سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا
نمونهای از یک واحد تجربی
با اين روش، ابتدا مبدأ آب را در برف و باران مىتوان مطالعه کرد. اين مبحث شامل تغييرات درجه حرارت و رطوبت و تکثيف و علم آمار باران است. پس از آن استعمال بخار آب، آب و يخ بررسى مىشود. در مبحث بخار آب، توسعهٔ ديگهاى بخار و گرم کردن به وسيله بخار آب و غيره را مىتوان مطالعه کرد. در بحث يخ، موضوع انجماد و سرد کردن و محلولهاى نمکين و رودخانههاى يخى و تودههاى يخ شناور به ميان مىآيد. در مورد آب، تجربيات متعددى را مىتوان نام برد؛ از قبيل آب آشاميدني، ميکروبهاى بيمارىزا، استعمال ميکروسکوپ، حمل و نقل به وسيلهٔ آب رودخانهها، درياها و اقيانوسها، محصول، باران، آبياري، اهميت آب در پرورش گياه و درخت و کشاورزي، شستشو، نظافت، سيل، محافظت آبها و زمين، قوهٔ جاذبه، تلمبهها و فشار جو. |
به اين ترتيب، مىتوان مطالب مفيدى را نظير آنچه در بالا ذکر شد، انتخاب کرد و با کمک معلمان و مربيان رشتههاى مختلف و شاگردان به مطالعه آنها پرداخت و اطلاعات مورد نياز را از راه مطالعه کتابهاى مختلف، گردشهاى علمي، تجربيات روزانه و مشاهدات شاگردان به دست آورد. در اين مطالعات، هر گروهى از شاگردان ممکن است يکى از مباحث را انتخاب کنند و نتيجهٔ کار خود را براى ديگران گزارش دهند. جزوهها و برنامههايى که تهيه مىشوند، براى واحدهاى بعدى نيز مفيد خواهند بود. در پايان، شاگردان و معلمان به کمک يکديگر ارزش کار واحد مورد مطالعه را تعيين خواهند کرد. به اين ترتيب، شکل يک واحد تجربى دربارهٔ آب از حدود مصنوعى درس و کتاب تجاوز کرده، ارتباطات طبيعى علوم را به طريقى پرمعنا روشن مىسازد. |
پس از اين مراحل، شاگردان مىتوانند به موضوعهاى مختلفى از قبيل علوم طبيعي، ميکروبها، مرضها، بهداشت، فيزيک، شيمي، جغرافيا، کشاورزي، محافظت منابع طبيعي، رياضيات، زبان فارسى و علوماجتماعى پى برده، اطلاعات و تجارب فراوانى کسب کنند. حل مسألهٔ آب به آنها توانايى خواهد بخشيد تا مسائل ديگر را با روش صحيح دنبال و حل کنند. بعلاوه، آموختنى که به اين شکل حاصل شود، باعث ارضاى درونى شاگرد شده، او را به مطالعه علاقهمند خواهد کرد. |
ممکن است روش واحد تجربى مشکل به نظر آيد؛ علت اين است که ما هنوز به آن عادت نکردهايم. برخى مىگويند تنها معلم کارآزموده و خوب مىتواند عهدهدار چنين واحدى شود، ولى بايد گفت که اگر معلم بىتجربه نيز به جاى روش خشک و کهنهٔ متداول که فقط به قوهٔ حافظه فشار مىآورد اين روش را تعقيب کند، مىتواند استفادهٔ بيشترى به شاگردان برساند؛ چنانکه يک نجار بد نيز با ابزار تيز و نو، بهتر از ابزار کهنه مىتواند کار کند. بعلاوه، روش واحد تجربى به خودى خود معلمان را در فرا گرفتن چيزهاى جديد کمک مىکند و سطح اطلاعات آنان را بالا مىبرد. |
همچنین مشاهده کنید