پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

نوئل - Picea abies


درخت نوئل از تيرهٔ Pinaceae مى‌باشد. اين درخت يکى از سوزنى‌برگ‌هاى با ارزش است که در اورپا به وفور وجود دارد و کشت مى‌گردد. در ارتفاعات سلسله جبال آلپ تقريباً در همه جا به حالت غالب وجود دارد. فقط در مناطقى از حاشيه جبال آلپ که رطوبت هوا زياد باشد درخت نرّاد بيشتر يافت مى‌گردد. البته بر روى تپه‌ماهورها که داراى هواى گرم مى‌باشند درخت نوئل ابتدا توسط انسان به‌ آنجا وارد شده و امروزه به‌طور وسيعى گسترش يافته است و اين مسأله‌اى است که هيچ‌گاه طبيعت به تنهائى نمى‌تواند انجام دهد.
نياز اين گونهٔ درختى نسبت به خاک مرغوب تا اندازه‌اى زياد مى‌باشد و به‌منظور بهره‌دهى بيشتر و توليد چوب مناسب وجود زمينى با مواد غذائى زياد و کافي، تهويهٔ مناسب و سبک مورد نياز است. درخت نوئل را مى‌توان تحت نام مکنده ذکر نمود زيرا اين درخت احتياج به رطوبت بسيار زياد دارد.
لازم به ذکر است که در مناطق خشک اين درخت اصلاً نمى‌تواند توليد و رشد مناسبى داشته باشد و در زمان کوتاهى از بين مى‌رود. از طرفى اين گونه تاب تحمّل رمين‌هاى خيس و اسيدى با آب‌هاى زيرزمينى راکد را ندارد و به‌طورکلى مى‌توان گفت که زمين‌هاى سخت و سفت و خشک و يا خيس مناسب براى رشد و نمو درخت نوئل نمى‌باشد. تغييرات جوّى بر روى نوئل تأثير حياتى ندارد و درختى است که در مناطق کوهستانى رشد مى‌نمايد و هواى سرد و رعد و برق در رشد آن تأثيرى نمى‌گذارد.
نظر به نيازى که درخت نوئل به نور دارد مى‌توان اين گونه را جزء درختان نيمه سايه‌پسند تلقى نمود، اين بدان معنى است که اين گونه در جوانى مى‌تواند تا اندازه‌اى سايه را تحمل نمايد، البته در دوران بعد از جوانى و نونهالى احتياج به نور بيشتر دارد. نونهال‌هائى که مدت مديدى در سايه بمانند و در نيتجه شاخ و برگ و اندام رويشى مناسب و قوى پيدا نکرده باشند نمى‌توانند بعد از آن مرحله به‌صورت مناسبى در آيند. چنان که مصطلح است به اين درختان عقب‌مانده و يا رشدنيافته گفته مى‌شود. بديهى است نهال‌هاى دانه‌زادى که در سايه به‌وجود مى‌آيند از خود نشان مى‌دهند.
در مناطق کوهستانى اروپا درختان نوئل مخصوصى وجود دارند که اکثراً کشيده و قامتى قلمى و باريک دارند. اين درختان داراى تاج‌پوشش نسبتاً باريک مى‌باشند که آنها را تحت عنوان نوئل نوک‌دار (Spitzfichte) مى‌نامند. برف بر اين گونه درختان تأثيرى ندارد و رعد و برق شديد کوهستانى را به‌خوبى تحمل مى‌کنند. بايد توجه کنيم که هيچ‌گاه اقدام به کشت بذور نوئل‌هاى نوک‌دار در مناطق گود و عميق ننمائيم.
تأثير گونهٔ نوئل بر خاک زياد مناسب نيست، اين گونه با دارا بودن سيستم ريشه سطحى فقط از طبقات بالاى خاک استفاده مى‌کند و در نتيجه سبب خواهد شد که مواد غذائى خاک در طبقات زيرين بلااستفاده بماند. لاش‌برگ‌هاى اين گونهٔ درختى به ‌سختى قابل تجزيه شدن مى‌باشند. سوزن‌هاى اين درختان پس از افتادن بر روى زمين به‌طور بسيار فشرده درکنار يکديگر قرار مى‌گيرند و اجازهٔ عبور هواى کافى و آب را از خود نمى‌دهند. در نتيجهٔ اين امر، خاک زير درختان جنگلى به‌شدت ضعيف مى‌گردد، خاک موجود به‌تدريج از نظر تکامل رو به قهقرا مى‌رود و از ضخامت خاک مرغوب کاسته مى‌گردد و در مجموع خاک راندمان و کارآئى خود را از دست مى‌دهد. بنابر دلايل مذکور نبايد در هيچ زمان و مکانى اجازه داده شود که گونهٔ نوئل به‌طور خالص کشت گردد و بايد سعى شود درختان نوئل را پس از کشت گونهٔ اصلى در مکان‌هائى که امکان رشد اين گونه وجود دارد به‌عنوان گونهٔ ثانوى به‌طور آميخته کشت گردد، البته به اندازهٔ محدود و مشخص، بديهى است با در نظر گرفتن تمام خصوصيات و امکان‌هاى منطقه وجود تعداد بى‌شمارى از درختان نوئل باعث ايجاد خطر براى تمام جنگل خواهد گشت. به‌طور خلاصه مى‌توان گفت مطلب ديگرى به‌ غير از اين وجود ندارد که: اگر بخواهند جنگل را حقيقتاً به نابودى بکشانند پس مى‌توان اقدام به کشت خالص گونهٔ نوئل نمود.
سمت چپ بالا: سوزن‌هاى درخت نوئل، در کنار آن بذر با بال مربوطه
سمت چپ پائين: گرز درخت نوئل
وسط: درخت نوئل خودرو و يا جويده شده به‌وسيلهٔ وحوش
در کنار آن: درخت نوئل با سيستم ريشهٔ سطحي
قسمت راست: نوئل‌هاى کوهستانى (نوئل نوک‌دار)


همچنین مشاهده کنید