جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

فعالیت جسمی و تمرین مرتب(۳)


  فيزيک بدن
به‌نظر مى‌رسد تمرين‌هاى ورزشى منظم روى هيکل چندان اثرگذار نيست. منظور ساختار بدن و شکل کلى آن است؛ براى مثال، پژوهشگران دربارهٔ تغييرات مربوط به هيکل پسران ۱۱ تا ۱۸ ساله طى سه برنامه مختلف تمرينى مطالعه کردند. اگرچه هيکل اين افراد در طى سال‌هاى نوجوانى به‌طور چشمگيرى تغيير کرد، اما اين تغييرات مربوط به تمرين‌هاى ورزشى آنها نبود (پاريزکوا و کارتر، ۱۹۷۶). پسران نوجوان و بالغ معمولاً نسبت به تمرين‌هاى قدرتى واکنش نشان مى‌دهند و تودهٔ عضلانى آنها در قسمت‌هاى تمرين‌ کرده زيادتر مى‌شود. اين امر ممکن است ظاهر بدن آنها را عوض کند، اما هيکل آنها تغيير عمده‌اى نمى‌کند. علاوه بر اين همواره هيکل‌هاى عضلانى براى کسب موفقيت در ورزش مناسب‌تر هستند، لذا براى شرکت در فعاليت‌هاى ورزشى بيشتر از آنها استفاده مى‌شود.
  باليدگى
آيا شرکت در فعاليت‌هاى جسمى مى‌تواند زمان باليدگى را در کودکان تغيير دهد؟ تمرين‌هاى ورزشى سنى را که در آن پسران به اوج سرعت نمو طولى بدن خود مى‌رسند نمى‌تواند تغيير دهد (ميروالد و بيلي، ۱۹۸۶). اين تمرين‌ها باليدگى اسکلتى را نه تند مى‌کند و نه کُند (سِرني، ۱۹۷۰؛ کوک لان و همکاران، ۱۹۸۰؛ نووتني، ۱۹۸۱). تنها چند تحقيق بلندمدت مربوط به باليدگى جنسى انجام شده است. در تحقيقات مقطعى هم در مورد تأخير باليدگى جسمى و هم در خصوص پيشرفت آن در ورزشکاران جوان گزارش‌هاى متضادى ارائه شده است، آن هم غالباً در مورد ورزش‌هاى گوناگون بوده است.
سنجش اثر تمرين‌هاى ورزشى بر باليدگى جنسى مشکل است. اما به‌نظر نمى‌رسد تمرين‌هاى ورزشى بر ميزان کلى باليدگى تأثير بگذارد.
  ظرفيت ورزشى
ظرفيت ورزشى افراد با پيشرفت سن در بزرگسالى کاهش مى‌يابد، ليکن شواهدى وجود دارد که نشان مى‌دهد ورزش‌هاى مناسب از نظر مقدار و شدت مى‌تواند اين کاهش را کم کند. در دورۀ بزرگسالى نيز مانند دورهٔ جوانى عوامل زيادى در زمينهٔ ورزش دخيل هستند. تفکيک آثار تمرين‌هاى ورزشى منظم مشکل است، به‌دليل تغذيه، ابتلا به بيمارى و ساير عواملى که در سلامتى فرد و اجراهاى ورزشى مؤثر هستند. با وجود اين تعدادى از عوامل با فعاليت‌ورزشى در سن ميانسالى و سالمندى همراه است. افرادى که به‌طور منظم و مرتب تمرين مى‌کنند داراى اسکلت قوى‌تر، ماهيچه‌هاى قدرتمندتر، مقاومت بيشتر و مفاصل متحرک‌تر در مقايسه با همسالان غيرفعال خود هستند. ورزشکاران نيز داراى چربى کمتر هستند. آنها در فعاليت‌هاى خود داراى عکس‌العمل سريعتر بوده، مى‌توانند در آزمون‌هاى ذهنى به نتايج بهترى دست يابند و از حافظهٔ قوى‌ترى برخوردار هستند. شايد تنها تمرين ورزشى علت همهٔ اين تغييرات نباشد. مى‌توان بهبود گردش خون در بدن و رسيدن اکسيژن بيشتر به بافت‌ها به‌ويژه مغز را ناشى از شرکت در فعاليت‌هاى ورزشى است به‌حساب تأثير ورزش مرتب و فوائد آن گذاشت.
فعاليت‌هاى شديد بدنى مى‌تواند براى بزرگسالان زيانبخش باشد. داشتن فعاليت‌هاى شديد جسمى يا بى‌تحرکي، هر دو موجب کوتاه شدن طول عمر مى‌شوند. فعاليت‌هاى ورزشى شديد و بيش از حد به بدن صدمه مى‌رساند. يک فرد سالمند مى‌تواند نارسايى‌هاى جسمى و عدم تناسب قامت را در زمينهٔ ورزش و انجام کارهاى روزمره تا اندازه‌اى تحمل کند، اما استفادهٔ بيشتر از بدن مى‌تواند به استخوان‌ها، تاندون‌ها و عضلاتى که توانايى مقاومت و استوارى در فعاليت‌هاى شديد و تکرارى ورزشى را ندارند آسيب برساند (استانيش، ۱۹۸۴). بنابراين انسان در هر سنى بايد بداند چگونه فعاليت‌هاى جسمى و ورزشى خود را برنامه‌ريزى و اجرا کند تا با شرکت در اين‌گونه فعاليت‌ها مزاياى سلامتى را به‌دست آورد.


همچنین مشاهده کنید