پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

رژیم جریان


  جريان ماندگار (steady)
اگر در طول مسير جريان عمق آب در هر نقطه در تمام اوقات ثابت بماند جريان را ماندگار (STeady) گويند. اين جريان ساده‌ترين نوع جريان در آبراهه‌‌ها است. جريان‌هاى ماندگار خود به دو دسته تقسيم مى‌شوند:
۱. جريان ماندگار يکنواخت (Uniform)
۲. جريان ماندگار متغير (Varied)
جريان ماندگار يکنواخت به جريان‌هائى گفته مى‌شود که عمق جريان در تمام مقاطع مسير هميشه مساوى است. يعنى عمق آب نه نسبت به زمان تغيير کند و نه نسبت به مکان. حال آنکه جريان ماندگار متغير به جريانى اطلاق مى‌شود که عمق آب در يک مقطع هميشه ثابت است اما در مقاطع مختلف با همديگر مساوى نيستند. جريان‌هاى متغير نيز به‌ نوبه خود به دو دسته تقسيم مى‌شوند که عبارتند از:
الف- جريان‌هاى متغير تدريجى (Gradually Varied)
ب- جريان‌هاى متغير سريع (Rapidly varied)
در جريان‌هاى متغير تدريجى تغييرات عمق جريان از يک نقطه به نقطه ديگر يکنواخت و کوچک است ولى در جريان‌هاى متغير سريع تغيير ناگهانى است.
  جريان‌هاى غير ماندگار (Unsteady)
جريان‌هاى غيرماندگار به جريان‌هائى گفته مى‌شود که عمق جريان نسبت به زمان مرتب در حال تغيير باشد. اين جريان‌ها نيز به جريان‌هاى يکنواخت و متغير تقسيم مى‌شوند:
الف- جريان غيرماندگار يکنواخت، به جريانى گفته مى‌شود که تغييرات عمق جريان درهر ثانيه براى هر نقطه از جريان مقدار مشخص و ثابتى باشد، چنين جريانى به‌ندرت در طبيعت ممکن است مشاهده شود
ب- جريان غيرماندگار متغير، به جريانى گفته مى‌شود که تغييرات عمق جريان در هر ثانيه براى هر نقطه از جريان ثابت و مشخص نيست. اين جريان‌ها به دو دسته متغير تدريجى و متغير سريع تقسيم مى‌شوند.
نمونه‌اى از جريان غيرماندگار تدريجى حرکت موج سيلاب‌ها است که در يک نقطه به‌تدريج عمق آب اضافه مى‌شود و يا در هنگام فروکش سيل عمق کاهش مى‌يابد. از جريان غيرماندگار سريع مى‌توان موج‌هاى ساحل درياها و درياچه‌ها را نام برد.


همچنین مشاهده کنید