پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

وجود درختان با ریشه‌های سطحی و ریشه‌های عمیق


  پرهيز از چراى دام
چهارپاها علاوه بر آن که در اثر تعليف باعث از بين‌رفتن پوشش گياهى که تأمين کنندهٔ اصلى مواد غذائى خاک جنگل است، خواهند شد. باعث سختى و سفتى خاک نيز مى‌شوند که اين عامل باعث وارد شدن صدمهٔ شديد به تهويهٔ خاک مى‌شود و در نهايت زنجيرهٔ غذائى جنگل به خطر خواهد افتاد. به‌طور کلى مى‌توان گفت که تعليف دام در جنگل علاوه بر مشکلات فوق، تغذيهٔ موجودات کف جنگل را به‌ خطر مى‌اندازد و باعث اسيدى شدن بيشتر خاک مى‌گردد و در نهايت باعث جلوگيرى از روند تکاملى خاک خواهد شد. به‌طور خلاصه براى آن که خاک جنگل محيطى مساعد و مستعد براى پرورش درختان قوى و با ارزش باشد ضرورى است سعى نمائيم حتى‌الامکان از چراى دام در جنگل پرهيز شود.
  پرهيز از قطع يک‌سره
قطع يک‌سره باعث لخت شدن زمين و خاک جنگل مى‌شود و اين امر جنگل را به سمت از دست دادن هوموس سوق خواهد داد که خود عاملى است در جهت افزايش و ازدياد علف‌هاى هرز. قطع يک‌سره در سطح وسيع باعث به‌وجود آمدن نابسامانى در جنگل مى‌شود و اکثراً ديده شده است که در چنين جنگل‌هائى حتى پس از چندين سال هيچ‌گونه درختى به‌عمل نخواهد آمد. لازم به‌ذکر است که قطع يک‌سرهٔ محدود و در حدى که عرض منطقهٔ قطع از طول يک درخت متوسّط بيشتر نباشد داراى زيان‌هاى کمترى است و به‌طور کلى هر چقدر سطح قطع شده کوچک‌تر باشد به‌نسبت خسارت وارده به منطقه کمتر خواهد بود. در حال حاضر سعى بر آن است که بهره‌بردارى بدون قطع يک‌سره انجام شود و فقط در موارد استثنائى مثلاً به‌منظور توسعهٔ شبکهٔ جاده و يا ايجاد ديگر امکان‌ها مبادرت به اين روش بهره‌بردارى گردد.
  بسته‌ نگه‌داشتن تاج پوشش
يک جنگل با تاج پوشش باز و ناقص را مى‌توان به‌عنوان يک فرد معيوب و بيمار توصيف نمود و اين جنگل از نظر تغذيه وضع نامناسبى خواهد داشت و اصولاً خاک هم در چنين محيط‌هائى فاقد مطلوبيّت کافى و مناسب خواهد بود.
در چنين جنگلى هوموس خام به‌حد وفور وجود دارد و گياهان هرز و مزاحم (مثل قره‌قاط) در حد وسيعى گسترش مى‌يابند و در ضعيف و بيمار کردن زمين نقش مضاعف بازى مى‌کنند. در اين مناطق بايد سعى شود که از قطع بى‌رويه و برداشت بيش از حد درختان قطور به‌طور جدّى جلوگيرى گردد و نبايد قطع و بهره‌بردارى به شدّتى باشد که پوشيده شدن مجدد بيش از ۲ تا ۳ سال طول بکشد. در چنين مناطق جنگلى بايد سعى شود انبوهى و تراکم را در اشکوب‌هاى مختلف درحدى حفظ نمود که کليهٔ گياهان زيرين باقى بمانند.
بديهى است جنگلى که داراى اشکوب‌هاى مختلف باشد هميشه داراى بهترين کليما است و مزاياى چنين وضعيّتى در زنجيره غذائى جنگل تأثير مؤثر و مستقيم دارد و تغذيه کامل و تأمين آب در چنين جنگل‌هائى به‌بهترين نحو انجام خواهد شد
