چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا
اصل استمرار و ارزیابی
برنامهٔ آموزش و پرورش بايد بهطور مداوم ارزيابى و تجديد نظر گردد و با پيشرفت زمان همگام شود. |
گريفين و اينوس که از متخصصان برنامهريزى توسعه ملى هستند، در کتاب خود نوشتهاند، هنر برنامهريزى در اين است که بين نياز به مشخص ساختن فعاليتهاى برنامه از يک سو، و لزوم برقرارى انعطاف از سوى ديگر، تعادل برقرار شود. مسئله اين است که برنامهريزى آموزش و پرورش از نوع دراز مدت باشد، و هدفهاى آينده در فاصلهٔ زمانى دورترى قرار گيرد، به همان نسبت پيشبينى آينده دشوارتر است، و ناچار مىشويم هدفها را کلىتر و به اصطلاح کشدارتر انتخاب کنيم. در چنين صورتي، طرحهاى برنامه دقت لازم را نخواهند داشت. اگر برنامهريزى آموزش و پرورش از نوع کوتاه مدت باشد، پيشبينى آينده آسانتر است، و مىتوانيم هدفها را دقيقتر و مشخصتر انتخاب کنيم، ولى برنامههاى کوتاه مدت آموزشى چندان فايدهاى ندارند؛ زيرا آموزش و پرورش، بنابر ماهيت آن همچنان که در اصول پنجگانهٔ عمومى ياد شد، به زمان طولانى نياز دارد و بايد دراز مدت باشد تا نتيجهبخش شود. |
چاره چيست؟ چگونه مىتوان هدفهاى برنامه را طورى انتخاب کرد که در عين هماهنگى و همبستگي، بعضى دقيق و مشخص باشند، و برخى انعطافپذير و کشدار؟ يک راه چاره اين است که برنامه مجموعهاى از فعاليتهاى کوتاه مدت، طرحهاى ميان مدت، و آيندهنگرى دراز مدت باشد. براى فعاليتهاى کوتاه مدت مىتوان هدفهاى دقيق و مشخصى انتخاب کرد، ولى هر قدر فاصلهٔ زمانى طرحها و برنامه دورتر مىشود، مىتوان هدفها را منعطفتر ساخت؛ مثلاً، مىتوانيم برنامهٔ بيست سالهاى طرحريزى کنيم که هدفهاى کلى و وسيعى داشته باشد، ولى آن را به دورههاى کوتاهتري، مثلاً دورههاى پنج ساله، تقسيم کنيم و براى هر يک از اين دورهها، هدفهاى مشخصترى در نظر بگيريم و به همين ترتيب، براى هر دورهٔ پنج ساله نيز طرحهاى ساليانه بريزيم. طبعاً هدفهاى طرحهاى ساليانه بايد بسيار دقيق و مشخص باشد. بدين ترتيب مىتوانيم هدفهاى کلى برنامهٔ بيست ساله را به هدفهاى مشخص و دقيق طرحهاى يک ساله مربوط سازيم و پيوند دهيم. |
راه ديگر اين است که برنامهريزى را بهصورت مداوم و زنجيرى در آوريم. بدين ترتيب که مثلاً برنامهاى پنج ساله تنظيم کنيم ولى در پايان هر سال اقدامات و نتيجههاى حاصله را ارزيابى کنيم، و پيشبينىهايى که در مورد آينده انجام داده بوديم بازبينى کنيم، و با کمک يافتههاى جديد برنامه را تجديد نظر کنيم و يک سال به مدت آن بىافزائيم. بدين قرار، از طول و مدت برنامه کم نمىشود و با پيشرفت زمان پيش مىرود. دو راه چارهاى که در بالا گفته شد با يکديگر مغاير نيستند، مىتوان آنها را با يکديگر بههم پيوست و تقويت کرد. برنامه يک سند غير قابل تغيير نيست، بلکه بايد مرتباً در زير نور يافتههاى جديد بررسى و تجديد نظر شود و با پيشرفت زمان همگام گردد. |
نوسازى و استمرار برنامه مستلزم آن است که ارزيابى و مطالعه مداوم با آن توأم و همراه شود. |
مطالعه و تحقيق براى آن لازم است که نسبت به شرايط حال و آينده اطلاعات دقيقتر و روشنترى بهدست آوريم. بههمين جهت است که آيندهنگرى نيز بايد صورت علمى بهخود گيرد. |
ارزيابى براى آن است که از ميزان اثربخشى فعاليتها و پيشرفت کار در جهت رسيدن به هدفها اطلاع پيدا کنيم، و به نقايص و لغزشها و کجروىها، و بهخصوص اشتباه در پيشفرضهاى خود پى بريم. |
ضعف و شکست بسيارى از برنامهها ناشى از آن است که ارزيابى صادقانه و مطالعه و تحقيق بىنظر و بىغرض با آن همراه نيستند. بهعبارت ديگر، حلقهٔ مفقودهاى در رشته بازخور سيستم برنامهريزى وجود دارد. در حقيقت، برنامهريزى که فاقد ارزيابى و بررسى مستمر باشد برنامهريزى نيست، نوعى اظهارنظر ذهنى است. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران رهبر انقلاب کارگران پاکستان مجلس شورای اسلامی دولت رئیسی حجاب سید ابراهیم رئیسی مجلس رئیس جمهور ایران و پاکستان
شهرداری تهران سیل هواشناسی تهران پلیس فراجا سلامت وزارت بهداشت سازمان هواشناسی فضای مجازی قتل کنکور
قیمت دلار قیمت خودرو قیمت طلا خودرو بانک مرکزی بازار خودرو ایران خودرو دلار بورس سایپا تورم ارز
ترانه علیدوستی زنان فیلم کتاب تلویزیون سینمای ایران سریال رادیو شعر تئاتر سینما فیلم سینمایی
ناسا سازمان سنجش کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد
رژیم صهیونیستی اسرائیل آمریکا غزه فلسطین روسیه جنگ غزه چین اتحادیه اروپا عملیات وعده صادق اوکراین حماس
پرسپولیس استقلال فوتبال باشگاه استقلال تراکتور باشگاه پرسپولیس بازی فوتسال رئال مادرید بارسلونا سپاهان لیگ برتر
هوش مصنوعی فیلترینگ عیسی زارع پور تبلیغات وزیر ارتباطات اپل ایلان ماسک همراه اول مایکروسافت فناوری تلگرام تسلا
سازمان غذا و دارو قهوه کاهش وزن سلامت روان داروخانه یبوست دوش گرفتن