از خواب دیده می‌شود.
|
| ۳. ممکن است به‌عنوان یک اختلال منفرد دیده شود.
|
| ۴. درمان اختصاصی وجود ندارد. محرک‌ها ممکن است ارزش محدودی داشته باشند.
|
|
| - بی‌خوابی در ارتفاعات:
|
| ۱. در ارتفاعات بالاتر به موازات کاهش سطح اکسیژن شدیدتر می‌شود.
|
| ۲. استازولامید ممکن است نیروی تهویه را افزایش دهد و هیپوکسمی را کم کند.
|
| ۳. ممکن است بیماران با آپنه از خواب بیدار شوند.
|
| ۴. بی‌خوابی، ثانویه به تغییر در نقطه تنظیم تهویه‌ای شروع خواب و مشکلات تنفسی منتج از آن است.
|