  انبوه نگه‌داشتن حد و مرز جنگل
تنها با وجود يک پوشش متراکم و مناسب مى‌توان از خسارت بادهاى شديد و آفتاب به زمين جنگل جلوگيرى نمود و در نتيجه باعث به‌وجود آمدن يک کليماى مرطوب ملايم و مناسب در منطقه گشت. موجوداتى که در خاک وجود دارند بسيار حسّاس بوده و تغييرات آب و هوائى شديد را تحمل نمى‌کنند در صورتى که حد و مرز جنگل به اندازهٔ کافى پوشيده و انبوه نباشد باعث به‌وجود آمدن محيطى مساعد جهت نفوذ نور مى‌شود و باعث تجزيه و خرابى لاش‌برگ‌ها و قسمت‌هاى مازاد در کف جنگل مى‌گردد که در نتيجه بر روى زنجيرهٔ غذائى تأثير شديد خواهد گذاشت در اين خصوص ضرورى است که تمام بوته‌ها و درختچه‌هاى موجود در حد و مرز جنگل حفظ شوند و در محل باقى بمانند.
  وجود درختان با ريشه‌هاى سطحى و ريشه‌هاى عميق
يکى از نکات مهم آن است که بايد سعى شود در جنگل درختانى با ريشه‌هاى عميق و سطحى به‌طور مخلوط وجود داشته باشد تا بدين وسيله مواد غذائى خاک جنگل از تمام سطوح و طبقات مورد استفاده قرار گيرد. به‌عنوان مثال در صورتى که جنگلى فقط از درختان نوئل داشته باشيم، با توجه به اينکه اين درختان بيشتر از طبقات ۱۵ الى ۲۰ سانتى‌مترى زمين مواد غذائى را جذب مى‌کنند در نتيجه مواد غذائى و آب موجود در اعماق خاک مورد استفاده قرار نمى‌گيرد و در نتيجه مواد غذائى و آب موجود در اعماق خاک مورد استفاده قرار نمى‌گيرد و در نتيجه خاک جنگل در يک طبقهٔ مشخّص و محدود ضعيف مى‌شود و مواد غذائى ديگر طبقات به‌حالت راکد و بدون استفاده مى‌ماند.
  ممانعت از کاشت توده‌هاى خالص سوزنى‌برگ‌ها
واقعيتى وجود دارد و آن اين است که موجودات خاک‌زى نمى‌توانند صرفاً از برگ و مازاد سوزنى‌برگ‌ها به تنهائى استفاده نمايند بلکه بدون استثناء و به‌طور حتم نيازمند به مواد مختلف و ارزش‌هاى غذائى گوناگون هستند که حلّ اين موضوع با وجود درختان پهن‌برگ در کناز سوزنى‌برگ‌ها امکان‌پذير است. پس مشخص مى‌گردد که جنگل مخلوط به‌علت توليد لاش‌برگ‌هاى متنوّع نسبت به جنگل‌هاى خالص ارجح است.
  ممانعت از انهدام‌کننده‌ها
يکى از اقدامات اساسى ممانعت و جلوگيرى از انهدام‌کننده درختان استحصال شده است زيرا با کنده‌کنى سيستم مناسبى که خود جنگل به‌‌کمک کننده‌ها و ريشه‌هاى درختان در خاک جنگل به‌وجود آورده است از بين خواهد رفت. بديهى است که سيستم مذکور جهت توزيع آب در زمين و همچنين تهويهٔ خاک بسيار مهم و با ارزش است.
  حذف بهره‌بردارى و استفاده از لاش‌برگ‌ها و مازاد موجود در کَفِ جنگل
اين واقعيّتى است که افرادى که از مازاد موجود در کَفِ جنگل استفاده مى‌نمايند باعث وارد آمدن خسارت و زيان جبران‌ناپذيرى به زمين و خاک جنگل مى‌گردند و لازم به ذکر است که از جنگل بايستى بر طبق ضوابط تعيين شده فقط اجازهٔ بهره‌بردارى از چوب داده شود.


همچنین مشاهده کنید